Europe's Danger Zones

Jeofizik Deprem 

Kuşakları

A

vrupa'da deprem tehlikesi en yüksek ülkeyiz. Avrupa Deprem Dirençli Yapı Tasarımlarına uyarlı yapılaşma oranımız çok düşük. Avrupa Birliği Ülkeleri tarafından geliştirilen ‘EuroCode Mühendislik’ uygulamalarına 2019 yılında Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ile geçiş sağladık ve VS30 standartlı olarak zemin dayanımının jeofizik durumuna göre sınıflama sistemine geçiş yaptık.  Çevre, Şehircilik ve İklim Değişim Bakanlığı tarafından Zemin ve Temel Etüdü Uygulama Esasları ve Rapor Formatı güncellenmiştir.

D

eprem Tehlike Potansiyeli değişimi Avrupa ve çevresi için üç temel renkle gösterilmiş. Bu kuşaklar boyunca deprem tehlikesinin nasıl değiştiğini veya deprem tehlikesi ile ilgili olarak hazırlanan uluslararası haritaların okunması ile ilgili olarak kısa açıklamalar aşağıda yapılacaktır.

Y

eşil kuşak alanlar ise deprem tehlikesi açısından en riski düşük alanları göstermektedir ve bu açıdan bu kuşaklar üzerinde oturan insanların bulunduğu ülkelerin başkentleri (Londra, Paris, Madrid, Berlin) üstte verilen interaktif haritada görülebilir.  Deprem tehlikesi açısından en düşük tehlikeli durumla karşılaşma durumuna sahiptir. 

S

arı kuşak renkli jeofizik kuşaklar, kırmızı renkli alanlar üzerinde yaşayan insanlara göre beklenen deprem tehlikesi olarak göreli olarak biraz daha düşük tehlikeye sahip. Bu kuşakta yer alan ülkelerin önemli ve öne çıkan şehirleri sırasıyla Amsterdam ve Viyana olduğu görülüyor.

K

ırmızı kuşak alanlar en büyük deprem tehlikesinin beklendiği alanları gösteriyor ve bu alanlar üzerinde yaşayan insanlar en büyük deprem tehlikesi ile karşı karşıya. Kırmızı kuşak olarak deprem tehlikesinin pik yapması gelecekte beklendiği ülkeler başlıca İtalya ve Türkiye. Bu açıdan bakıldığında, tehlike beklentisi yüksek iki ülke arasında tehlikeye karşı ortak paydaşlık bulunmaktadır. Bu kuşak boyunca en dikkat çekici kuşakların başında Anadolu Levhası geliyor ve bu levha üzerinde ki hareketin enerjisini ise  Arabistan levhası sağlıyor. 

Avrupa ve civarı bölgelerde deprem tehlikesinin değişimine etki eden aktif levhalar gösterilmiştir.  Avrasya levhası kuzeyde başta yer almakta ve güneyde Afrika, Ege ve Arabistan levhaları etkin olarak kuzeye doğru hareket ile jeofizik enerji değişimine neden olmaktadır.

A

rabistan levhasının sürekli ve sistematik olarak Anadolu üzerine doğru hareket etmesi, Anadolu'nun doğusunda Jeofizik Gerilme Enerjisini birikimini sağlıyor ve belirli alanlarda yükselen enerji, Jeofizik Kabuk Direnci'ni aştığı anda kırılmalar ve hareketlenmeler başlıyor.

J

eofizik Gerilme Enerjisi, Anadolu'nun en kuzeyinde ki Kuzey Anadolu Fay Zonu boyunca taşınıyor, ve bu taşınmaya bağlı olarak Anadolu'da batıya taşınıyor. Anadolu Levhasının taşınması Arabistan levhasının kuzeye doğru taşınması 'hareketi' devam edene kadar bitmeyecek. Yerin merkezinde ki Jeofizik Enerji ve bu enerjinin yerin altında saat yönünde konveksiyonel dönmesi, dönen malzeme üzerinde Jeofizik Rijit Levhaların taşınması ve diğer levhaları da yerinden oynatması şeklinde bir ‘Jeofizik Hareket Sistematiği’ devam edecek. 

İnteraktif olarak Avrupa ve Civarı için deprem tehlike haritasına ulaşma imkanı vardır.  Her bir nokta için deprem tehlikesi Yerin Maksimum İvmesi (PGA) olarak okunabilir.  Deprem tehlikesi en düşük başkentlere bakıldığında, Londra, Paris, Madrid, Amsterdam ve Viyana olduğu görülüyor.  Deprem tehlikesi en yüksek başkentlerin olduğu ülkeler ise Roma ve Ankara olduğu söylenebilir.

S

ürdürülebilir Jeofizik Gerilme Enerjisi’nin bir sonucu olan Deprem Gerçeğinin bir Jeofizik Düzen içinde tekrarlandığı gerçeğini unutmamak! İngiltere'de deprem tehlikesi en düşük, fakat İngiltere'de ilk okuldan liseye kadar bütün okullar Sismolojik İstasyona sahip ve bütün depremleri takip ediyorlar. 

 

Not: Daha önce sosyal medya hesaplarımda yayınlanan yazı tekrar blogger ortamına taşınmıştır. DANGER ZONE Map reveals how Europe is bubbling over with seismic activity and earthquake risks.