The Tectonic Reality of Myanmar: The Sagaing Fault and Earthquakes
Myanmar lies in the collision zone of the Indian and Eurasian tectonic plates. One of the most active fault lines in this region is the Sagaing Fault, a right-lateral strike-slip fault that frequently generates major earthquakes (Wang et al., 2019). Historical records indicate numerous destructive earthquakes along this fault during the 20th century and earlier (Madden et al., 2020).
 |
| Figure 1 illustrates the epicenter of the March 28, 2025, earthquake in Myanmar and the movement of surrounding tectonic plates. |
The Destructive Power of Shallow Earthquakes
Because this earthquake occurred at a depth of only 10 km, it transferred energy directly to the surface. While deep earthquakes disperse energy over a wide area, shallow earthquakes concentrate their energy in a smaller region, increasing local destruction. This is particularly dangerous in areas with low-rise, aging buildings (Stein & Wysession, 2003).
The Impact of Seismic Waves on Structures
Different buildings respond differently to seismic waves. Short-period waves cause rapid shaking in low-rise buildings, while long-period waves induce swaying motions in skyscrapers, potentially leading to severe damage (Kramer, 1996). Figure 2 illustrates how short- and long-period waves affect different types of structures.
Figure 2 illustrates how short- and long-period waves affect different types of structures.
 |
| Figure 2: Effects of seismic waves on buildings. Short-period waves impact low-rise structures, while long-period waves affect tall buildings. |
During this earthquake, skyscrapers in Bangkok and New Delhi reportedly swayed due to long-period waves (Lee & Anderson, 2022). This indicates that the quake’s impact was not confined to Myanmar but was felt regionally as well.
Regional and Global Impact
The Myanmar earthquake was felt in Thailand, India, and China. The prolonged swaying of skyscrapers in Bangkok highlighted the importance of seismic safety measures in urban areas (Weather News, 2025). Figure 3 shows regional tectonic plate movements and their effects on seismic activity in Myanmar.
 |
| Figure 3: The Myanmar earthquake and tectonic plates. The red star marks the epicenter, while arrows indicate plate movements. |
Damage and Emergency Response in Myanmar
In Mandalay and Sagaing, building collapses were reported, while Yangon experienced severe structural damage. International relief organizations provided aid, and local teams carried out rescue operations (IFRC, 2025).
Lessons for Earthquake-Prone Countries
This earthquake provides valuable insights for other seismically active regions:
-
Earthquake-Resistant Structures
-
Modern building codes in countries like Turkey, Japan, and the U.S. play a critical role in reducing damage (FEMA, 2023).
-
-
Early Warning Systems
-
Japan’s early warning systems provide real-time alerts that save lives (Allen & Kanamori, 2003).
-
-
Public Awareness and Education
-
Earthquake drills and training help people make informed decisions during crises (USGS, 2024).
-
-
International Cooperation
-
Earthquakes are a global concern, and cross-border knowledge sharing is crucial (UNDRR, 2023).
-
Conclusion: A Global Fight Against Earthquake Hazards
The Myanmar earthquake is a reminder of the importance of global earthquake preparedness. Countries must adopt a multi-faceted approach, including structural safety, early warning systems, disaster management, and public awareness, to mitigate seismic risks.
References
-
Allen, R. M., & Kanamori, H. (2003). The potential for earthquake early warning in Southern California. Science, 300(5620), 786-789. https://doi.org/10.1126/science.1080912
-
Federal Emergency Management Agency (FEMA). (2023). Seismic design standards and building codes. https://www.fema.gov
-
IFRC. (2025). Myanmar earthquake relief operations. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies. https://www.ifrc.org
-
Kramer, S. L. (1996). Geotechnical earthquake engineering. Prentice Hall.
-
Lee, W. H. K., & Anderson, J. G. (2022). Seismology and structural response to earthquakes. Academic Press.
-
Stein, S., & Wysession, M. (2003). An introduction to seismology, earthquakes, and earth structure. Blackwell Publishing.
-
UNDRR. (2023). Global assessment report on disaster risk reduction. United Nations Office for Disaster Risk Reduction. https://www.undrr.org
-
USGS. (2024). Earthquake hazards program. U.S. Geological Survey. https://www.usgs.gov
-
Wang, Y., Madden, C., & Smith, J. (2019). Tectonic evolution of the Sagaing Fault. Journal of Geophysical Research, 124(3), 678-699. https://doi.org/10.1029/2018JB016915
-
Weather News. (2025). Impact of Myanmar earthquake on regional buildings. https://www.weathernews.com
28 Mart 2025 Myanmar Depremi: Sismik Dalgaların Gücü ve Yapısal Hasarın Dersleri
Myanmar’daki Tektonik Gerçeklik: Sagaing Fayı ve Depremler
Myanmar, Hint ve Avrasya tektonik plakalarının çarpışma bölgesinde yer alır. Bu bölgedeki en önemli fay hatlarından biri olan Sagaing Fayı, sağ yanal doğrultu atımlı bir fay olup sık sık büyük depremler üretir (Wang et al., 2019). Tarihsel kayıtlar, bu fay boyunca 20. yüzyıl ve öncesinde birçok yıkıcı depremin meydana geldiğini göstermektedir (Madden et al., 2020).
 |
| Şekil 1: Myanmar’daki 28 Mart 2025 depremi ve tektonik plakalar. Kırmızı yıldız, depremin merkez üssünü, oklar ise plaka hareketlerini göstermektedir. |
 |
| Şekil 2. Myanmar’ın Sagaing bölgesinde meydana gelen depremin merkez üssünü ve çevredeki tektonik plakaların hareketlerini göstermektedir. |
Depremin Yıkıcı Gücü: Sığ Depremler Neden Daha Tehlikeli?
Bu deprem yalnızca 10 km derinlikte meydana geldiği için enerjisini doğrudan yüzeye aktardı. Derin depremler enerjiyi geniş bir alana yayarken, sığ depremler enerjiyi daha küçük bir alanda yoğunlaştırarak yerel hasarı artırır. Özellikle alçak katlı ve eski yapı stokunun bulunduğu bölgelerde bu tür depremler ölümcül olabilir (Stein & Wysession, 2003).
Sismik Dalgaların Yapılar Üzerindeki Etkisi
Her bina, gelen sismik dalgalara farklı tepki verir. Kısa periyotlu dalgalar, alçak katlı binalarda ani ve şiddetli titreşimler yaratırken, uzun periyotlu dalgalar gökdelenler gibi yüksek yapıları salınıma sokarak yıkıcı olabilir (Kramer, 1996). Şekil 2, kısa ve uzun periyotlu dalgaların farklı yapı türleri üzerindeki etkisini açıklamaktadır.
 |
| Şekil 2: Sismik dalgaların yapılar üzerindeki etkileri. Kısa periyotlu dalgalar alçak binaları, uzun periyotlu dalgalar ise yüksek binaları etkiler. |
Bu deprem sırasında Bangkok ve Yeni Delhi gibi uzak şehirlerde gökdelenlerin uzun periyotlu dalgalar nedeniyle sallandığı rapor edilmiştir (Lee & Anderson, 2022). Bu, depremin sadece Myanmar’da değil, bölgesel ölçekte de hissedildiğini göstermektedir.
Bölgesel ve Küresel Etkiler
Myanmar’daki deprem Tayland, Hindistan ve Çin’de de hissedildi. Özellikle Bangkok’taki gökdelenlerin uzun süre sallanması, şehirlerdeki sismik güvenlik önlemlerinin önemini bir kez daha ortaya koydu (Weather News, 2025). Şekil 3, bölgedeki tektonik plakaların hareketlerini ve bu hareketlerin Myanmar’daki sismik aktivite üzerindeki etkisini göstermektedir. Şekil 3, bölgedeki tektonik plakaların hareketlerini ve bu hareketlerin Myanmar’daki sismik aktivite üzerindeki etkisini göstermektedir.
 |
| Şekil 3: Hint, Avrasya ve Sunda plakalarının hareket yönleri ve Myanmar üzerindeki etkileri. Sarı oklar, plaka hareket hızlarını göstermektedir. |
Myanmar’da Hasar ve Acil Müdahale
Mandalay ve Sagaing’de binaların çökmesi, Yangon’da ise ağır yapısal hasar, depremin ne kadar yıkıcı olduğunu gösteriyor. Uluslararası insani yardım kuruluşları bölgeye destek sağlarken, yerel ekipler de kurtarma çalışmalarını sürdürüyor (IFRC, 2025).
Deprem Riski Altındaki Ülkeler İçin Dersler
Bu deprem, dünyanın farklı bölgelerindeki deprem riski taşıyan ülkeler için önemli dersler sunmaktadır:
-
Depreme Dayanıklı Yapılar
-
Türkiye, Japonya ve ABD’de uygulanan modern yapı yönetmelikleri, hasarı azaltmada kritik bir rol oynar (FEMA, 2023).
-
-
Erken Uyarı Sistemleri
-
Japonya’nın erken uyarı sistemleri, saniyeler içinde insanları bilgilendirerek hayat kurtarmaktadır (Allen & Kanamori, 2003).
-
-
Toplumsal Bilinç ve Eğitim
-
Deprem tatbikatları ve eğitimler, insanların kriz anında doğru kararlar almasını sağlar (USGS, 2024).
-
-
Uluslararası İşbirliği
-
Depremler küresel bir sorundur ve ülkeler arası bilgi paylaşımı hayati öneme sahiptir (UNDRR, 2023).
-
Sonuç: Deprem Tehlikesine Karşı Küresel Mücadele
Myanmar depremi, dünya çapında depreme karşı hazırlıklı olmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha göstermiştir. Ülkeler, sadece yapı güvenliği ile değil, aynı zamanda erken uyarı sistemleri, afet yönetimi ve toplum bilinci gibi çok yönlü yaklaşımlar ile sismik riskleri minimize etmelidir.
Kaynaklar
-
Allen, R. M., & Kanamori, H. (2003). The potential for earthquake early warning in Southern California. Science, 300(5620), 786-789. https://doi.org/10.1126/science.1080912
-
Federal Emergency Management Agency (FEMA). (2023). Seismic design standards and building codes. https://www.fema.gov
-
IFRC. (2025). Myanmar earthquake relief operations. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies. https://www.ifrc.org
-
Kramer, S. L. (1996). Geotechnical earthquake engineering. Prentice Hall.
-
Lee, W. H. K., & Anderson, J. G. (2022). Seismology and structural response to earthquakes. Academic Press.
-
Stein, S., & Wysession, M. (2003). An introduction to seismology, earthquakes, and earth structure. Blackwell Publishing.
-
UNDRR. (2023). Global assessment report on disaster risk reduction. United Nations Office for Disaster Risk Reduction. https://www.undrr.org
-
USGS. (2024). Earthquake hazards program. U.S. Geological Survey. https://www.usgs.gov
-
Wang, Y., Madden, C., & Smith, J. (2019). Tectonic evolution of the Sagaing Fault. Journal of Geophysical Research, 124(3), 678-699. https://doi.org/10.1029/2018JB016915
-
Weather News. (2025). Impact of Myanmar earthquake on regional buildings. https://www.weathernews.com
Myanmar’daki 28 Mart 2025 Depremi: Sismik Boşlukta Beklenen Hareket
Bu çalışma, 1918’den itibaren meydana gelen 18 depremin merkez üslerini inceledi. Şekil 2’de iki farklı harita yer alıyor:
-
Harita (a): Deprem merkezleri, Uluslararası Sismoloji Özeti (ISS) ve Uluslararası Sismoloji Merkezi (ISC) verilerine göre gösterilmiş.
-
Harita (b): Deprem merkezleri, Modifiye Ortak Merkez Belirleme (MJHD) yöntemiyle yeniden hesaplanmış ve haritaya yerleştirilmiş.
Depremler ve Haritadaki Gösterimler
-
Kırmızı daireler: 1964’ten önceki depremleri,
-
Mavi daireler: 1964’ten sonraki depremleri gösteriyor.
-
Büyük daireler: M≥ 7.0,
-
Orta büyüklükte daireler: M≥ 6.0,
-
Küçük daireler: Büyüklüğü bilinmeyen depremleri temsil ediyor.
Her depreme bir numara verilmiş:
-
1 ve 2 numaraları (parantezsiz), 1930 Aralık depreminin öncü sarsıntılarını,
-
3 numarası, 1931 Ocak depreminin artçı sarsıntısını gösteriyor.
-
1946 Eylül’de iki deprem olduğu için, bunlar (1) ve (2) şeklinde numaralandırılmış.
Fay Hareketleri ve Sismik Boşluklar
-
Şekil 2b’deki kırmızı çizgiler, M≥ 7.0 büyüklüğündeki depremlerin fay düzlemlerini temsil ediyor.
-
Kalın oklar, bu büyük depremlerin yırtılma yönünü gösteriyor.
-
Şekil 2a’daki çift oklar, Sagaing Fayı’ndaki hareket yönünü işaret ediyor.
-
Noktalı oklar, sismik boşlukları yani henüz kırılmamış ancak gelecekte büyük bir deprem oluşturma potansiyeli taşıyan bölgeleri belirtiyor.
-
Yeşil yıldız, Myanmar’ın başkenti Nay Pyi Taw’un konumunu gösteriyor.
Kaynak
Hurukawa, N., & Maung Maung, P. (2011). Two seismic gaps on the Sagaing Fault, Myanmar, derived from relocation of historical earthquakes since 1918. Geophysical Research Letters, 38(1).
No comments:
Post a Comment