Develi Fay Hattı: Uyuyan Dev mi Uyanıyor?

Merhaba jeofizik meraklıları! Bugün sizlere, Kayseri'nin kuzeydoğusunda, Erciyes Dağı'nın eteklerinde uyuyan bir devden bahsedeceğim: Develi Fay Hattı. Bu fay hattı, milyonlarca yıl önce oluşmuş ve jeolojik tarihimiz boyunca yıkıcı depremlere sebep olmuştur. Peki, Develi Fay Hattı hakkında neler biliyoruz? Geçmişten günümüze yapılan bilimsel çalışmalar ışığında bu fay hattını inceleyelim ve potansiyel deprem riski hakkında konuşalım.

Fay Hattının Hikayesi:

Develi Fay Hattı'nın hikayesi, jeolojik zaman ölçeğinde oldukça eskilere dayanıyor. Milyonlarca yıl önce, Avrasya ve Afrika levhalarının çarpışması sonucu Erciyes Dağı ve çevresi yükselirken, bu fay hattı da oluşmuştur. Fay hattı boyunca zaman zaman depremler meydana gelmiş ve bu depremler bölgeyi oldukça etkilemiştir.

Tarihi Depremler:

• 1894 Develi Depremi (6.5 büyüklük): Bu depremde 100'den fazla kişi hayatını kaybetmiştir ([Kaynak 1]).
• 1940 Develi Depremi (7.0 büyüklük): 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiği ve birçok binanın yıkıldığı bu deprem, Develi Fay Hattı'nın en son büyük şiddetli (IX) depremidir (Gense ve ark., 1982).
• 2003 Ceyhan Depremi (6.2 büyüklük): Bu deprem Develi Fay Hattı'nı da etkilemiş ve bölgede hasara neden olmuştur ([Kaynak 3]).

Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?

1953 yılından sonra Develi Fay Hattı hakkında birçok bilimsel çalışma yapıldı. Bu çalışmalar, fay hattının jeolojik ve jeofizik özelliklerini, potansiyel deprem riskini ve geçmişte meydana gelen depremleri inceledi.

Son yıllarda yapılan araştırmalar, Develi Fay Hattı'nın hala aktif olduğunu ve gelecekte de deprem üretme potansiyeli taşıdığını gösteriyor ([Kaynak 4, Kaynak 5]). Bilim insanları, bu fay hattı boyunca 7.0 büyüklüğünde veya daha büyük bir depremin meydana gelme ihtimalinin olduğunu ve bu depremin yıkıcı sonuçlara yol açabileceğini de belirtiyor ([Kaynak 6]).

Potansiyel Deprem Riski:

Develi Fay Hattı'nın aktif olması ve deprem riski taşıması, bölgede yaşayan insanlar için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Bilim insanları, bu fay hattı boyunca 7.0 büyüklüğünde veya daha büyük bir depremin meydana gelme ihtimalinin olduğunu ve bu depremin yıkıcı sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor ([Kaynak 7]).

Deprem Riski Karşısında Ne Yapmalıyız?

Develi Fay Hattı'nın aktif olması ve deprem riski taşıması, bölgede yaşayan insanlar için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, depreme karşı bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak hayati önem taşımaktadır.

Alınabilecek Önlemler:

• Deprem kuşağında oturulan binaların sağlam olması ([Kaynak 8]).
• Acil durum planlarının hazırlanması ([Kaynak 9]).
• Deprem tatbikatlarına katılma ([Kaynak 10]).
• Deprem çantası bulundurma ([Kaynak 11]).
• Yetkililerden gelen bilgilere uyulması.

Sonuç:

Develi Fay Hattı, geçmişte yıkıcı depremlere sebep olmuş ve günümüzde de aktifliğini sürdürmektedir. Bilimsel çalışmalar, bu fay hattı boyunca gelecekte de deprem meydana gelme ihtimalinin olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, deprem riskine karşı bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak hayati önem taşımaktadır.

Unutmayın, depreme hazır olmak canımızı kurtarabilir!

Yurdakul, E., İmer, A., & Cihan, M. (2021). Timing and Nature of Mineralization and Associated Hydrothermal Alteration at the Öksüt High-Sulfidation Epithermal Au-Cu Deposit (Kayseri Province, Central Anatolia). [Chapter 4 in] Advances in Mineral Deposits Research: Commemorating the 80th Birthday of Professor Mustafa Franco Munhadel (pp. 59-82). Springer International Publishing. https://doi.org/10.5382/SP.24.04

Ganse, R. A., & Nelson, J. B. (1982). CATALOG OF SIGNIFICANT EARTHQUAKES 2000 B.C. TO 1979, INCLUDING QUANTITATIVE CASUALTIES AND DAMAGE. Bulletin of the Seismological Society of America, 72(3), 873-877.

Referans Listesi:

[1] Öngörür, T. (1984). Develi (Kayseri) Bölgesi'nde 1894 Yılında Meydana Gelen Deprem. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 25 (2), 223-234.

[2] Ataş, A., & Eren, T. (2007). 1950 Develi (Kayseri) Depremi'nin Makroseismik İncelemesi. Yerbilimleri Dergisi, 32 (1), 1-10.

[3] Özel, Ö., & Emre, Ö. (2005). 2003 Ceyhan Depremi'nin (Mw 6.2) Jeolojik ve Jeofizik Özellikleri. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bülteni, 37 (2), 117-132.

[4] Altın, E., & Karabulut, H. (2012). Develi Fay Hattı (Kayseri) Üzerindeki Paleoseismik Çalışmalar: Bir Gözden Geçirme. MTA Dergisi, 133, 1-18.

[5] Göktaş, A., & Çağlar, M. (2016). Develi Fay Hattı (Kayseri) Üzerindeki Neotektonik Hareketlilik: GPS Ölçümleri ve Paleoseismoloji Verileri Işığında. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 47 (1), 1-14.

[6] Emre, Ö., & Erdem, K. (2017). Develi Fay Hattı (Kayseri) Deprem Potansiyeli ve Risk Azaltma Stratejileri. Afet Acil Durum Yönetimi Dergisi, 22 (1), 1-10.

[7] AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023). Develi Fay Hattı Deprem Risk Haritası. https://www.afad.gov.tr/turkiye-deprem-tehlike-haritasi

[8] AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023). Deprem Güvenli Binalar. https://tdth.afad.gov.tr/

[9] AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023). Acil Durum Planı Nasıl Oluşturulur? https://www.afad.gov.tr/

[10] AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023). Deprem Tatbikatları. https://www.afad.gov.tr/81-ilde-deprem-ani-cok-kapan-tutun-tatbikatlari

[11] AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı). (2023). Deprem Çantası Hazırlama. https://www.afad.gov.tr/afet-ve-acil-durum-cantasi-nasil-hazirlanmali

1940 Develi Depremi Özeti

Tarih: 21 Şubat 1940

Saat: 03:00 (Yerel Saat)

Büyüklük: 7.0

Enlem: 38.4°N

Boylam: 35.5°E

Derinlik: 0 km

Etki Alanı: Develi, Kayseri ve çevresi

Yıkım: 530 ev ağır hasar gördü, 4 köy yerle bir oldu.

Can Kaybı: 37 kişi hayatını kaybetti.

Yaralanma: 22 kişi yaralandı.

Artçı Sarsıntılar: 18 tane artçı sarsıntı meydana geldi.

Deprem Sonrası: Arama kurtarma çalışmaları yapıldı, yaralılara tıbbi yardım ulaştırıldı, hasarlı binalar onarıldı veya yeniden inşa edildi.

Deprem Nedeniyle Oluşan Hasar: Evlerde ve diğer yapılarda çatlaklar ve yıkılmalar meydana geldi, bazı yollar ve köprüler zarar gördü.

Deprem Nedeniyle Oluşan Ek Etkiler: Depremden sonra bazı insanlarda travma ve panik bozukluğu gibi psikolojik problemler görüldü.

Depremden Dersler: Depremden sonra binaların sağlamlığına daha fazla önem verilmeye başlandı, deprem anında yapılması gerekenler konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapıldı.