Broadcast on Disaster Journalism
The text discusses a broadcast related to disaster journalism featuring İbrahim Tarı, the Provincial Director of AFAD in Çanakkale, and Z.T., a graduate student.
Introduction
As part of the Disaster Journalism course, a broadcasting application was conducted. The guest for the publication titled "Post-Disaster Intervention and Rescue Operations: The Experience of the February 6, 2023 Kahramanmaraş Earthquakes" was İbrahim Tarı. The moderation was conducted by Z.T., a Master's student in Natural Disaster Risk Management at ÇOMÜ.
Z.T.: Hello, first of all, I would like to thank Mr. İbrahim Tarı for joining our broadcast without hesitation.
İ.T.: You’re welcome. Please go ahead.
Z.T.: I also thank my esteemed professor, Prof. Dr. Ali Osman Öncel, who made this broadcast possible through the Disaster Journalism course. I extend my best wishes to my teacher friends participating from the disaster area and pray for mercy from God for their deceased relatives.
First, I would like to introduce myself. I am Z.T., a geography teacher currently pursuing my Master's degree in the Department of Natural Disaster Risk Management at Çanakkale On Sekiz Mart University.
A.O.Ö.: You’re welcome.
Introducing İbrahim Tarı
Z.T.: Mr. Provincial Director, could you please introduce yourself? Who is İbrahim Tarı? Could you tell us a bit about yourself?
İ.T.: I was born in Istanbul in 1958. I grew up in Aydın and completed high school there. Then I attended university in Istanbul. Since 1983, I have been serving in the Civil Defense Organization and AFAD. I will retire from my civil service on November 7, 2023, God willing.
Z.T.: Congratulations, Mr. İbrahim.
İ.T.: Thank you very much.
Changes in Institutional Structure of Disaster Management
Z.T.: What is AFAD? Could you provide some brief information on this?
İ.T.: After the 1999 earthquakes (August 17 and November 12), it became necessary to consolidate institutions working on disasters and emergencies under one roof. These two major earthquakes centered in Gölcük and Düzce caused significant loss of life, demonstrating that disaster management needed to be centralized. Consequently, the General Directorate of Civil Defense (Ministry of Interior), the General Directorate of Disaster Affairs (Ministry of Public Works and Settlement), and the General Directorate of Emergency Management (Prime Ministry) were closed, leading to the establishment of AFAD (Disaster and Emergency Management Authority) under the Prime Ministry in 2009.
AFAD plays an active role in all phases of disaster management—before, during, and after disasters—and provides coordination. Initially established under the Prime Ministry, AFAD now operates under the Ministry of Interior with the Presidential Government System.
Scope and Phases of Disaster Management
Z.T.: Thank you. We see Provincial Disaster Risk Reduction Plans online. What is their preparation process and significance? Could you briefly explain?
İ.T.: This is a very important question; thank you. Many people think of disaster management solely as a task performed during crises. However, disaster management encompasses all activities before, during, and after disasters. In this context, making preparations to mitigate the devastating effects of disasters is crucial.
In Turkey, comprehensive plans such as the Turkey Disaster Response Plan and Provincial Risk Reduction Plans have been developed. Provincial risk reduction plans identify each province's priority disaster risks and ensure that responsible institutions prepare for these risks. These plans include budget planning and preparations to minimize damage from disasters such as floods, landslides, maritime accidents, and forest fires. Each of these plans has been approved by governors and is continuously monitored by relevant institutions. Anyone can access these plans on AFAD Provincial Directorates' websites to learn about risk details.
Emergency Management and Coordination After Earthquakes
Z.T.: Thank you for your information. The earthquakes measuring 7.7 and 7.6 that occurred in Pazarcık and Elbistan districts of Kahramanmaraş on February 6, 2023—just nine hours apart—caused significant destruction and loss of life across provinces with nearly 15 million residents, including Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Malatya, Kilis, Şanlıurfa, Adana, Osmaniye, Diyarbakır, and Elazığ.
I know that you and your team went to this region from Çanakkale. What were your initial impressions upon arriving in the earthquake zone?
İ.T.: On the night of the February 6 earthquakes, various precautions were taken by provinces due to expected heavy snowfall. My team and I were at the Çanakkale Provincial Disaster and Emergency Management Center that day. As soon as we received information about the earthquake from our duty officer in the morning, we prepared our search-and-rescue team and sent out the first team at 6:00 AM to the earthquake zone. The second team departed at 6:30 AM as well. Later on, like other provincial directors, I headed towards Osmaniye as my designated duty location.
The journey took more than 20 hours due to weather conditions; however, since our team left earlier, they quickly began search-and-rescue operations in Osmaniye. Osmaniye was relatively less affected compared to other provinces; however, there were collapsed buildings and people trapped under rubble. When we first arrived, search-and-rescue teams from nearby provinces had already started working alongside firefighters and public officials. I directed my team towards Osmaniye to participate in search-and-rescue efforts.
Needs for Assistance and Support for Disaster Victims
Z.T.: Thank you very much for your insights.
İ.T.: We observed that numerous buildings had collapsed and significant damage had occurred in the earthquake zone. I worked in Osmaniye for 45 days, addressing basic needs such as sheltering, heating, emergency assistance, and health services under disaster management coordination led by the governor along with AFAD provincial directors and other institutional managers.
After 45 days, heavy machinery and teams were directed towards provinces more affected by the earthquake such as Hatay, Kahramanmaraş, and Adıyaman. Once routine operations became sustainable again, we returned to Çanakkale to continue addressing needs here for disaster victims.
Search-and-Rescue Teams and Training
Z.T.: How many people were on your team?
İ.T.: While I cannot provide an exact number; many teams from our Provincial Directorate, along with volunteers, went to the region. Teams from various institutions including the Ministry of Health, Social Assistance Foundation, Police Department, and Military Units were present, as well as our professional trained search-and-rescue teams equipped with necessary gear.
Various teams such as AKUT (Search & Rescue Association), Çanakkale Special Administration Search & Rescue Team (ORKUT), and those affiliated with the Ministry of National Education (AKUB) were deployed to the earthquake zone, initially focusing on search-and-rescue activities but later also addressing needs for nutrition, sheltering, logistics support, psychosocial assistance, evacuations, and relocations involving personnel from all provinces.
Preparedness Before Disasters and Training
Z.T.: Thank you very much for the information provided so far. How did training regarding natural disasters impact readiness? What preparations were made alongside the Ministry of National Education?
İ.T.: In efforts aimed at risk reduction before earthquakes declared as Disaster Education Year in 2021, awareness training regarding disasters was initiated throughout Turkey in collaboration with the Ministry of National Education, where students and families were informed about actions during, before, and after earthquakes. 2022 was declared the National Disaster Drill Year, reinforcing this training through drills held at nearly all schools.
Schools play a vital role within Turkey’s Disaster Response Planning framework; sturdy schools are utilized as Disaster Emergency Management Centers during disasters. For instance, work commenced at a Public Education Center building in Osmaniye while dormitories affiliated with the Ministry serve as shelters post-disaster for victims; food services provided by the Ministry supported tent cities and container cities following disasters.
Following disasters, Psychosocial Support Groups coordinated by the Family Social Services Directorate provided assistance through teachers, while MEB AKUB teams not only focus on search-and-rescue but also prepare schools and students for disasters, offering management support where needed regarding sheltering, building openings, coordinated through the Disaster Emergency Management Center alongside other institutions.
Post-Disaster Assistance Coordination
Z.T.: Are you still providing support efforts in Osmaniye? Can you provide information on this?
İ.T.: We continue supporting personnel deployed across Osmaniye and other affected provinces, including Kahramanmaraş. Initially, staff were sent only there, but now AFAD personnel are actively engaged in crisis management and recovery efforts across additional provinces like Hatay and Kahramanmaraş as damage assessments have now evolved towards recovery efforts, mobilizing again as needs are identified.
From each province, personnel are assigned to other provinces based on capacity requirements as well. Our efforts are ongoing and continuously evolving.
Future Perspectives on Disaster Risk Management
Z.T.: Thank you very much for your insights. We have learned about your experiences and observations during the February 6 earthquakes.
İ.T.: It was my pleasure. I hope our discourse today helps illuminate various aspects of disaster risk management for all.
Conclusion
In conclusion, I would like to express my deepest gratitude to Mr. İbrahim Tarı for accepting our invitation and sharing his experiences in disaster management. Thank you for participating in our broadcast.
.jpg)
Afet Gazeteciliği Üzerine Yayın: 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri
A.O.Ö: Afet Haberciliği dersi kapsamında yapılan habercilik uygulaması. "Afet Sonrası Müdahale ve Kurtarma Çalışmaları: 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri Deneyimi" konulu yayının misafiri, Çanakkale AFAD İl Müdürü İbrahim Tarı oldu. Moderatörlüğü, ÇOMÜ Doğal Afet Risk Yönetimi Yüksek Lisans Öğrencisi Z.T. yaptı.
Z.T: Merhabalar, öncelikle bizleri kırmayıp yayınımıza katıldığı için Çanakkale AFAD İl Müdürü İbrahim Tarı Bey’e çok teşekkür ederim.
İ.T: Rica ederim. Buyurun lütfen.
Z.T: Afet haberciliği dersiyle bu yayını yapma imkânı bulduğum değerli hocam, Prof. Dr. Ali Osman Öncel’e de teşekkür ederim sayın hocama. Katılımcı olarak yayında bulunan, afet bölgesinden katılan öğretmen arkadaşlarıma geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Vefat eden yakınları için Allah’tan rahmet diliyorum. Öncelikle kendimi tanıtmak istiyorum. Ben Z.T., coğrafya öğretmeniyim ve Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Doğal Afetlerin Risk Yönetimi Anabilim Dalı'nda yüksek lisans yapmaktayım.
A.O.Ö: Rica ederim.
Z.T: Sayın İl Müdürümüz, kendinizi tanıtır mısınız? İbrahim Tarı Bey kimdir? Biraz kendinizden bahseder misiniz?
İ.T: 1958 yılında İstanbul’da doğdum. Aydın'da büyüdüm ve liseyi Aydın’da bitirdim. Sonra üniversiteyi İstanbul’da okudum. 1983 yılından beri Sivil Savunma Teşkilatı ve AFAD Teşkilatında görev almaktayım. 7 Kasım 2023 itibariyle de memuriyetten emekli olacağım, inşallah.
Z.T: Hayırlı olsun İbrahim Bey.
İ.T: Çok teşekkür ederim.
Afet Yönetiminde Kurumsal Yapının Değişimi ve Gerekçeleri
Z.T: AFAD nedir? Bu konuda kısaca bilgi verebilir misiniz?
İ.T: Efendim, 1999 depremleri (17 Ağustos ve 12 Kasım) sonrasında afet ve acil durumlarla ilgili çalışan kurumların tek çatı altında toplanması gerekliliği ortaya çıktı. 17 Ağustos'ta Gölcük merkezli ve 12 Kasım’da Düzce merkezli bu iki büyük depremde çok sayıda insan hayatını kaybetti. Bu durum, afet yönetiminin tek elden yönetilmesi gerektiğini gösterdi. Bu doğrultuda, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü (İçişleri Bakanlığı), Afet İşleri Genel Müdürlüğü (Bayındırlık ve İskân Bakanlığı) ve Türkiye Acil Durum Yönetimi Genel Müdürlüğü (Başbakanlık) kapatılarak, 2009 yılında Başbakanlık’a bağlı olarak AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) kuruldu.
AFAD, afet yönetiminin tüm evrelerinde afet öncesi, sırası ve sonrasında aktif görev alan ve koordinasyon sağlayan bir yapıdır. Başlangıçta Başbakanlığa bağlı olarak kurulan AFAD, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile birlikte İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak faaliyetlerine devam etmektedir.
Afet Yönetiminin Kapsamı ve Evreleri
Z.T: Teşekkür ederim. İl Afet Risk Azaltma Planlarını internette görüyoruz. Bu planların hazırlanma aşaması ve önemi nedir? Kısaca bilgi verebilir misiniz?
İ.T: Çok önemli bir soru, teşekkür ederim. Birçok kişi afet yönetimini yalnızca kriz anında yapılan bir görev olarak düşünür. Oysa afet yönetimi, afet öncesi, sırası ve sonrasında yapılacak tüm faaliyetleri kapsar. Bu kapsamda, afet sonuçlarının yıkıcı etkisini azaltacak hazırlıklar yapmak çok önemlidir. Türkiye’de, Türkiye Afet Müdahale Planı ve İl Risk Azaltma Planları gibi kapsamlı planlar oluşturulmuştur.
Özellikle, il risk azaltma planları, her ilin öncelikli afet risklerini belirleyip, bu risklere yönelik sorumlu kurumların hazırlık yapmasını sağlar. Bu planlar, afetlerin zararlarını en aza indirmek için bütçe planlaması ve önceden hazırlık yapılmasını öngörür. Örneğin, taşkınlara, kütle hareketlerine, deniz kazalarına, orman yangınlarına karşı alınacak önlemler bu planlarda belirlenmiştir.
Bu planların her biri, valiler tarafından onaylanarak yayımlanmıştır ve ilgili kurumlar tarafından sürekli takip edilmektedir. İlgili herkes, AFAD İl Müdürlükleri web sayfalarından bu planlara erişip, risklerin detaylarını öğrenebilir.
Deprem Sonrası Acil Durum Yönetimi ve Koordinasyon
Z.T: Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyorum. 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 9 saat arayla gerçekleşen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler, ardından yaşanan artçılarla birlikte 15 milyona yakın nüfusun yaşadığı Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Malatya, Kilis, Şanlıurfa, Adana, Osmaniye, Diyarbakır, Elâzığ illerimizde büyük bir yıkıma ve can kaybına neden olmuştur. Sizin ve ekibinizin de bu bölgeye Çanakkale’den gittiğinizi biliyorum. Deprem bölgesindeki ilk izlenimleriniz nelerdir?
İ.T: 6 Şubat depremlerinin olduğu gece, yoğun kar yağışı beklentisi nedeniyle iller çeşitli tedbirler almıştı. Ekibimle birlikte o gün Çanakkale İl Afet ve Acil Durum Yönetimi Merkezindeydik. Sabah nöbetçi arkadaşımızdan deprem bilgisini alır almaz arama kurtarma ekibimizi hazırladık ve ilk ekibi saat 06:00'da deprem bölgesine gönderdik. İkinci ekip de 06:30'da yola çıktı. Daha sonra, diğer il müdürleri gibi ben de görev yerim olarak belirlenen Osmaniye'ye doğru yola çıktım. Yolculuk hava şartları nedeniyle 20 saatten fazla sürdü. Ancak ekibimiz daha erken yola çıktığı için Osmaniye'de hızlıca arama kurtarma çalışmalarına başladı.
Osmaniye, diğer illere kıyasla nispeten daha az etkilenmişti. Ancak orada da yıkılmış binalar ve enkaz altında kalan insanlar vardı. İlk ulaştığımızda, yakın illerden gelen arama kurtarma ekipleri, itfaiyeciler ve kamu görevlileri zaten çalışmalara başlamışlardı. Ben de ekibimi Osmaniye’ye yönlendirerek arama kurtarma faaliyetlerine dahil oldum.
Afetzedelerin Yardım ve Destek İhtiyaçları
Z.T: Teşekkür ederim, Müdür Bey.
İ.T: Deprem bölgesinde çok sayıda binanın yıkıldığını ve ciddi hasarlar oluştuğunu gözlemledik. Osmaniye’de 45 gün boyunca görev yaptım. Bu süre zarfında barınma, ısınma, acil yardım ve sağlık gibi temel ihtiyaçlar acil bir şekilde karşılanmaya çalışıldı. Afet yönetimi kapsamında Vali başkanlığında Afad İl Müdürleri ve diğer kurum yöneticileriyle koordineli bir şekilde çalıştık.
45 günün ardından, depremden daha fazla etkilenen Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi illere iş makineleri ve ekipler yönlendirildi. Rutin çalışmalar sürdürülebilir hale geldiğinde, Çanakkale’ye dönerek buradaki afetzedelerin ihtiyaçlarını karşılamaya devam ettik.
Arama Kurtarma Ekipleri ve Eğitim
Z.T: Peki, ekibiniz kaç kişiden oluşuyordu?
İ.T: Tam sayı verememekle birlikte, İl Müdürlüğümüzden çok sayıda ekip ve gönüllü bölgeye gitti. Sağlık Bakanlığı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, Emniyet, Askeri Birlikler ve birçok kurumdan ekipler vardı. Profesyonel ve eğitimli arama kurtarma ekiplerimiz donanımlarıyla birlikte görev aldılar.
AKUT, Çanakkale Özel İdaresi Arama Kurtarma Ekibi (ORKUT) ve Millî Eğitim Bakanlığına bağlı (AKUB) gibi çeşitli ekipler deprem bölgesine intikal etti. İlk etapta arama kurtarma faaliyetlerine ağırlık verildi ancak daha sonra beslenme, barınma, lojistik ihtiyaçların karşılanması, psikososyal destek, tahliye ve yerleştirme çalışmaları için tüm illerden ilgili personel görevlendirildi.
Afet Öncesi Hazırlık ve Eğitim
Z.T: Çok teşekkür ediyorum verdiğiniz bilgiler için. Doğal afetlerin eğitimi nasıl etkilediğini ve bu durumlarda Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte hangi hazırlıkların yapıldığını öğrenebilir miyim?
İ.T: Deprem öncesi risk ve zarar azaltma çalışmalarında, 2021 yılında Afet Eğitim Yılı ilan edilerek, tüm Türkiye’de afet farkındalık eğitimleri başlatıldı. Bu eğitimler, Milli Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içinde yürütüldü. Öğrenciler, aileler ve yakınları, deprem anında, sırasında ve sonrasında neler yapılacağı konusunda bilgilendirildi. 2022 yılı ise Ulusal Afet Tatbikat Yılı olarak ilan edildi ve neredeyse tüm okullarda bu eğitimler tatbikatlarla pekiştirildi.
Okullar, Türkiye’nin Afet Müdahale Planlaması kapsamında önemli bir yere sahiptir. Sağlam okullar, afet anında Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi olarak kullanılıyor. Örneğin, Osmaniye’de bir Halk Eğitim Merkezi binasında çalışmalara başlandı. Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı yurtlar, afet sonrası barınma amacıyla afetzedeler için kullanıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın yemek, beslenme hizmetleri çadır kentlerde ve konteynır kentlerde destek sağladı.
Afet sonrasında Afet Psikososyal Destek Grubu, Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’nün koordinasyonunda öğretmenler tarafından destek sağladı. MEB AKUB ekipleri, sadece arama kurtarma değil, okulları ve öğrencileri afete hazırlama, barınma ihtiyacı olan alanlarda yönetim desteği sağlama amacıyla çalışıyor. Okulların kullanımı, binaların açılması gibi konular ise Afet ve Acil Durum Yönetimi Merkezi tarafından diğer kurumlarla koordinasyon içinde yürütülüyor.
Afet Sonrası Yardım ve Koordinasyon
Z.E: Osmaniye’de destek çalışmalarına devam ediyor musunuz? Bu konuda bilgi alabilir miyim?
İ.T: Osmaniye ve depremden etkilenen diğer illerde görev yapan personelimizle destek vermeye devam ediyoruz. Başlangıçta sadece Kahramanmaraş'a personel gönderilmiş olsa da, şu an Çanakkale, Hatay, Gaziantep ve Şanlıurfa gibi diğer illerde de Afad personeli, kriz yönetimi ve iyileştirme çalışmalarında aktif olarak görev yapıyor.
Afad Başkanlığı’nın görevlendirdiği personel, barınma alanlarının yönetimi, hak sahipliği, yer seçimi ve konut yapımı gibi konularda çalışıyor. Hak sahipliği çalışmaları, farklı illerden gelen personelin desteğiyle yürütülüyor. Çalışmalar, barınma ihtiyaçları çözülene kadar devam edecek ve diğer kurumlarla iş birliği içinde Sağlık Bakanlığı ve Emniyet Teşkilatı da görevlendirmeler yapıyor.
Uluslararası İşbirliği ve Koordinasyon
Z.T: Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyorum. Çanakkale’de uluslararası afet tatbikatı yapıldığını duyduk. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
İ.T: Tatbikatlar, insanların hazırlıklı olması ve farkındalık kazanması için çok önemlidir. Biz bu tatbikatları yerel düzeyde, bölgesel düzeyde ve ulusal düzeyde gerçekleştiriyoruz. Çanakkale, bölgesel iş birliği yaptığı 10 il ile tatbikat yapmaktadır. Ayrıca, afet planlamasında dört seviye bulunmakta:
- Seviye 1: İlin kendi imkanlarıyla başa çıkabileceği afetlerdir, başka illerden destek gerekmez.
- Seviye 2: İlin yeterli olmadığı durumlarda bölgedeki illerimizin desteğini alırız.
- Seviye 3: Ülkenin tüm ekiplerinin katılması gereken ulusal düzeydeki afetlerdir.
- Seviye 4: Uluslararası yardıma ihtiyaç duyulan büyük afetlerdir (6 Şubat ve 17 Ağustos depremleri gibi).
Uluslararası tatbikatlarda ülkemize gelecek yabancı ekiplerin uyumu, gümrük işlemleri gibi konuları da deneyimliyoruz. 18-22 Eylül 2023 tarihlerinde yaptığımız tatbikat, özellikle medikal ve sağlık hizmetleri üzerineydi. Hijyen koşulları, salgın hastalıklar, sahra hastaneleri kurarak sağlık hizmetleri sunma gibi konuları ele aldık. Aynı zamanda, adalar üzerindeki etkileri de senaryolarda inceledik.
Tatbikat sonunda, yabancı misafirlerimiz tatbikatı çok başarılı buldular, bu da bizi çok mutlu etti.
Gönüllülük ve AFAD Gönüllüleri
Z.T: Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ediyorum. Son bir sorum olacak. AFAD gönüllüsü nedir ve nasıl olunur? Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
İ.T: AFAD gönüllüsü olmak çok kolay. e-Devlet üzerinden başvuru yaparak çevrimiçi eğitimlere katılıyor ve sınavı geçenler AFAD Gönüllüsü oluyor. Sonrasında arzu ederlerse, uygulamalı eğitimlere katılabiliyorlar. Bu eğitimlerde arama kurtarma, yangın, ilk yardım, insani yardım gibi konularda bilgiler veriyoruz. Sınavları geçenler Destek AFAD Gönüllüsü olarak sahada bizlerle çalışma yeterliliği kazanıyorlar.
Gönüllü olarak orman yangınları, trafik kazaları, afetler gibi alanlarda görev almak isteyenlerin güvenlik, yaralıya zarar vermeme gibi konularda eğitim alması önemli. Gönüllülüğün çeşitli alanlarda olmasını önemsiyoruz; gönüllülerin insani yardım kuruluşlarına veya sivil toplum faaliyetlerine katılmasını teşvik ediyoruz.
Gönüllü olmak kolay, lütfen gönüllü kalın.
Deprem Bilinci ve Eğitimi
Z.T: AFAD eğitimlerine herkes katılabiliyor mu ve içerikleri nelerdir?
İ.T: AFAD eğitimleri ücretsiz olup, isteyen herkes başvurabilir. Eğitimlerde deprem anında doğru davranış biçimleri gibi asgari bilgiler öğretilir. 81 ildeki İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri’ne dilekçe, kurumsal mail ya da telefon yoluyla başvurabilirler.
Eğitim almak isteyenlere katılabilecekleri grup eğitimleri ve uygun saatlerde mesai dışı eğitimler sunulmaktadır. Uzaktan eğitim de mevcut olup, katılımcıların talep ettiği zaman ve mekanda eğitimler verilebilir.
Gönüllülük ve Eğitim Programları
Z.E: Evet çok güzel, verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz. İbrahim Bey, 6 Şubat depremlerinden sonra AFAD gönüllüsü olma isteği arttı mı? Öncekine göre durum nedir acaba?
İ.T: Evet, çok sayıda insanımız gönüllü oluyor. Çanakkale AFAD İl Müdürü olarak bu başlangıçtaki eğitimleri tamamlayan, yani 5 temel eğitimi bitiren tüm arkadaşlara bir eğitim planı hazırlıyoruz. Bu eğitimleri hafta sonları planlayarak, gönüllülerimizin uygun tarihler seçmelerine olanak tanıyoruz. Ancak, gönüllülerimizin hayat şartları değiştiğinde katılımları bazen planladığımız gibi olmuyor. Bu nedenle hep hafta sonları organize ediyoruz ve katılmalarını bekliyoruz. Bu eğitimlere katılım ve gönüllülüğün sürdürülmesi bizim için çok değerli. Felaketlerden sonra insanlar sahada çalışan gönüllülerimizi görünce, onlara katılmak istiyor. Ancak kendi şartlarına uygun zaman bulamayanlar da olabiliyor. Yine de, gönüllü olabilecek herkese kapılarımız açıktır.
Z.E: Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ediyorum ve günün sonunda mesai saati dışında bize zaman ayırdığınız için içtenlikle teşekkür ederim. Hocama sözü bırakıyorum.
Afet Sonrası Eğitim Binaları ve Güvenlik
A.O.Ö: Katılımcı hocalarımızdan da görüş alabiliriz. Bu saate kadar bizi dinleyen Ayşenur Hanım, Sedef Sarıtaş Hanım, E.H.:, eğer soruları varsa Müdür Bey'in memnuniyetle yanıtlayacağını düşünüyorum. İlgili bir konu varsa ben de cevap vermek isterim.
İ.T: Tabii tabii, efendim, lütfen.
H.Ö: İyi akşamlar Sayın Müdürüm. Ben Haydar Özel, Hatay Reyhanlı ilçesinde yaşıyorum ve coğrafya öğretmeniyim. Sivil savunma eğitimlerinde coğrafya öğretmenlerinin ön planda olduğunu biliyorum ve kendim de aktif olarak katılıyorum. Bir konuda Afad’tan beklentim var: Afad binalarının hizmet binalarının depreme daha dayanıklı hale getirilmesi. Örneğin, deprem sırasında Antakya’daki Afad binası hasar aldı ve hizmet verilemez hale geldi. Yardıma gelecek ekipman da kullanılmaz hale geldi. Afet anında müdahale ekiplerinin güvenle çalışabileceği binaların güçlendirilmesini talep ediyorum.
Bir diğer konu da afet sonrası eğitim kurumlarının kullanımıyla ilgili. Afet anında toplanma yerleri olarak eğitim binalarına yönlendirme yapılıyor, ancak deprem sonrası okulumun bahçesi halk tarafından işgal edilmişti ve okul kullanılmaz hale geldi. Bu durum, eğitime dönüş sürecini geciktirdi. Etik eğitimi ve değerler eğitimi konusunda daha fazla çalışma yapılması gerektiğini düşünüyorum.
İ.T: Katkılarınız için teşekkür ederiz. Elbette müdahale birimlerinin binaları güçlü olmalı ki deprem sırasında hızlı bir şekilde harekete geçebilsinler. Bakanlığımızca bu yönde çalışmalar devam ediyor. Öncelikli olarak risk altında olan şehirlerdeki binaların güçlendirilmesi projeleri yapılıyor.
Etik değerler eğitimi konusu da önemli, Millî Eğitim Bakanlığı’nın bu konuda yaptığı çalışmalar var. Genç personelimizin çocukları için etik ve değerler eğitimi çok kıymetli. Söylediklerinizi not aldım; diğer illerdeki müdürlerle paylaşıp, bu konuyu gündeme getireceğiz. Geçmiş olsun dileklerimi sunuyorum, Allah sabır versin.
H.Ö: Çok teşekkürler, Sayın Müdürüm.
Şehir Planlaması ve Afete Dirençli Kentler
A.O.Ö: Evet, Ayşenur Hanım’dan belki bir soru veya katkı alabiliriz. Buyurun Ayşenur Hanım.
A.A: Merhabalar, ben de Şehir Plancısıyım ve Çömü Öğretim Üyesiyim. Deprem sonrası, ülkedeki bütün şehir ve bölge planlama bölümleri gibi, özellikle afete dirençli kent odaklı birçok çalışma yaptık. Proje derslerimizde bu konuları tartıştık.
AFAD'ın yayınlarından da çok yararlandık; her il için hazırladığı raporlardan faydalandık. Hocamızın binalarla ilgili yaptığı yorumla ilgili bir katkım olabilir. Kritik tesislerin yer seçimleri çok önemlidir. Yani, kentin dışında herhangi bir hazine arazisine taşımak yerine, en etkili ve kritik yerlerde olmaları gerekmektedir. Kentlerin içindeki ulaşım altyapısının, bir afet anında aksatılmayacak şekilde, önceden planlanmış olması gerekiyor.
Aynı şekilde, en kritik anda çevre illerden afet bölgesine hangi ekiplerin nakledileceği de önceden ayarlanmalı, planlanmalı ve ulaşımının garanti altına alınması gerekir. Kış koşulları ve afetin kapsama alanı gibi faktörler etkili olabilir. Her şeyi kontrol etmek mümkün olmasa da, afet öncesi yapılacak planlama çalışmaları ile en etkin sonuç alınabilir. Çanakkale örneğinde, kentin kentleşmesinden kaynaklı birtakım riskler ve zayıflıklar var. Hastanelerin eşit dağıtılması ve acil müdahale ekiplerinin kritik ulaşılmaz bölgelerde nasıl müdahale edeceği önceden düşünülmelidir.
İ.T: Efendim hocam, çok teşekkür ederiz. Afet risklerini azaltma konusu mühendislik bilimleri ve yer bilimleri ile birlikte çalışılması gereken bir meseledir. Sivil savunma il müdürü olduğum dönemde, sivil savunma planlarını hazırlarken, Bayındırlık Bakanlığı’nın afet işleri genel müdürlüğü de illerin afet planlarını hazırlıyordu.
Bu birimlerde teknik ekipler ve mühendislik bilimleri çalışıyordu. Genel olarak müdahale planlarının ne tür planlar olduğunu anlatmalıyız. Risk planları, Afet Stratejisi Eylem Planları ve il afet planları bunların hepsi mühendislik planlarıdır. Bu nedenle, ulaşım planını da sizinle birlikte çalışmamız gerekiyor. Yerleşimler yapılırken, kamu ve sivil toplum kuruluşları ile üniversitelerle birlikte hareket etmeliyiz.
Ulusal afet müdahale planında, ilin birinci grup destek illeri de belirlenmiştir. 6 Şubat depremlerinde, Kahramanmaraş’ta bir deprem olursa hangi illerin oraya yardım gideceği belliydi. Ancak, bu iller de etkilendi. Riski bilerek hazırlamak, etkin olmayı artırır. 2021 yılından beri plan hazırlama süreci başlatıldı. Devlet Su İşleri, taşkınlara karşı çalışıyor, yerleşime uygunluk planları yapılıyor. Ulusal düzeyde tanımlanmış sorumluluklar ve takip eden bir sistem mevcut. İstediğiniz zaman bu konuyla ilgili bir araya gelebiliriz, kıymetli hocam.
A.A: Teşekkür ederim. Çok sağ olun.
İ.T: Siz sağ olunuz efendim.
Şehir Planlaması ve Afete Dirençli Kentler
E.H: Merhabalar, iyi akşamlar diliyorum herkese. Ben de Çanakkale Afad Bölgesi'nin bulunduğu Osmaniye bölgesinden Çanakkale’ye öğretmen olarak atandım. Burada yeni bir düzen kurduk. Evimiz maalesef ki oturamayacak durumda ve Çanakkale iki ev sonrasında bizim dibimizde. Bunun için ayriyeten, binlerce kez çok teşekkür ediyoruz. Gelen her türlü yardımlar için tabii ki teşekkür ederiz ama Çanakkale Afad, herkesin gitmesine rağmen bayağı bir uzun zaman bizimle beraberdi. Olan konuşmalara bakacak olursak, böyle bir kıyametin sadece bir ilde olmadığını gördük. Fazla yani 11 ilde olmasından dolayı Türkiye’nin dünya ülkelerinin seferber olması bence muhteşem bir birliktelik. Biz bunlara birebir bizzat şahit olduk.
Hiç aynı kandan olmasak da, yani can can olacağımız milyonlarca insan bir arada yaşadık. Elbette ki sadece ben şu yönde bakıyorum. Hatta Çanakkale’ye taşınırken de Afad raporunu inceleyerek bir ev tuttuk. Genelde sağlam yerlerin Esenler ve TOKİ’nin yapıldığı bölgelerde olduğunu gördük. Ama maalesef ki şöyle bir şey var; sıvı yapı bizim de oturduğumuz yerin sıvı olduğunu biz bilmiyorduk. Toprak sıvısının yumuşak olmasından dolayı, Çanakkale’de sadece o bölgelerdeki çok yaşlı, yaş olarak çok yüksek olan evlerin acilen kontrol edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bizim oralardaki evler genç olmasına rağmen, beş ya da altı yaşında olmasına rağmen sıvı toprak yapısından dolayı birçok evimiz yıkıldı. Evler yıkıldı. Yani dokuzuncu saniyede kuzenim ve ailesi vefat etti. Böyle kayıplarımız oldu ama maalesef ki ben şöyle bakıyorum. O kadar güzel bir seferberlik oldu ki, orada yaşayan insanlar olarak bence her şeyimiz birçok şeyimiz fazlaydı. İnsanlık etik değerine gelince, sadece insanlar olaydan bir hafta sonra yaşadığı o acı günü unutup kendi içindeki egosuyla beraber farklı istek doğrultularında bulundular. Olay bir çorba içerek de doya bildik, çünkü korkudan yitirmiştik. Ama kendi kalbindeki karanlıktan dolayı insanlar kendi bencilliğini de boğulduğu için, bununla ilgili de Afad'a değil, tam tersi insanlara karşı üzgünüz ve kırgınız. Ondan dolayı ben milyonlarca kez, binlerce kez özellikle Çanakkale Afad’a çok teşekkür ederim. Şu anda da Çanakkale’de yaşadığım için de gayet mutluyuz eşimle. İnşallah burası bize güzel bir hayat olacak diye inanıyoruz.
İ.T: Hocam iyi akşamlar, çok teşekkür ederiz. Ben de Osmaniye’de 45 gün kaldım. O, tabii istasyon binasının önündeydi. Bizim komuta kontrol tırımız oradaydım. Şartlar ağırdı ve zordu. Daha da zor olan şehirler de vardı. Çok şükür bugün farklı yerdeyiz. Yakınlarınız için üzgünüm. Allah rahmet eylesin, sizlere de geçmiş olsun.
E.H: Allah razı olsun.
İ.T: Burada, gerek geldiğiniz ilde sizinle ilgili yapılacak bir şey olursa, beni izleyen ve sonradan izleyecek olan bütün afetzedeler buyursunlar gelsinler. İl Müdürlüğümüz personeli, gerek bölgedeki yapılacaklar, afetzede misafirlerimizin gerekse bu şehirden olanlar için yapılacaklar için sizleri bekler. Lütfen gece gündüz arayın. Telefonlarımız 24 saat cevap veriyor. Cevap verecek arkadaş sorunuza cevap veremeyebilir ama acilse hemen öğrenip döneriz. Eğer değilse, ertesi güne kalabilecekse mesai günü ise ertesi gün ilgili arkadaşımız sizi arar ve bilgilendirir.
Afet Senaryoları ve Hazırlık Çalışmaları
A.O.Ö: Evet, sayın müdürüme teşekkür ediyoruz. Gerçekten önemli bilgiler verdi. Tabii, afet eğitimi kadar afet deneyimi de önemli. Sayın müdürüm, afet deneyimini 45 gün kalarak orada kazanmış. Önemli olan bir afet sonrası dünyada arama ve kurtarma için gönüllerin Türkiye’ye gelmesi. Tabii Türkiye’yi çok sevdiklerinden değil, afet deneyimi kazanmak için iyi bir fırsat bulduklarından buraya geliyorlar ve benzer şekilde acil durum ve afet sonrası müdahale de Türkiye’de her yere koşuyor. Türkiye, afet sonrası müdahalede bir numara düzeyine gelmiş bir ülkeyiz.
Afad, 2022 Red Senaryosuna göre Marmara depremi için bir senaryo yapıyor. Bu senaryoda, İstanbul’da 15 milyon kişinin etkileneceği varsayılıyor. 2022 yılında yapılan bir senaryoda, 340 binanın yıkık bina ve ağır hasarlı bina olarak bu depremden etkileneceği kabul ediliyor. Toplamda 340 bina çarpı 100, yani her bir bina için 100 arama kurtarmacı kabul edilmiş ve toplamda 34 milyon arama ve kurtarmacı gerekiyor. İstanbul’u etkileyecek bir Marmara depremi, tabii İstanbul dışında sayın müdürümün çalıştığı Bursa’yı da etkileyebilir. Çanakkale'yi de etkileyebilir, Balıkesir’i de etkileyebilir, 11 ili de etkileyebilir. Nasıl? Tabii ki Maraşlı olan deprem etkilediği gibi mevcut kapasite 40 bin. Burada bu senaryo çalışmasına göre elimizde 40 bin arama kurtarmacı var ama bir Marmara depreminde aramayı ve kurtarılmayı bekleyecek 34 milyon insan olacak. Bu nasıl olacak? Sayın müdürüm, bu kadar deneyimden sonra, yıllarınızı verdiniz ama bizler büyük bir deprem olmasını Allah geçinden versin diyoruz. Ama tabii ki o deprem bizi de bulacak. Marmara'da olsa Çanakkale’yi kıracak, Çanakkale’de olsa İstanbul yıkılacak. Artık illerin risk azaltma programı yerine o başındaki "İ" harfi yerine, "B" harfi koymamız lazım. Bölgelerin risk azaltma programını yapmamız lazım.
Bir büyük depremin 11 ilde neden olacağı riskleri önceden azaltmak açısından çalışma yapmamız lazım. Çünkü mevcutta potansiyelimiz az. Bu potansiyeli il ölçeğine bölerek enerjimizi bölmüş oluyoruz ve sonuca ulaşmamız oldukça zor oluyor. Evet, ben size sormak istedim, gerçekten bu paylaşımı tarihe not olsun diye bir hocamız paylaşmış ve sonuçta şöyle demiş: Marmara depremi olunca bu son senaryoya göre sadece İstanbul’da 34 milyon arama kurtarmacı lazım. Ulusal bir seferberlik, mevcut riski, tolere edilebilir seviyeye indirmekten başka çare yok. Hala topluca öleceğiz demiş. Evet, sayın müdürüm son söz olarak, inşallah olmaz ama böyle bir gerçekte bizi bekliyor, tüm uzmanların görüşleri doğrultusunda.
İ.T: Tabii, deprem tehlike haritasına baktığımızda, ülkenin neredeyse önemli illerinin, sanayi yönünden, nüfus yönünden önemli illerinin, depremden her an olabilecek depremden etkilenebileceğini görüyoruz. Bu iller, bir yandan da sosyal ekonomik yönden kuvvetli iller olmasının yanında, nüfus yoğunluğunun çok olduğu iller. Hepsinde müstakilen deprem üretebilecek fayları var, diri fayları var, beklenen faylar var. Bizim şehrimizde de keza aynı şekilde diri faylar var. Deprem üretmesi beklenen, tahmin edilen faylar var. Tabii, İstanbul’u etkileyecek fay kuzey Anadolu fay zonu. Tarihsel depremler içinde tarih boyunca en ucundan Karlıova'dan Marmara’ya, Kocaeli’ne kadar gelmiş. Kırılmayan yer olarak Marmara’nın içindeki kısım kaldığı ve Şarköy, Mürefte’den Ganos’a, Saros Körfezi’ne kadar uzanacağı söylenmekte.
Sizin de biraz önce dediğiniz gibi bu büyüklükteki senaryo Marmara bölgesindeki diğer on ili de etkileyecek. Depremine göre, Afad tarafından büyüklük üzerinden verilecek senaryo depremini göre; ağır hasarlı binalar, yıkık binalar, az hasarlı binalar, bunların tamamı veriler ışığında yani sisteme yüklü bina verileri temelinde, yapım yılları açısından değerlendirilerek hasar görüp görmeyecekleri öngörülen bir sistemle belirleniyor. Tabii bu noktada, yıkılacak olan binalar ve benzer yapıları görerek risk azaltma çalışmalarını bir an önce yapmalıyız. Çünkü deprem sonrası kayıplar, hem can kayıpları hem de mal kayıpları çok fazla.
Son Sözler ve Toplumsal Bilinçlenme
A.O.Ö: Ben de buradan kendi görüşümü paylaşıyorum, sayın müdürüm. Çünkü sizlerden öğrenerek kendimi de geliştiriyorum. Bunlar basit dedikleriniz gibi değil, ama gittiğimiz yerlerdeki senaryolar, risk planları, tüm bu alanlarla ilgili, yani bir adım daha ileriye gitmemiz gerektiğini düşünüyorum. Öncelikle bazı öncüleri buraya çağırmamız, bu öncülerin risk azaltma konusunda ciddi olarak etkin olmalarını sağlamalıyız. Evet, başka bir ülkeye gittiğimizde onlara inandırmak zordur ama kendi ülkemizde bunun temellerini oluşturmalıyız. Ben her zaman şunu öneriyorum: Küçük yaştan itibaren, ilkokul çağındaki çocukları, sosyal etkinliklerle birlikte, her an afete karşı hazırlıklı olunabileceği yönünde eğitmeliyiz. Çünkü Afad’da eğitim yapmak oldukça zor, ancak bu çocuklar artık büyüdüğünde ileride büyüklere bu eğitimi verecek olanlar. Teşekkür ederim sayın müdürüm.
İ.T.: Ben teşekkür ederim. Ben de bu konularda ne kadar farkındalığımız varsa, ne kadar bilinçliysek o kadar az kaybımız olacaktır. Bu kayıpların önüne geçmek için sizlerin desteği her zaman bizim için çok önemli. Tüm kamuoyuna duyurmakta yarar var. Ne kadar bireysel olursa, o kadar toplumsal oluruz. İnşallah, bunu da sağlarız. Tekrar teşekkür ediyorum.
A.O.Ö: Ben teşekkür ederim. Son söz olarak, bu bilgilerin, bu paylaşımlarımızın topluma ne kadar önemli olduğunu görmekteyiz. Gelişen teknolojiyle birlikte, bu toplantılarımızı da sosyal medyadan yayımlamak istiyoruz. Herkesle iletişimde olacağız.
İ.T.: Hepinize iyi akşamlar diliyorum, çok teşekkür ederim.
Uluslararası Afet Yönetimi ve Kapasite Geliştirme
A.O.Ö: Sayın müdürüm, afetlerin azaltılması ile ilgili ulusal düzeyde yapılan çalışmalar yeterli olmazsa, yani ulusal kapasite yetersizse, uluslararası bir tatbikatta benzer bir kapasite desteğiyle çalışmalara başlanmasının yerinde olacağını düşünüyorum. Türkiye’deki deprem riskine kaynaklık edecek olan Kuzey Anadolu Fay Zonu, San Andreas Fayı gibi benzer faylara sahiptir. Yani bu iki fay birbirine çok benziyor. Bu yüzden, Amerikalı uzmanlar Türkiye'yi çalışmaya geliyorlar. San Andreas Fayı ile Kuzey Anadolu Fayı'nın ikiz kardeş olduklarını biliyoruz. Nasıl kardeş şehirler iş birliği yapıyorsa, bu faylara komşu iller de kardeşlik ilişkileri geliştirebilirler. Eğer Kuzey Anadolu Fay Zonu boyunca olan iller, San Andreas Fayı boyunca olan illerle eşleştirilirse, ulusal düzeyden uluslararası düzeye geçebiliriz. Böylelikle daha hızlı yol alabiliriz. Ulusallık bir bakıma içe kapanıklık demektir; bu nedenle biraz zorlamamız gerekebilir. Uluslararası tatbikat deneyimine sahip birisi olarak, ulusal tatbikatlarla uluslararası tatbikatlar arasındaki farkları nasıl değerlendirirsiniz?
İ.T: Bu konuda elbette mutabıkız. Bu tatbikatlar, yurt dışından gelecek ulusal ve uluslararası ekiplerle birlikte çalışma kapasitesini artırmak amacıyla yapılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, bu tatbikatlar aracılığıyla verimliliği artırmayı hedeflemektedir. Bu çalışmalar sürdürülecektir, kıymetli hocam.
Afet Deneyimleri ve Bilgi Paylaşımı
A.O.Ö: Ben de teşekkür ediyorum. Sayın Müdüre teşekkür ederim. Bu gerçekten önemli bir kayıt oldu. Zeliha Hanım’a da teşekkür ediyoruz; bu yayının yapılmasında önemli katkıları oldu. Özellikle Ayşenur hocamızın bir şehir plancı olarak sunduğu vizyon çok değerli. Bizler, hocalar olarak aranmak istiyoruz. Bulunduğumuz fakültenin yöneticisinin inisiyatifine bırakılmadan, doğrudan bize ulaşılması bizi her zaman mutlu eder. Bu tür çalışmaların içinde olma olasılıklarını çoğaltacağını düşünüyorum.
Z.T: Ben de mesai saatinden sonra, bu saatte sizleri tekrar yormak istemezdim. Katıldığınız için tekrar teşekkür ederim. Verdiğiniz bilgilerden çok istifade edeceğim. Haydar hocamın dediği gibi, ben de coğrafya öğretmeniyim ve derslerde doğal afetleri anlatıyorum. Afet hakkında daha çok bilgi edindikçe, bunu öğrencilerimle paylaşma noktasında faydalı olduğunu düşünüyorum. Ali Osman hocamdan afet haberciliği dersimde çok istifade ediyorum. İbrahim Bey’in 41 yıllık AFAD deneyimi gerçekten çok değerli. Çanakkale’de olmasından dolayı kendimizi şanslı hissediyoruz. İbrahim Bey’e hem katılımı hem de AFAD’a katkılarından dolayı teşekkür ediyorum.
İ.T: Ben de teşekkür ederim. Memuriyetten emekli oluyorum, ama sektörden emekli olmuyorum. İsteyen herkes benim telefonumu alabilir, ben her zaman yardımcı olmaya hazırım. Çalıştığım her yerde, personelime şunu söylerim: "Biz devletin memuruyuz; vatandaşa yardımcı olmak bizim işimiz." Elimizden geleni yapacağız. Afetsiz günler diliyorum.
A.O.Ö: Peki, sayın müdürüm, iyi akşamlar dileriz. Emeklilik sonrası telefonunuzu da iletirseniz kaydederiz.
İ.T: İyi akşamlar. Hocam, şahsi telefonum sizde; Zeliha Hanım da kurum telefonumu sizlere iletecek.
No comments:
Post a Comment