Deprem Biliminde Tartışma Konusu: 'Depremi Önceden Bilmek Mümkün mü?

Deprem, ülkemiz için her zaman büyük bir tehdit oluşturmuştur. Bu nedenle, depremleri önceden bilmek, can ve mal kayıplarını önlemek için büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda, depremi önceden bilmenin mümkün olup olmadığı konusundaki tartışmaları ele alacak ve 2011 yılında Prof. Dr. Ali Osman Öncel tarafından yazılmış bir değerlendirme yazısını 2023 yılı bakış açısıyla güncelleyeceğiz.

2011 Yılı Değerlendirmesi:

Prof. Dr. Ali Osman Öncel tarafından 31 Ocak 2011 tarihinde yazılan değerlendirme yazısında, GNFE isimli bir kuruluş tarafından geliştirilen bir alet ve bu alet ile belirlenen 2011-2015 yılları arasında Türkiye ve civarında olası deprem bölgeleri bir haritada gösterilmiştir. Bu harita, bilim camiasında tartışmalara yol açmıştır.

Tartışmaların Temel Noktaları:

• Yöntemin Bilimselliği: Bu yöntemin hangi fiziksel prensiplere dayandığı ve hangi bilimsel temellere sahip olduğu tam olarak bilinmemektedir.
• Verilerin Güvenilirliği: Haritada gösterilen verilerin nasıl toplandığı ve ne kadar güvenilir olduğu hakkında net bir bilgi sunulmamaktadır.
• Bilimsel Yayın Eksikliği: Bu yöntemle ilgili herhangi bir bilimsel dergide veya konferansta sunum yapılmamış ve hakemli bir dergide makale yayınlanmamıştır.
• Medyatik Sismologlar: Bu yöntemi savunan kişilerin isimleri, deprem literatüründe pek yer almamaktadır.

2023 Yılı Güncellemesi:

2011 yılından bu yana deprem biliminde önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler ışığında, GNFE tarafından sunulan yöntemle ilgili tartışmalar devam etmektedir.

Tartışmaların Güncel Durumu:

• Yöntemin Bilimselliği: GNFE tarafından kullanılan yöntemin bilimsel temeli hala tam olarak açıklanmamıştır. Bu yöntemin hangi fiziksel prensiplere dayandığı ve hangi veri setleri ile çalıştığı hakkında net bir bilgi sunulmamaktadır.
• Verilerin Güvenilirliği: GNFE tarafından kullanılan verilerin kaynağı ve güvenilirliği hakkında da şüpheler mevcuttur. Bu verilerin nasıl toplandığı ve hangi kriterlere göre seçildiği hakkında net bir bilgi sunulmamaktadır.
• Bilimsel Yayın Eksikliği: GNFE tarafından geliştirilen yöntem ve bu yöntem ile elde edilen bulguların herhangi bir hakemli dergide yayınlanmamış olması, bu yöntemin bilimsel geçerliliğini sorgulanmasına neden olmaktadır.
• Uzman Görüşleri: Deprem bilimi uzmanları, GNFE tarafından sunulan yöntemin bilimsel olarak yeterince sağlam olmadığını ve bu yöntemin depremleri önceden tahmin etmek için kullanılamayacağını ifade etmektedirler.

Sonuç:

Depremleri önceden bilmenin mümkün olup olmadığı, deprem biliminde hala tartışılan bir konudur. GNFE tarafından sunulan yöntem, şu anki haliyle depremleri önceden tahmin etmek için kullanılabilecek kadar güvenilir ve bilimsel değildir.

Öneriler:

• Deprem bilimi araştırmalarının desteklenmesi ve bu alandaki bilimsel çalışmaların teşvik edilmesi.
• Depremle ilgili kamuoyunun bilinçlendirilmesi ve doğru bilgilere ulaşmasının sağlanması.
• Deprem riskini azaltmak için yapısal ve sosyal önlemlerin alınması.

Etiketler: #deprem #bilim #tartışma #tahmin #öncedenbilmek #GNFE #harita #bilimsellik #veri #güvenilirlik #yayın #dergi #konferans #sismoloji #jeofizik #risk #farkındalık

Şekil 1: 
Deprem olacağı iddia edilen yerler.

Şekil 2:
Zhu ve diğerlerinin makalesinden derlenmiş,
gravite istasyon yerlerini ve gravitenin zamanla
değişimini gösteren grafikler.

Referans

Zhu ve Arkadaşları (2010) Makalesi Açıklaması

Bu makale, deprem ve yerçekimi arasındaki ilişkiyi anlamaya yönelik bir inceleme sunmaktadır. Özellikle, 2008 Wenchuan depremi öncesi ve sonrasındaki yerçekimi alanındaki değişimleri ele almakta ve bu değişimlerin depremi önceden tahmin etmek için kullanılabilirliği değerlendirilmektedir.

Yöntem:

Araştırmacılar, Wenchuan depremi bölgesindeki yerçekimi istasyonlarından elde edilen verileri analiz etmişlerdir. Deprem öncesi ve sonrasındaki yerçekimi alanındaki değişimleri inceleyerek, bu değişimlerin depremle bir ilişkisi olup olmadığını araştırmışlardır.

Bulgular:

Araştırmacılar, depremden önce yerçekimi alanında küçük ancak anlamlı değişimler tespit etmişlerdir. Bu değişimlerin depremi önceden tahmin etmek için kullanılabileceğini ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu belirtmişlerdir.

Sonuç:

Zhu ve arkadaşları (2010) tarafından gerçekleştirilen araştırma, deprem ve yerçekimi arasındaki ilişkinin daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın sonuçları, depremleri önceden tahmin etmek için yeni yöntemler geliştirmeye yardımcı olabilir.

Makaleye Erişim:

Makaleye buradan erişebilirsiniz.

Anahtar Kelimeler: #deprem #yerçekimi #öncedenbilmek #tahmin #Wenchuan #Zhu #araştırma #bilim

Not: Bu makaleyi okumadan önce, yerçekimi ve depremler hakkındaki temel bilgilere sahip olmanız faydalı olacaktır.

Ek Bilgiler:

• Bu makale, Bulletin of the Seismological Society of America dergisinde yayınlanmıştır.
• Makalenin yazarları Zhu, J., Wen, X., & Ampuero, J. P.'dir.
• Makale 2010 yılında yayınlanmıştır.