Bugün 6 Şubat 2025, Kahramanmaraş depremlerinin ikinci yıl dönümü. Bu felakette hayatını kaybedenleri saygıyla anıyor, yakınlarını kaybedenlere sabır diliyoruz. Depremin yarattığı travmanın izleri hala derinden hissedilirken, bu felaketten çıkarılacak dersler büyük önem taşımaktadır.
Depremin Oluşumu ve Büyüklüğü
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde saat 04:17'de 7.7 Mw büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Aynı gün saat 13:24'te Elbistan ilçesinde 7.6 Mw büyüklüğünde ikinci bir deprem daha yaşanmıştır. Her iki deprem de Doğu Anadolu Fay Zonu üzerinde meydana gelerek geniş bir alanı etkilemiştir (AFAD, 2023).
Pazarcık Depremi: 6 Şubat 2023, saat 04:17 (TSİ), 7.7 Mw, derinlik 8.6 km
Elbistan Depremi: 6 Şubat 2023, saat 13:24 (TSİ), 7.6 Mw, derinlik 7 km
Depremin Etkilediği Bölgeler
Depremler; Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Malatya, Kilis, Adana, Diyarbakır, Osmaniye ve Şanlıurfa başta olmak üzere 11 ilde büyük hasara yol açmıştır. Binlerce bina yıkılırken, resmi verilere göre 50 binden fazla insan hayatını kaybetmiştir (AFAD, 2023).
Yıkılan Binalar:
35.964 bina deprem anında yıkıldı (Çukurova Üniversitesi, 2023).
100.000 - 200.000 bina tamamen yıkıldı.
200.000 - 400.000 bina ağır hasar aldı (TMMOB, 2023).
Zemin Tipinin Etkisi:
Yumuşak zeminler, yıkım oranlarını arttırdı.
Yıkılan binaların %70'i ve ağır hasarlı binaların %60'ı yumuşak zeminlerdeydi (BTÜ-DEPAR, 2023).
Yıkıntı Atıkları ve Atık Yönetimi
Deprem Sonrası Oluşan Atıklar:
450 - 920 milyon ton yıkıntı atığı oluştu. Bu, Türkiye'nin yıllık inşaat ve yıkım atığlarının 10 katı kadar bir miktara eşit (TMMOB, 2023).
Atık Yönetimi Sorunları:
Lojistik zorluklar
Hava, su ve toprak kirliliği riski
Asbest gibi tehlikeli maddelerin yayılması
Geri dönüşüm potansiyelinin yeterince kullanılmaması (Çukurova Üniversitesi, 2023).
Çözüm Önerileri:
Atıkların kaynağında ayrıştırılması
Geçici depolama alanlarının kurulması
Yasal düzenlemelerin yapılması
Geri dönüşüm tesislerinin yaygınlaştırılması (BTÜ-DEPAR, 2023).
Artçı Depremler ve Ek Hasarlar
9000'in üzerinde artçı sarsıntı meydana geldi.
20 Şubat 2023'te Antakya'da 6.4 büyüklüğünde artçı deprem yaşandı (AFAD, 2023).
Sonuç ve Dersler
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri, yalnızca fiziksel yapıları değil, toplumun sosyo-ekonomik yapısını da derinden etkiledi.
Gelecekte benzer acıların yaşanmaması için atılması gereken adımlar:
Yapı stokunun iyileştirilmesi
Zemin etütlerinin doğru yapılması
Mühendislik hizmetlerinin kalitesinin artırılması
Toplumun deprem bilincinin geliştirilmesi
Bu depremlerden çıkarılacak dersler, gelecekte yaşanabilecek afetlerde can kayıplarının en aza indirilmesi için kritik öneme sahiptir.
Referanslar
AFAD (2023)
Çukurova Üniversitesi (2023)
Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ-DEPAR) (2023)
TMMOB (2023)
No comments:
Post a Comment