Rahmetli Anneannem Azize Usta

Yaz Tatilleri ve Çocukluk Anıları

Yaz tatilleri, çocukluk anılarının en değerli parçalarından biridir. Kayseri Develi'de geçen bu tatiller, özellikle aile büyükleriyle geçirilen zamanın kıymetini vurgular. Rahmetli anneanne Azize Usta'nın hayatı, Anadolu'nun geleneksel kadın figürünü temsil eden önemli bir örnek sunmaktadır (Öztürk, 2021). Azize Usta, tarımsal üretimle ve aile içindeki rolüyle, dönemin sosyal yapısını ve kadınların toplumdaki yerini gözler önüne serer. Onun bahçesi ve bağları, sadece fiziksel bir alan değil, aynı zamanda aile bağlarının güçlendiği, kültürel değerlerin aktarıldığı bir mekân olmuştur. Azize Usta'nın yaşamı, çalışkanlığı, özverisi ve doğaya olan bağlılığı, onu unutulmaz kılan unsurlardır.

Bahçede ve Bağlarda Geçen Zaman

Küçük yaşlarımda, yaz tatillerinde Kayseri Develi'ye gittiğimizde, rahmetli anneannem Azize Usta, beni sıklıkla bahçesine ve arada bir de bağlarına götürürdü. Argıncık ve Yazıbağ olarak aklımda kalan bağlarına gitmeden önce haber verirdi; çünkü bu bağlar oldukça uzak mesafelerdeydi. Bu nedenle, yol uzun olduğu için Yukarı Fenese'den rahmetli amcam Taşçı Osman'dan eşeğini ödünç alırdım. Amcamın eşekleri güçlü olurdu; çünkü Yukarı Fenese'de evlerde su olmadığı için eşekler, en önemli su taşıma emekçileri idi. Fakat, rahmetli anneannemin evi Aşağı Everek'te ve evin içinde su akardı. Yaz tatilini Aşağı Everek ve Yukarı Fenese arasında geçirirdim.

Yukarı Fenese'deki Keyşin Havuzu, Erciyes Dağı'nın doğal suyu ile beslenen bir yüzme havuzuydu ve çocuklar için önemli bir uğrak yeriydi. Çocukken, eşek sırtında gidip geldiğim üzüm bağlarına, anneannem yürüyerek gidip gelirken, "yoruldum" demediğini hatırlıyorum. Bağlar hala yerinde duruyor ama anneannem olmadığı için öksüz kaldılar.

Anneannemin Düzeni ve Hayat Tarzı

Anneannem, kafasında bir çalışma programı ile hareket ederdi ve gideceği saat hiç değişmezdi. Sanki bir devlet memuru gibi, her sabah aynı saatte gider ve akşam aynı saatte dönerdi. Bu düzenin en önemli nedeni, Develi'de her evin "Butik Tarımsal ve Hayvansal Gıda Üretim Merkezi" olarak çalışmasıydı. Sabahları ahırda hayvanların sürüye katılımını sağlamak, bir Develi kadınının ilk vazifesi olurdu. Ahırdaki ineklere yol vermek ve akşamları sütünü sağmak, günlük görevlerin başında gelirken, gezen tavukların bakım ve takibi ayrı bir iş olarak yapılırdı. O dönemin ulaşım araçları arasında eşekler de vardı.

Bahçede Çalışkanlık ve Üretkenlik

Bahçede ya da bağlarda tek başına saatlerce çalışır, öğlen arası bahçesinden topladığı sebzelerle hazırladığı ara öğünü, beni ve aynı yaşlarda olan dayım Numan Usta'yı çağırarak birlikte yerdik. Yaşamı, kendini toprağa ve Allah yoluna adamış örnek bir insan olarak geçti. Bahçe ve bağlarını işleyen girişimci Anadolu kadını olarak, evinin damında toprak dolu kasalarda bile sebze yetiştirir ve "her yerde üretim" mesajı verirdi (Demirtaş, 2019).

Bazen evinin damında birlikte yemek yediğimizde, ekmek kırıntılarını asla israf etmezdi. Kırıntıları parmağımla toplamamı "ekmek kırıntılarını ye, cennette hurilerin güzel olsun" diyerek tavsiye ederdi. Allah rahmet eylesin, anneannem ve onun şahsında eski Anadolu kadınları hiç durmadı, hiç yorulmadı ve hiç isyan etmedi.

Göç Hikayesi

Küçük yaşlarımda, Makedonya-Yunanistan sınırındaki köyünden Türkiye'ye mübadele antlaşması gereği göç etme hikayesini dinlemekten keyif aldım. Anlattığına göre, göç sırasında akrabaları Kırklareli, Tarsus ve Kayseri olarak dağılmıştı (Yılmaz, 2020). Göç sürecindeki kurtuluş hikayesini "Atatürk bizi kurtardı" diyerek noktalardı. Mekânı cennet olsun.

Referanslar

• Demirtaş, M. (2019). Aile ve Toplum: Anadolu'da Kadınların Geleneksel Rolleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 25-40.
• Öztürk, A. (2021). Anadolu Kadınlarının Tarımsal Üretimdeki Rolü. Tarım ve Gıda Dergisi, 12(3), 45-60.
• Yılmaz, S. (2020). Göç ve Kimlik: Mübadele Sürecinde Anadolu Kadınları. Kültürel Araştırmalar, 8(2), 112-130.