8 Aralık 2025 • Japonya M7.6 vs Türkiye M5.1 | Canlı Analiz Paneli
Prof. Dr. Ali Osman Öncel • EduPanel • 8 Aralık 2025 – Canlı Küresel Karşılaştırma + Quiz + Sertifika

Aynı Gün,
İki Farklı Çarpışma Kuşağı

Antalya M5.1 (95 km) | 北海道 Hokkaido M7.6 (58 km)

M7.6 Japonya Tsunami Uyarısı M5.1 Türkiye 32.000× Enerji Farkı
CANLI KÜRESEL SİSMİSİTE – IRIS SAGE
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Öğrenme Hedefi: Bu bölümden sonra depremle ilgili en sık sorulan temel sorulara yanıt verebileceksiniz.
  • 32.000 kat fark neden oluşuyor?
    Mw’deki 2.5 birimlik fark logaritmik olarak 32.000 kata denk gelir.
    Why 32,000x difference? Mw scale is logarithmic; 2.5 units equal ~32,000x energy.
  • Derin depremler neden geniş alanda hissediliyor?
    Düşük sönüm nedeniyle dalgalar daha uzağa yayılır.
    Why deep quakes felt widely? Low attenuation allows waves to travel further.
  • Neden tsunami var/yok?
    Dalma zonu ve sığ odak tsunami üretir; kara içi ve derin odaklar üretmez.
    Why tsunami? Subduction/shallow focus creates it; deep focus does not.
  • Aynı gün olması tehlikeli mi?
    Hayır, tesadüfi zaman çakışmasıdır; global stres transferi yoktur.
    Dangerous coincidence? No, random timing; no global stress transfer.
İnteraktif Enerji Karşılaştırması (Logaritmik)
Öğrenme Hedefi: Deprem büyüklüğü ile enerji arasındaki logaritmik ilişkiyi hesaplayabileceksiniz.
Not: Deprem büyüklüğü logaritmik ölçekte artar. M7.6, M5.1’den yalnızca 2.5 birim büyük görünse de, enerji farkı yaklaşık 32.000 kattır.
Note: Earthquake magnitude is logarithmic. M7.6 is 32,000 times stronger in energy than M5.1.
Enerji Hesabı (Hanks & Kanamori 1979)
Öğrenme Hedefi: Hanks–Kanamori formülünü kullanarak enerji farkını hesaplayabileceksiniz.

E ≈ 1.5 × 10⁴ × 10^(1.5×Mw) joule

  • Antalya M5.1 → 1.1 × 10¹² J
  • Hokkaido M7.6 → 3.55 × 10¹⁶ J
IRIS Bölgesel Sismisite (Canlı - Son 1 Yıl)
Öğrenme Hedefi: Bölgesel sismisite haritasını analiz ederek derinlik dağılımını yorumlayabileceksiniz.
BÖLGESEL IRIS VERİSİ
Slip Dağılımı Kesiti (Harita)
Öğrenme Hedefi: Fay düzlemi üzerindeki yer değiştirme miktarlarını yorumlayabileceksiniz.
Not: Bu harita, Hokkaido M7.6 depreminin fay düzlemi üzerindeki yer değiştirmeyi gösterir. Koyu bölgeler enerjinin yoğun boşaldığı alanlardır.
Note: Darker regions indicate areas of high energy release (slip).
Tsunami Riski ve Shindo Ölçeği
Öğrenme Hedefi: Tsunami riskini tektonik sınır tipi ve derinlik ile ilişkilendirebileceksiniz.
Not: Hirata’nın vurguladığı gibi, Shindo ölçeği Japonya’da günlük risk iletişimi için kritik bir parametredir.
Note: Shindo scale is critical for risk communication in Japan.
Referanslar / References

Referanslar

Tormann et al. (2015) – Megathrust Depremlerde Rastgelelik

Tormann et al. (2015) Fig.2 – Rapid stress recovery after the Japan earthquake
Şekil 2 (Sismolog Yorumu): Şekil, 2011 Tohoku depremi sonrası Japonya dalma-batma zonunda Coulomb stres değişiminin zamanla hızlı toparlanmasını gösteriyor. Beklenenin aksine, stres seviyesi deprem öncesi değerlere kısa sürede dönmüş. Bu durum, megathrust depremlerin zamanlamasının "periyodik" değil, rastgele (Poisson süreci) olduğunu güçlü bir şekilde destekliyor. Yani, büyük depremlerden sonra "güvenli dönem" beklentisi jeofiziksel olarak geçerli değil – yeni bir büyük deprem her an mümkün olabilir.
Figure 2 (Seismologist Interpretation): The figure shows the rapid recovery of Coulomb stress change in the Japan subduction zone after the 2011 Tohoku earthquake. Contrary to expectations, stress levels returned to pre-earthquake values in a short time. This strongly supports that the timing of megathrust earthquakes is random (Poisson process) rather than periodic. In other words, there is no "safe period" after a large earthquake – a new major event can occur at any time.

Tormann, T., Enescu, B., Woessner, J., & Wiemer, S. (2015). Randomness of megathrust earthquakes implied by rapid stress recovery after the Japan earthquake. Nature Geoscience, 8(2), 152–158. https://doi.org/10.1038/ngeo2343
Google Drive erişim bağlantısı
YouTube video özeti

    Öğrenme Değerlendirme Testi – 28 Soru

    Süre: --

    BAŞARI BELGESİ
    DEPREM OKURYAZARLIĞI EĞİTİMİ
    Bu belge, aşağıda adı geçen katılımcının
    İsim Soyisim
    “Sismik Parametreler ve Karşılaştırmalı Analiz” modülünü tamamlayarak
    aşağıdaki yetkinlikleri başarıyla gösterdiğini onaylar.

    Comments