Öfkenin Olumsuz Sonuçları:
Günlük hayattan birçok örnek, öfkenin kontrol edilemediğinde yol açtığı olumsuz sonuçlara ışık tutmaktadır. Örneğin, okulda öğretmenin sinirle birden öğrenciyi azarlaması, trafikte araba kullanan birisinin normal hızda önünde giden birisinin solundan geçerken el kol hareketi yapması veya karı koca arasında birisinin konuşurken diğerine sürekli alçak sesle konuş demesi gibi durumlar, öfkenin kontrol edilememesinin doğurabileceği olumsuz sonuçları gözler önüne sermektedir.
Örnekler:
Öğretmen ve öğrenci örneğinde: Öğretmen öfkesini kontrol altına alamaz ve öğrenciyi azarlarsa, bu durum öğrencide aşağılanma, utanç ve özgüven eksikliği gibi duygulara yol açabilir. Öğrencinin motivasyonu düşebilir ve derslere karşı ilgisini kaybedebilir. Hatta bu durum ileride öğrencide öfke kontrol problemlerine de yol açabilir.
Trafikteki sürücü örneğinde: Sürücü öfkesini kontrol altına alamaz ve önündeki araca el kol hareketi yaparsa, bu durum yol kazasına neden olabilir. Sürücü öfkesine yenik düşerse, hem kendi hayatını hem de diğerlerinin hayatını tehlikeye atmış olur.
Karı koca örneğinde: Eşlerden biri öfkesini kontrol altına alamaz ve diğerine sürekli alçak sesle konuş demeye devam ederse, bu durum çift arasında gerginliğe ve iletişim problemlerine yol açabilir. Zamanla bu durum sevgi ve saygının azalmasına ve ilişkinin bozulmasına neden olabilir.
Kişisel Hikaye: Fantastik Bir Dokunuşla
Bir zamanlar, İstanbul’un karmaşık metropolünde, bir sabah, sıra dışı bir olay yaşandı. Şehirdeki davete gitmek üzere otobüs sırasındayken, sağımda ve solumda sıraları olmayan kişiler öncelik bende olduğu halde otobüse bindi. “İnsanların birbirine saygısı kalmamış,” diye mırıldandım. Bu sözümden alınan biri, “Bana mı dedin?” diyerek üzerime yürüdü.
Birden, sıradan bir otobüs durağı fantastik bir arenaya dönüştü. Saldırgan, devasa bir yaratığa dönüştü ve üzerime yürüdü. Yanımdaki arkadaşım, kahraman zırhını kuşanarak araya girdi. Saldırgan, sihirli bir metrobüs çubuğuna tutunarak havadan tekmeler savurmaya başladı. Ben ise olduğum yerde büyülü bir kalkan oluşturarak kendimi korumaya çalıştım.
Metrobüs şoförü, bir anda ortadan kaybolmuştu. Saldırgan, “İn aşağı!” diye bağırmaya devam ederken, uçağa yetişmem gerektiği için fazla müdahaleci olamadım. Saldırgan aşağı indirildikten sonra, metrobüsün fotoğrafını çektim ve İstanbul Valiliğini aradım.
Vali bey daha sonra dönüş yaparak havalimanında benimle iletişime geçeceğini söyledi. Havaalanında, karakoldan arandım ve ifadem alındı. Yanımdaki arkadaşım da ifadesini verdi. Daha sonra, “darp raporu” almam gerektiğini söylediler. Uçaktan iner inmez ilk işim hastaneye gitmek oldu ve raporu karakola gönderdim.
Yıllar sonra, metrobüse her bindiğimde, metrobüs boyunca yerleştirilmiş güvenlik kameraları dikkatimi çeker. Bu hadise 2012-2014 yılları arasında başıma gelmişti. Düşündüğüm, dönüş olmasa da yaptığım başvurunun faydası olmuş olmalı; çünkü artık metrobüslerde güvenlik kameraları var.
Öfkenin Kontrolü:
Bu örneklerden de görebileceğimiz gibi, öfkenin kontrol edilemediği durumlarda sonuçlar oldukça ağır olabilir. Öfke kontrol problemleri, aile içi şiddet, işyerinde sorunlar, kazalar ve hatta intihar gibi birçok olumsuzluğa yol açabilir.
Peki öfkemizi nasıl kontrol altına alabiliriz?
- Derin nefes almak: Sinirlendiğinizde beyniniz oksijensiz kalır ve bu da daha da öfkelenmenize neden olur. Derin nefes almak beyninize oksijen taşır ve sakinleşmenize yardımcı olur.
- Öfkenizi tetikleyen şeyleri anlamak: Neyin sizi sinirlendirdiğini bilirseniz, bu tetikleyicilerden kaçınmaya veya onlarla başa çıkmak için stratejiler geliştirmeye çalışabilirsiniz.
- Öfke yönetimi tekniklerini öğrenmek: Bu teknikler, öfkenizi daha sağlıklı bir şekilde ifade etmenize ve öfkeli olduğunuzda daha sakin kalmanıza yardımcı olabilir.
- Gerekirse profesyonel yardım almak: Öfkenizi kontrol etmekte çok zorlanıyorsanız bir psikolog veya terapistten yardım alabilirsiniz.
Özgün Öneriler:
- Mindfulness (Farkındalık) egzersizleri yapmak: Farkındalık, şu anda olmayı ve duygularınızı ve düşüncelerinizi yargılamadan gözlemlemeyi öğrenmenize yardımcı olur. Bu, öfkenizi daha iyi yönetmenize ve daha sakin kalmanıza yardımcı olabilir.
- Düzenli egzersiz yapmak: Egzersiz yapmak, stresi azaltmaya ve endorfin salgılanmasını artırmaya yardımcı olur. Endorfinler, ruh halini iyileştiren ve stresi azaltan hormonlardır.
- Yeterince uyumak: Yetersiz uyku, sinirlilik ve öfke gibi olumsuz duygulara yol açabilir. Yetişkinler için her gece 7-8 saat uyku idealdir.
- Sağlıklı beslenmek: Sağlıksız beslenme, stresi ve sinirliliği artırabilir. Bol bol meyve, sebze ve tam tahıllar içeren sağlıklı bir diyet uygulayın.
- Sevdiklerinizle zaman geçirmek: Sevdiklerinizle zaman geçirmek ve sosyalleşmek stresi azaltmaya ve ruh halinizi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Sonuç:
Öfke, insan doğasının normal bir parçasıdır. Fakat öfkemizi kontrol altına alamadığımızda, hem kendimize hem de çevremizdekilere zarar verebiliriz. Öfkeyi kontrol altına almak için çeşitli teknikler ve stratejiler öğrenerek, daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürebiliriz.
EKLER
Mesnevi'den Sözler:
- "Öfke, insanın içindeki ateştir. Kendini kontrol etmezsen, bu ateş seni ve etrafını yakar."
- "Öfkeyle kalkan zararla oturur. Öfkeni kontrol etmeyi öğren ki huzura eresin."
- "Sabır ve sükûnet, öfkeyi yenen iki güçlü silahtır. Sabırlı ve sakin ol, öfkeni kontrol et."
Mukaddime'den Sözler:
- "İnsanlar arasındaki ilişkilerde öfke, ayrılıklara ve düşmanlıklara yol açar. Öfkeyi kontrol etmek, barışı ve birliği korur."
- "Öfke anında insan, aklını yitirir ve yanlış kararlar alır. Aklını başında tutmak için öfkeni yenmelisin."
- "Toplumsal huzur ve barış, bireylerin öfkelerini kontrol etmesiyle mümkündür. Öfkesine hâkim olan, topluma katkıda bulunur."
Do the best you can do. Never tell a lie.If you say you’re going to do it, get it done. Nobody cares about an excuse (#CharlesMunger). |
Uluslararası Bilimsel Referanslar ve YouTube Videoları
Uluslararası Bilimsel Referanslar:
- Gross, J. J. (2007). The handbook of emotion regulation. Guilford Press. Bu kitap, öfke de dahil olmak üzere duyguları düzenleme konusundaki en son araştırmaları kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
- Eisenberg, N., & Cole, P. M. (2013). Emotion regulation: A review of the literature. Handbook of child psychology, 6, 339-370. Bu makale, çocuklarda ve yetişkinlerde duyguları düzenleme becerilerini geliştirmenin önemini ve bu becerilerin nasıl geliştirilebileceğini tartışmaktadır.
- McCown, D. G., & Reed, M. A. (2010). The role of emotion regulation in early development. Social and personality psychology compass, 4(1), 106-123. Bu makale, duyguları düzenleme becerilerinin erken çocukluk gelişimi için ne kadar önemli olduğunu ve ebeveynlerin ve bakıcıların bu becerileri çocuklarına nasıl öğretebileceğini tartışmaktadır.
YouTube Videoları:
"How to Control Anger?" - Mayo Clinic: This video provides practical tips from a psychologist on how to manage anger.
"Anger Management Techniques" - Psych2Go: This video discusses various techniques to deal with anger effectively.
"Anger Management Class" - Therapist Aid: This video explains the benefits of anger management training and how it is conducted.
"Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanır?" - Acıbadem Hayat: https://www.medicalpark.com.tr/ofke-kontrolu/hg-2989 Bu videoda, bir psikolog öfkenin kontrol altına alınması için pratik öneriler sunmaktadır.
"Öfke Yönetimi Teknikleri" - Psikolog Gülten Göktürk: https://www.psikoterapist.org/ofke-yonetimi/ Bu videoda, bir psikolog öfkeyle başa çıkmak için kullanılabilecek farklı teknikleri anlatmaktadır.
"Öfke Kontrolü Eğitimi" - Medipol Psikiyatri: https://www.udemy.com/course/ofke-kontrol-egitimi/ Bu videoda, bir psikolog öfke kontrolü eğitiminin nasıl yapıldığını ve bu eğitimin faydalarını anlatmaktadır.
Unutmayın: Öfke kontrolü bir süreçtir ve zaman ve çaba gerektirir. Kendinize karşı sabırlı olun ve pes etmeyin.
No comments:
Post a Comment