Giriş
Ayasofya, İstanbul’un kalbinde yükselen bir yapıdan fazlasıdır. 1500 yıldır ayakta kalan bu mimari harika, depremlere karşı gösterdiği dirençle sessiz bir tanıktır.
💡 Think Zone: Eğer Ayasofya, modern deprem yönetmelikleri olmadan 1500 yıl ayakta kaldıysa, biz bugün kentsel dönüşümde neden benzer bir dayanıklılığı sağlayamıyoruz ve hangi mühendislik prensiplerini atlıyoruz?
Video: 2020 Mw6.9 Sisam Depremi – Prof. Ali Osman Öncel
Deprem Yönetmeliği Olmadan Ayakta Kalmak
Ayasofya inşa edildiğinde ne TDBY2018 vardı, ne yapı denetim firmaları, ne de zemin etüt raporları. Bugün “1999 öncesi yapılar risklidir” denirken, Ayasofya bize şu soruyu soruyor: “Neyi eksik yapıyoruz?”
💡 Think Zone: Yönetmelikler mi daha önemli yoksa mühendislik zekâsı mı? Ayasofya’nın dayanıklılığı bize hangi noktada ders çıkarabileceğimizi gösteriyor ve modern yapılarda bu prensipleri nasıl uygulayabiliriz?
Video: Deprem Tahmininde Neredeyiz? – TED-Ed
Tarihsel Depremler
Ayasofya, İstanbul’un büyük depremlerine tanıklık etti. Kubbesi iki kez çöktü, minareleri yıkıldı, duvarları çatladı. Ama her seferinde onarıldı.
💡 Think Zone: Onarımlar ve restorasyonlar, kültürel mirasın korunmasını nasıl sağlıyor? Bu model günümüzde yeniden uygulanabilir mi ve toplumun hafızasını korumada hangi dersleri sunuyor?
Video: 120 Yıllık Depremler ve Tsunamiler 1901–2020 (USGS)
Ayasofya’dan Ne Öğrendik?
– Yapı geometrisi, statik dengeyi belirler.
– Hafif malzeme kullanımı, sismik yükleri azaltır.
– Kültürel miras, teknik riskten daha fazlasını temsil eder.
– Onarım ve izleme, yıkımdan daha sürdürülebilirdir.
– Toplumsal sahiplenme, mühendislik kadar koruyucudur.
💡 Think Zone: Bu dersler, sadece Ayasofya için değil, tüm tarihi yapıların ve modern kentsel alanların sismik dayanıklılığı için nasıl bir yol haritası sunuyor? Hangi teknik ve toplumsal önlemler uygulanabilir?
Introduction
Hagia Sophia is more than a monument in Istanbul. For 1500 years, it has silently endured earthquakes without seismic codes.
💡 Think Zone: If Hagia Sophia survived without seismic codes for centuries, what lessons about resilience, design, and community ownership should guide modern urban development in seismic zones worldwide today?
Video: 2020 Mw6.9 Samos Earthquake – Prof. Ali Osman Öncel
Standing Without Codes
When Hagia Sophia was built, there were no seismic codes, inspections, or soil studies. Yet it stands. Today we question pre-1999 buildings, but Hagia Sophia asks: “What are we missing?”
💡 Think Zone: Is resilience built more on regulations or on intelligent structural design? What principles from Hagia Sophia can guide modern engineers to improve earthquake resistance today?
Video: Where Are We in Earthquake Prediction? – TED-Ed
Historical Earthquakes
Hagia Sophia has endured many earthquakes. Its dome collapsed twice, minarets fell, and walls cracked. Yet it was always repaired.
💡 Think Zone: Could cycles of damage and renewal serve as a model for disaster recovery and heritage preservation globally? How can societies balance restoration and modern safety needs?
Video: 120 Years of Earthquakes and Tsunamis 1901–2020 (USGS)
Comments
Post a Comment