Magnitude 6.0 Hindu Kush Region, Afghanistan Earthquake

Magnitude 6.0 Hindu Kush Region, Afghanistan Earthquake

Prof. Dr. Ali Osman Öncel, Istanbul University-Cerrahpaşa, September 01, 2025

🌍 Büyüklük 6.0 Hindu Kush Bölgesi, Afganistan Depremi

Prof. Dr. Ali Osman Öncel — İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

31 Ağustos 2025 tarihinde, saat 19:17:35.3 UTC'de, Afganistan'ın Hindu Kush bölgesinde, 34.770 enlem, 70.830 boylamda, 10 km derinlikte M6.0 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, Jalālābād'ın 52 km KKD'sinde ve Asadābād'ın 31 km BGB'sinde yer aldı. Kaynak parametreleri sismologlar tarafından incelendi. Deprem sonrası raporlara göre 622 kişi hayatını kaybetti, 1500'den fazla kişi yaralandı.

Bu deprem, Hindu Kush'un aktif tektonik yapısı nedeniyle beklenen bir olaydı. Bölge, Hindistan ve Avrasya plakalarının çarpışması sonucu oluşan sismik aktivitelerle biliniyor. Basitçe söylemek gerekirse, bu plakalar birbirine bastırdıkça yer kabuğu geriliyor ve zamanla kırılıyor (Khattak & Qazi, 2021).

Düşünce Alanı

Sığ derinlikteki depremlerin yıkıcı etkileri, yerleşim alanlarındaki yapı dayanıklılığını nasıl etkiler ve bu durum, gelecekteki deprem risklerini azaltmak için hangi karmaşık mühendislik ve politika stratejilerini gerektirir? Bu senaryoyu nasıl değerlendirebiliriz?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Depremin merkezi, topografik olarak yüksek bir bölgede, dere yatağı yapısına sahip bir alanda yer aldı. Aşağıdaki harita depremin yerini gösteriyor.

Şekil 1: Depremin episantrını gösteren yerel harita

Şekil 1: Bu harita, depremin yüksek rakımlı bir bölgede, dere yatağına yakın olduğunu gösteriyor. Topografik özellikler, deprem dalgalarının yayılımını etkileyerek yerel hasar dağılımını şekillendirebilir.

Şekil 2: Depremin bölgesel haritası

Şekil 2: Bu harita, depremin konumunu geniş bir perspektiften ortaya koyuyor ve çevresel jeolojik yapıları detaylandırıyor.

Bölge, eski bir okyanus havzasının kapanmasıyla oluşan relict sismisite ile karakterizedir. Peki, relict sismisite ne demek? Basitçe, milyonlarca yıl önce okyanus tabanının kapanıp yerkabuğunun derinlere gömülmesiyle kalan eski deprem izleri diyebiliriz. Bu, geçmişteki plakaların çarpışmasından kalan bir iz gibi; yer kabuğu hâlâ bu eski yaraları hissediyor ve zaman zaman küçük sarsıntılarla kendini gösteriyor (Kuchai & Pogrebnoi, 2008).

Düşünce Alanı

Yüksek rakımlı ve dere yatağına yakın araziler deprem dalgalarını nasıl etkiler, bu durum yerel yapıların stabilitesini zorlarken hangi yenilikçi inşaat tekniklerini gerektirir? Bu etkileri nasıl modelleyebiliriz?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Deprem, 1960-2025 arası deprem kümelenmelerine bakıldığında bir çarpışma zonunda gerçekleşti. Derin depremler yaygındır; bu deprem sığ kabul edilir. Moment çözümleri, dikey gerilmeli bindirme tipi kırılmayla ilişkilidir; derinlik 8-20 km, büyüklük M6.0-M6.1.

Şekil 3: Moment tensor çözümü

Şekil 3: Bu görüntü, depremin dikey gerilmeli bindirme tipi kırılmasını detaylı bir şekilde gösteriyor. Moment tensor çözümü, yerkabuğundaki gerilme yönlerini ve kırılma mekanizmasını analiz ederek depremin nasıl oluştuğunu açıklar. Renkler, farklı gerilim bileşenlerini temsil eder ve bu, sismologların depremin türünü (örneğin, itme veya çekme) belirlemesine yardımcı olur.

Şekil 4: 1960-2025 arası deprem kümelenmeleri

Şekil 4: Bu harita, bölgedeki deprem kümelenmelerini ve çarpışma zonunu gösteriyor, aynı zamanda uzun vadeli sismik aktiviteyi ortaya koyuyor.

Şekil 5: 1965-2025 arası deprem büyüklükleri

Şekil 5: Bu harita, M7 ve üzeri depremlerin bölgedeki yaygınlığını ortaya koyuyor ve risk analizine katkı sağlıyor.

Bu deprem, Hindu Kush'un aktif tektonik yapısı nedeniyle beklenen bir olaydı. Bölgede geçmişte yıkıcı büyük depremler meydana geldi; örneğin, 2002'de M7.4 ve 2015'te M7.5 büyüklüğünde depremler ciddi hasara yol açtı (Khattak & Qazi, 2021). M6.0 büyüklüğü bölge için normal bir büyüklük olarak kabul edilir; ne çok büyük ne de çok sık görülen bir depremdir, ancak çarpışma zonu nedeniyle periyodik olarak ortaya çıkabilir. Hindistan ve Avrasya plakalarının çarpışması, yaklaşık yılda 4-5 cm (40-50 mm) hızda kuzeydoğu yönünde gerçekleşir (Zhan & Ni, 2021). Bu plakalar birbirine bastırdıkça enerji birikir; benzer durum Türkiye'nin doğusunda da görülüyor. Türkiye'nin doğusunda kuzey-güney yönlü bastırma Anadolu levhasının batıya hareket etmesine neden olurken, yükselen dağlar (örneğin, Doğu Anadolu fay sistemi) oluşur. Hindistan ve Avrasya arasındaki bastırma sonucunda sıkışan levha doğuya doğru hareket eğilimindedir; bu durum tektonik mengene olarak tanımlanır ve enerji birikimini artırır.

Hindu Kush, relict sismisite ile karakterizedir; bu terim Türkçe'de kalıntı sismisite olarak ifade edilebilir. Bu, okyanus-kıta çarpışmasının günümüze uzanan izleridir. Eski yaraları hissediyor ifadesiyle kastedilen, eski kırıkların hâlâ aktif olması ve küçük de olsa depremler üretmesidir. Moment çözümleri, KD-GB yönünde bir kırılma olduğunu gösteriyor; ancak eğim açısı ve gerçek yönün belirlenmesi için artçı sarsıntıların (aftershocks) derinlik dağılımlarının incelenmesi gerekir. Bu analizler, kırılma mekanizmasının tam doğasını ortaya koyar. Bölgede meydana gelen depremlerin derinlik istatistikleri, 0-40 km arasında sığ depremlerin yaygın olduğunu, 150-300 km derinlikte ise çok sayıda depremin kümelenme şeklinde olduğunu gösteriyor. Bu, plakaların sürtünmesiyle biriken enerjinin farklı derinliklerde patlamasına işaret eder (Bai et al., 2020).

Düşünce Alanı

Çarpışma zonlarındaki derin depremlerin öngörülmesi zor mudur, bu durum sismik risk haritalarını güncellemek için hangi yenilikçi veri analiz yöntemlerini gerektirir? Uzun vadeli etkileri nasıl hesaplanır?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Vatandaşlar depremi telefonlarıyla rapor etti. Şiddet dağılımı, kırmızı alanlarda yıkımın en üst düzeye ulaştığını gösteriyor. 1000 km'ye kadar hissedildi; 50 km'de pik yaptı, uzaklıkla azaldı.

Şekil 6: Şiddet haritası

Şekil 6: Bu harita, kırmızı alanlarda yoğun yıkımı ve şiddet dağılımını gösteriyor. Renk yoğunluğu, depremin farklı bölgelerdeki etkisini ve bina hasarını yansıtıyor.

Şekil 7: Deprem şiddet ve uzaklık dağılımı

Şekil 7: Bu grafik, kırmızı renklerle yoğun yıkımı, ortalama şiddeti ve uzaklıkla azalma trendini gösteriyor. Eğri, deprem dalgalarının enerjisinin nasıl dağıldığını analiz eder.

Depremin etkileri, bölgenin dağlık yapısı nedeniyle yerel olarak sınırlı kaldı. Şiddet, episantr yakınında yüksek olsa da, uzak mesafelerde azaldı. Bu, plakaların yavaş hareketinin yarattığı enerji salınımının sonucu (Bai et al., 2020).

Düşünce Alanı

Depremin uzak mesafelerde hissedilmesi, yer kabuğunun farklı katmanlarındaki enerji yayılımını nasıl etkiler ve bu, acil durum tahliye planlarını hangi karmaşık yollarla yeniden şekillendirebilir?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Jalālābād (200,000) ve Asadābād (48,400) gibi alanlar etkilendi. Nüfus dağılımı seyrek, ancak hasarlı bölgelerde acil yardım ihtiyacı yüksek.

Şekil 8: Bu harita, depremin etkilediği alanlardaki nüfus yoğunluğunu gösteriyor. Yıkımın ve ölümlerin az olmasının nedeni, depremin dis merkezinin yüksek nüfuslu alanlara belli ölçüde uzak olması ile ilişkili olduğu görülüyor. Bu, kurtarma operasyonlarını kolaylaştırdı ama hala uzak köylerde yardım ihtiyacı var.

Bölge, yüksek dağlar nedeniyle nüfus yoğunluğu düşük. Bu, deprem riskini azaltıyor ama yardım ulaştırmayı zorlaştırıyor. Araştırmalar, böyle bölgelerde hazırlık stratejilerinin önemini vurguluyor (Rahman et al., 2024).

Düşünce Alanı

Seyrek nüfuslu bölgelerde deprem sonrası yardım dağıtımı nasıl optimize edilir ve bu, altyapı geliştirme politikalarını hangi yenilikçi yaklaşımlarla dönüştürebilir?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Şekil 9: IRIS Sismik Monitör, deprem etkinliğini detaylı gösteriyor ve gerçek zamanlı veri sunuyor.

Düşünce Alanı

İnteraktif haritalar deprem tahmini modellerini nasıl geliştirebilir ve bu, yerel toplulukların hazırlık stratejilerini hangi yenilikçi şekillerde dönüştürebilir?

Yorum Yap

Facebook’ta Paylaş

Aşağıdaki videolar güncel deprem haberleri ve uzman analizleri içermektedir. Her bir video, depremin farklı yönlerini ele alır ve kısa özetlerle desteklenir.

5.9 Magnitude Quake Strikes Afghanistan, Tremors Felt in Delhi-NCR (Kaynak: International Media). Özet: Depremin etkileri ve bölgesel sarsıntılar anlatılıyor.

BIG Earthquake Jolts Pakistan, Afghanistan (Kaynak: WION News). Özet: Depremin Pakistan ve Afganistan’daki anlık etkileri ele alınıyor.

Urgent Action Needed to Address Climate Risks in the Hindu Kush (Kaynak: ICIMOD). Özet: İklim değişikliği ve deprem riski arasındaki ilişki tartışılıyor.

Webinar on Earthquake Risk Mitigation Challenges and Opportunities (Kaynak: NIDM). Özet: Deprem riskini azaltma stratejileri üzerine bir webinar.

Lecture on Earthquake risk in the Himalayas by Prof. Dr. Max Wyss (Kaynak: IRIS Earthquake Science). Özet: Himalaya bölgesindeki deprem riskleri detaylı inceleniyor.

Webinar: HKH to Glasgow: Climate action in the Hindu Kush Himalaya (Kaynak: ICIMOD). Özet: İklim eylemleri ve deprem hazırlıkları tartışılıyor.

Building Resilience in the Hindu Kush Himalayan Region (Kaynak: UN Environment Programme). Özet: Bölgenin dirençli hale getirilmesi için öneriler sunuluyor.

The Changing Cryosphere in the Hindu Kush Himalaya (Kaynak: Cryosphere Pavilion). Özet: Buzulların değişimi ve deprem riskine etkisi ele alınıyor.

Kullanılan kaynaklar şunlardır (APA 7 formatında):

Bai, L., Khan, N. G., Saria, A. B., & Khan, A. S. (2020). Direct structural evidence of Indian continental subduction beneath Myanmar. Nature Communications, 11, 1944. https://doi.org/10.1038/s41467-020-15746-2

Khattak, M. U., & Qazi, S. (2021). Earthquake stochastic modeling and estimating the probabilities of earthquake occurrences in Hindu Kush region. Arabian Journal of Geosciences, 14(222). https://doi.org/10.1007/s12517-020-06412-5

Kuchai, O. A., & Pogrebnoi, V. N. (2008). Hindu Kush earthquakes: Relict seismicity in the zone of a closed Cretaceous-Paleogene basin. Russian Geology and Geophysics, 49(10), 742-751. https://doi.org/10.1016/j.rgg.2008.03.001

Rahman, N., Khan, A. A., & Raziq, A. (2024). Earthquake Risk Severity and Urgent Need for Disaster Preparedness in Afghanistan. Journal of Disaster Risk Studies, 16(1), 1-12. https://doi.org/10.4102/jamba.v16i1.1465

Zhan, Z., & Ni, S. (2021). The Hindu Kush slab break-off as revealed by deep structure and crustal deformation. Nature Communications, 12, 1680. https://doi.org/10.1038/s41467-021-21760-2

🌍 Magnitude 6.0 Hindu Kush Region, Afghanistan Earthquake

Prof. Dr. Ali Osman Öncel — Istanbul University-Cerrahpaşa

On August 31, 2025, at 19:17:35.3 UTC, a M6.0 earthquake struck the Hindu Kush region of Afghanistan at 34.770 latitude, 70.830 longitude, and 10 km depth. It occurred 52 km NNE of Jalālābād and 31 km WSW of Asadābād. Seismologists reviewed the source parameters. Reports indicate 622 deaths and over 1500 injuries.

This earthquake was expected due to the active tectonics of Hindu Kush. The region is known for seismic activity resulting from the collision of the Indian and Eurasian plates. In simple terms, these plates push against each other, causing the crust to strain and eventually break (Khattak & Qazi, 2021).

Think Zone

How do shallow-depth earthquakes impact building resilience in populated areas, and what complex engineering and policy strategies are needed to mitigate future seismic risks? How can we assess this scenario?

Submit a Comment

Share on Facebook

The epicenter was in a topographically high area with a riverbed-like structure. The maps below illustrate the location.

Figure 1: Local map of the earthquake’s epicenter

Figure 1: This map shows the quake in a high-altitude area near a riverbed. Topographic features can influence seismic wave propagation, shaping local damage distribution.

Figure 2: Regional map of the earthquake

Figure 2: This map provides a broader view of the earthquake's location and details surrounding geological structures.

The region features relict seismicity from a closed ancient ocean basin. What does relict seismicity mean? Simply put, it’s like old scars from when the ocean floor closed millions of years ago and sank deep into the Earth’s crust. These ancient collisions still cause occasional tremors as the crust settles (Kuchai & Pogrebnoi, 2008).

Think Zone

How do high-altitude and riverbed terrains affect seismic wave propagation, and what innovative construction techniques are needed to ensure local stability? How can we model these effects?

Submit a Comment

Share on Facebook

The quake occurred in a collision zone, evident from 1960-2025 earthquake clusters. Deep quakes are common; this one is shallow. Moment solutions indicate vertical stress-related thrust faulting, with a depth of 8-20 km and magnitude M6.0-M6.1.

Figure 3: Moment tensor solution

Figure 3: This image depicts the vertical stress-related thrust faulting in detail. The moment tensor solution analyzes stress directions and faulting mechanisms, with colors representing different stress components to help seismologists identify the quake type (e.g., thrust or strike-slip).

Figure 4: 1960-2025 earthquake clusters

Figure 4: This map highlights earthquake clusters and the collision zone, providing a long-term view of seismic activity.

Figure 5: 1965-2025 earthquake magnitudes

Figure 5: This map shows the prevalence of M7+ earthquakes in the region, aiding risk assessment.

This earthquake was expected due to the active tectonics of Hindu Kush. The region has experienced destructive large earthquakes in the past, such as the M7.4 in 2002 and M7.5 in 2015, causing significant damage (Khattak & Qazi, 2021). An M6.0 magnitude is considered normal for the region; it is neither exceptionally large nor very frequent, but occurs periodically due to the collision zone. The collision between the Indian and Eurasian plates happens at a rate of about 4-5 cm (40-50 mm) per year in a northeast direction (Zhan & Ni, 2021). As these plates press against each other, energy builds up; a similar process occurs in eastern Turkey. In eastern Turkey, north-south compression drives the westward movement of the Anatolian plate, forming rising mountains (e.g., the East Anatolian Fault system). The compression between India and Eurasia squeezes the plate, which tends to move eastward; this is described as a tectonic vise, increasing energy buildup.

Hindu Kush is characterized by relict seismicity, termed residual seismicity in Turkish, reflecting traces of ancient ocean-continent collisions that persist today. The phrase still feels old wounds suggests that old faults remain active, producing small earthquakes. Moment solutions indicate a northeast-southwest (NE-SW) faulting direction; however, determining the dip angle and true orientation requires analyzing the depth distribution of aftershocks. Such analysis clarifies the faulting mechanism. Depth statistics of earthquakes in the region show that shallow quakes (0-40 km) are common, while numerous quakes at 150-300 km depths form distinct clusters, indicating energy release at various depths due to plate friction (Bai et al., 2020).

Think Zone

Are deep earthquakes in collision zones hard to predict, and what innovative data analysis methods are needed to update seismic risk maps? How can long-term impacts be calculated?

Submit a Comment

Share on Facebook

Citizens reported the quake via phones. Intensity distribution shows maximum destruction in red zones. Felt up to 1000 km; peaked at 50 km, then decreased with distance.

Figure 6: Intensity map

Figure 6: This map highlights intense destruction and intensity distribution in red zones. Color intensity reflects the quake’s impact and structural damage across regions.

Figure 7: Earthquake intensity and distance distribution

Figure 7: This graph depicts intense destruction in red, average intensity, and decline with distance. The curve analyzes how seismic energy dissipates.

The impacts were localized due to the mountainous terrain. Intensity was high near the epicenter but dropped off quickly. This results from the slow plate movement releasing energy (Bai et al., 2020).

Think Zone

How does the quake's perception over long distances affect energy propagation through the crust, and how might this reshape complex emergency evacuation plans?

Submit a Comment

Share on Facebook

Areas like Jalālābād (200,000) and Asadābād (48,400) were affected. Population is sparse, but damaged areas require significant emergency aid.

Figure 8: This map shows population density in the affected areas. The low destruction and deaths are due to the epicenter being somewhat distant from high-population zones, facilitating rescue but still requiring aid in remote villages.

The area has low population density due to high mountains. This reduces overall risk but makes aid delivery challenging. Studies emphasize preparation strategies for such regions (Rahman et al., 2024).

Think Zone

How can aid distribution be optimized in sparsely populated regions, and what innovative infrastructure policies could transform post-earthquake recovery?

Submit a Comment

Share on Facebook

Figure 9: IRIS Seismic Monitor provides detailed seismic activity and real-time data.

Think Zone

How can interactive maps enhance earthquake prediction models, and what innovative changes could they bring to community preparedness strategies?

Submit a Comment

Share on Facebook

Watch the following videos for current earthquake news and expert analysis. Each video addresses different aspects of the quake with brief summaries.

5.9 Magnitude Quake Strikes Afghanistan, Tremors Felt in Delhi-NCR (Source: International Media). Summary: Discusses the quake's effects and regional tremors.

BIG Earthquake Jolts Pakistan, Afghanistan (Source: WION News). Summary: Covers the immediate impact in Pakistan and Afghanistan.

Urgent Action Needed to Address Climate Risks in the Hindu Kush (Source: ICIMOD). Summary: Explores the link between climate change and earthquake risks.

Webinar on Earthquake Risk Mitigation Challenges and Opportunities (Source: NIDM). Summary: A webinar on strategies to reduce earthquake risks.

Lecture on Earthquake risk in the Himalayas by Prof. Dr. Max Wyss (Source: IRIS Earthquake Science). Summary: Detailed analysis of seismic risks in the Himalayas.

Webinar: HKH to Glasgow: Climate action in the Hindu Kush Himalaya (Source: ICIMOD). Summary: Discusses climate actions and earthquake preparedness.

Building Resilience in the Hindu Kush Himalayan Region (Source: UN Environment Programme). Summary: Offers recommendations for building regional resilience.

The Changing Cryosphere in the Hindu Kush Himalaya (Source: Cryosphere Pavilion). Summary: Examines how glacier changes influence earthquake risks.

The following sources were used in this report (APA 7 format):

Bai, L., Khan, N. G., Saria, A. B., & Khan, A. S. (2020). Direct structural evidence of Indian continental subduction beneath Myanmar. Nature Communications, 11, 1944. https://doi.org/10.1038/s41467-020-15746-2

Khattak, M. U., & Qazi, S. (2021). Earthquake stochastic modeling and estimating the probabilities of earthquake occurrences in Hindu Kush region. Arabian Journal of Geosciences, 14(222). https://doi.org/10.1007/s12517-020-06412-5

Kuchai, O. A., & Pogrebnoi, V. N. (2008). Hindu Kush earthquakes: Relict seismicity in the zone of a closed Cretaceous-Paleogene basin. Russian Geology and Geophysics, 49(10), 742-751. https://doi.org/10.1016/j.rgg.2008.03.001

Rahman, N., Khan, A. A., & Raziq, A. (2024). Earthquake Risk Severity and Urgent Need for Disaster Preparedness in Afghanistan. Journal of Disaster Risk Studies, 16(1), 1-12. https://doi.org/10.4102/jamba.v16i1.1465

Zhan, Z., & Ni, S. (2021). The Hindu Kush slab break-off as revealed by deep structure and crustal deformation. Nature Communications, 12, 1680. https://doi.org/10.1038/s41467-021-21760-2

© 2025 Prof. Dr. Ali Osman Öncel - Tüm Hakları Saklıdır | All Rights Reserved | Updated: 01/09/2025 04:24 PM +03

Comments