Deprem tehlike haritaları nasıl yapılır, neler kullanılarak yapılır ve nasıl geliştirilebilir?
- Depremin büyüklüğü nasıl belirlenir ve bu yöntem kaç yılından beri kullanılmaktadır?
- Bu yöntem geliştirilmiş midir yoksa ilk bulunduğu zamandaki gibi aynı şekilde mi kullanılmaya devam ediliyordur?
E-devlet üzerinden Türkiye deprem tehlike haritasına ulaşarak istediğimiz konumun tehlike durumunu görebiliyoruz. Bu konumun tehlikesini öğrenmek için raporlamaya tıkladığımızda deprem düzeyini seçmemiz gerekiyor. Deprem düzeyleri 1’den başlayarak artıyor.
Deprem düzeyi belirlenirken seçtiğimiz konum merkez olarak alındığında hesaplamalar tek bir fay hattı üzerinden mi yapılıyor ?
Çevredeki diğer yakın fay hatları da dikkate alınıyorsa deprem düzeyi nasıl hesaplanıyor ?
İstanbul’da Arnavutköy civarı bölgeler risk haritasında mavi renklidir. Bu bölgedeki yerlerin dirençli olduğunu göstermektedir. Deprem dalgası burada kendisini fazla gösteremez, enerjisini fazla büyütemez. Bu yüzden burası deprem riski açısından en emniyetli yerdir. Yeşil kısımlar orta, sarı ve kırmızı yerler ise yüksek tehlikeli yerlerdir. Haritada risklerini belirten renklerini gördüğümüz bu yerlerin;
Zemin risk durumlarına göre ne gibi özellikler aranır?
Risk ile zemin arasındaki bağlantılar nelerdir?
Riskli bölgelerde güçlü zeminler bulunması mümkün müdür?
Mümkünse bu oraya bina yapabilmek için yeterli bir neden midir?
Arnavutköy’de binaların yaşı ve yüksekliği gibi yapısal parametrelerden hesaplanarak oluşturulan risk haritasında hastanelerin oldukça riskli bir durumda olduğu görülüyor. Vs30 baz alınarak yapılan haritada ise hastanenin yeşil bölgede, Vs30 hızlarının ortalama 500-600 m/sn hızlarına eriştiği görülüyor. E-Devlet tehlike haritası oluşturmak için zemin sınıfı belirtilirken ise Vs30 haritası baz alınarak zemin belirleniyor. Buna göre:
- Vs30 haritası ile Arnavutköy ilçesi için belirlenen risk haritası bazı bölgelerde koreli değil. Bunun nedeni nedir?
Yani deprem hızları (VS 30 haritası) ile deprem riski birbirleriyle koreli midir?
Max 7.5 büyüklüğündeki deprem için Arnavutköy ilçesinin çok ağır hasarlı bina dağılım haritasına bakıldığında hastanelerdeki durumun kritik olduğunu görüyoruz. Bu hasarlı bina dağılımı hesaplanırken binaların yaşına, yüksekliğine, jeofiziki konumuna ve Vs30 haritası dikkate alınıyor.
Vs30 haritası hasarlı bina haritası çıkarılırken bize neyi gösteriyor ?
Vs30 haritası oluşturulurken hangi özellikler dikkate alınıyor?
AFAD deprem riskini belirleme uygulamasına göre deprem ve yer hareketi belirleme düzeyi yapılırken deprem fayı sayısı dikkate alınıyor. Buna göre DD-1 düzeyi depremin o hastane mahallesi içinde gerçekleşme olasılığını % 2 olarak belirlerken DD-2 düzeyi bunu % 10 olarak belirliyor. Ek olarak hangi depremin tehlike yüzdesine denk geldiği de standartize edilmemiş durumda. (Tehlikenin M6 yada M7 büyüklüğündeki depreme ait olduğu vs.) Buna göre:
DD-1 ya da DD-2 DD3- DD-4 olarak belirtilen düzeylere denk gelen tehlike durumu neye göre hesaplanıyor?
Deprem düzeyinin hangi büyükteki deprem için tehlike oluşturduğu belirtilmediği görülüyor.
- Bu eksiklik olarak değerlendirilebilir mi?
DD-1 deprem yer hareketinin 50 yılda aşılma olasılığı yüzde 2, tekrarlanma periyodu 2475 yıldır. Çok büyük ve seyrektir.
DD-2 deprem yer hareketinin 50 yılda aşılma olasılığı yüzde 10, tekrarlanma periyodu 475 yıldır.
DD3’ün olasılığı yüzde 50 iken periyodu 72 yıl olup sık bir depremdir.
DD-4’ün olasılığı yüzde 68 iken periyodu 43 yıldır. Bunları göz önüne alarak;
- Olasılık ve periyot bilgilerine sahip olarak depremle karşı ne gibi önlemler alınabilir.
- Bu bilgilere dayanarak depreme hazırlık süreci nasıl yönlendirilebilir?
- Bu bilgiler depreme yeterince hazır olmamız için yeterli midir?
No comments:
Post a Comment