Seismic Activity in the Aegean Sea: Understanding Recent Earthquake Clusters

Jeofizikçi Olmayanlar İçin Jeofiziğe Giriş

Doğa ve Deprem Bilimi Topluluğu • Genel Jeofizik Atölyesi

Ders 1: Jeofiziğe Giriş ve Temel Kavramlar

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu giriş dersinde, Jeofiziğin tanımı, kapsamı ve tarihçesi (Galileo'dan günümüze) ele alınmaktadır. Temel fiziksel prensipleri (Yerçekimi, manyetizma, elastisite) ve gravite, manyetik, sismik, elektromanyetik gibi ana jeofizik dalları detaylandırılır. Ayrıca ölçüm birimleri (mGal, nT, m/s), saha ve laboratuvar çalışmaları arasındaki farklar ve jeofiziğin mühendislik bilimi ile ilişkisi konuları işlenir.

Öğrenme Çıktıları:

• Jeofiziğin temel tanımı ve dallarını öğrenir
• Fiziksel prensipleri (gravite, manyetizma) anlar
• Ölçüm birimleri ve saha çalışmaları kavramlarını edinir
• Jeofiziğin mühendislik ve endüstri ilişkisini kavrar

Önerilen Kaynaklar:

• Applied Geophysics – Telford et al.
• Global Geophysics – Kearey et al.

0:00 – 🚀 Hoş geldiniz: Dersin Amaçları 1:45 – 🌍 Jeofizik Nedir? Tanım & Kapsam 4:20 – 🕰️ Jeofiziğin Tarihçesi: Galileo'dan Bugüne 7:30 – ⚛️ Temel Fiziksel Prensipler: Yerçekimi, Manyetizma, Elastisite 11:10 – 🗺️ Jeofizik Dalları: Gravite, Manyetik, Sismik, EM 15:40 – 📏 Ölçüm Birimleri: mGal, nT, m/s 19:00 – 🔬 Saha vs. Laboratuvar Çalışmaları 22:30 – 🤝 Jeofizik & Mühendislik İlişkisi 26:00 – 📚 Kaynak Önerileri: Öğrenciler İçin 28:50 – ❓ Soru-Cevap & Kapanış

Özet: Bu ders, Jeofiziğin temel tanımını, tarihsel gelişimini, ana dallarını, fiziksel prensiplerini ve mühendislik ile olan ilişkisini kapsayan temel kavramları sunar.

💡 **Düşünme Alanı:** Yer altındaki bir jeolojik yapının derinliği ve yoğunluğu tam olarak bilinmesine rağmen, yüzeydeki gravite ve manyetik anomali ölçümleri neden sürekli olarak beklenenden farklı sonuçlar verir? Ölçüm hassasiyetindeki hangi faktörler bu tutarsızlığa en çok etki eder?

Ders 2: Genel Jeofiziğe Giriş ve Yöntem Sunumları

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, Yerbilimleri Haftası bağlamında Geoengineering alanındaki genel durumu, Türkiye'de arama jeofiziğindeki eksiklikleri ve sismoloji, manyetik, gravite, elektrik ve elektromanyetik gibi temel jeofizik yöntemlerinin prensiplerini kapsamaktadır. Ayrıca öğrencilerin 60 saniyelik bireysel yöntem sunumlarına yer verilmiştir.

Öğrenme Çıktıları:

• Arama jeofiziğinin Türkiye’deki eksikliğini kavrar.
• Sismik yöntemlerin baskınlığını anlar.
• Kırılma vs yansıma farkını ayırt eder.
• Manyetik, elektrik, gravite, EM prensiplerini öğrenir.
• 60 sn sunumla etkili iletişim kurar.

Önerilen Kaynaklar:

• Applied Geophysics – Telford
• Kırılma Manyetik – Abdullah Ateş
• İstanbul Üni. Bitirme Tezleri

0:00 – Hoş geldiniz & Yerbilimleri Haftası 1:19 – Geoengineering ortak payda 4:46 – Arama jeofiziği Türkiye’de eksik 7:27 – Uygulamalı jeofizik: Maden, petrol, jeotermal 13:16 – Sismoloji %90 jeofizik araştırması 15:22 – Yansıma: Yatay detay 18:15 – Manyetik yöntem sunumu (Evin) 35:53 – Elektrik yöntem sunumu 47:59 – Gravite yöntem sunumu 48:43 – Kapanış

Özet: Bu ders, temel jeofizik yöntemlerinin (sismik, manyetik, gravite, elektrik) teorik prensiplerini öğrenci sunumları eşliğinde pekiştirir ve Geoengineering alanındaki kariyer fırsatlarını tartışır.

💡 **Düşünme Alanı:** Sismoloji baskın bir arama yöntemi olsa da, sismik gürültünün çok yüksek olduğu kentsel alanlarda, manyetik ve elektrik yöntemlerin entegrasyonuyla sismik verinin çözünürlüğüne eşit bilgiye nasıl ulaşılabilir?

Ders 3: Gravite ve Manyetik Yöntem Uygulamaları

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, Gravite ve Manyetik yöntemlerin daha derinlemesine incelenmesini ve uygulamalarını içerir. Gravite için farklı anomali tiplerinin yorumlanması, Manyetik için ise manyetik haritaların hazırlanması ve manyetik kutba indirgeme (reduction to pole) gibi ileri veri işleme teknikleri ele alınır. Ayrıca, jeotermal, madencilik ve arkeolojik çalışmalardan somut vaka örnekleri sunulur.

Öğrenme Çıktıları:

• Gravite ve manyetik verilerin ileri düzeyde yorumlanmasını öğrenir.
• Anomali haritalarından yapısal jeolojik bilgileri çıkarma becerisi kazanır.
• İndirgeme ve filtreleme gibi veri işleme adımlarını anlar.
• Yöntemlerin endüstriyel ve çevresel uygulamalarını kavrar.

Önerilen Kaynaklar:

• Gravity and Magnetic Exploration – Dobrin
• Exploration Geophysics – Sheriff & Geldart

0:00 – Giriş: Gravite ve Manyetiğin Pratik Değeri 4:00 – Gravite: Bouguer Anomalisi Yorumlama 9:00 – Manyetik: Günlük Değişim (Diurnal) Düzeltmesi Önemi 13:00 – Manyetik Kutba İndirgeme (RTP) Kavramı 17:00 – Vaka Çalışması: Maden Aramada Manyetik Yöntem 22:00 – Vaka Çalışması: Arkeolojik Yapıların Gravite İle Tespiti 26:00 – Soru-Cevap ve Kapanış

Özet: Gravite ve Manyetik yöntemlerin ileri düzey veri işleme teknikleri ve farklı uygulama alanlarındaki somut vaka çalışmaları bu dersin ana içeriğini oluşturur.

💡 **Düşünme Alanı:** Gravite ve manyetik veriyi kullanarak, yeraltındaki bir cevher damarının 3D modellemesini yaparken, verinin "indirgeme" (reduction) aşamasında yapılan bir hatanın modelin derinliğini ve geometrisini nasıl kökten değiştirebileceğini analiz edin.

Ders 4: 4D Jeofizik, Manyetik Haritalar ve Uzaktan Eğitim Dönüşümü

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Ders, uzaktan eğitimin avantajlarını ve jeofizik arama ruhsatlarındaki yasal sınırları (35m) inceler. Jeofizik verilerinin boyutlarını (1D, 2D, 3D ve zaman boyutu olan 4D) açıklar. Manyetik haritaların (MTA 2018) oluşturulma süreçleri, hassasiyet farklılıkları (kara vs hava) ve kuyu içi, GPR, kaliper log gibi çeşitli uygulamalar öğrenci sunumları eşliğinde ele alınır.

Öğrenme Çıktıları:

• Arama ruhsatı: 35 m sınırı.
• 4D jeofizik = zaman boyutu.
• Kabuk kalınlığı: T10 km optimum.
• Manyetik: pozitif → zengin yapı.
• Hassasiyet: havadan > karadan.
• GPR: boru & kaçak tespiti.
• Özet: kendi cümlelerle.

Önerilen Kaynaklar:

• Applied Geophysics – Telford
• MTA Manyetik Haritaları (2018)
• Well Logging – Serra

0:00 – Uzaktan eğitim & pandemi dönüşümü 1:36 – Manyetik haritalar & Enerji Bakanlığı 2:10 – (Konuşmacı Devam) 3:44 – (Konuşmacı Devam) 6:37 – (Konuşmacı Devam) 8:44 – (Konuşmacı Devam) 10:41 – (Sunumlar Devam) 13:38 – (Sunumlar Devam) 18:00 – (Sunumlar Devam) 21:16 – (Sunumlar Devam) 31:56 – (Sunumlar Devam) 36:12 – (Sunumlar Devam) 41:26 – (Sunumlar Devam) 44:05 – (Sunumlar Devam) 51:13 – (Sunumlar Devam) 57:51 – Kapanış

Özet: Bu ders, jeofizik aramada yasal sınırları ve veri boyutlarının (4D) önemini vurgular. Türkiye'nin manyetik haritası gibi büyük projelerdeki hassasiyet ve kuyu içi ölçümler ile GPR gibi sığ araştırmaların detayları sunulmuştur.

💡 **Düşünme Alanı:** Bir arama ruhsatının 35 metrelik yasal derinlik sınırının hemen altında bulunan önemli bir maden yatağını tespit etmek için, 4D (zaman boyutlu) jeofizik ölçümlerini ve havadan manyetik verileri nasıl entegre ederek kanıt sunabiliriz?

Ders 5: Aktif ve Pasif Sismoloji Uygulamaları, Gravite ve CSAMT

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Ders, İzmir depremi ve çürük raporlar gibi güncel olaylarla başlar, ardından sinyal kalitesini artıran stacking tekniğini ve aktif (balyoz) ile pasif (patlayıcı/gürültü) sismik kaynaklar arasındaki farkı inceler. Gravite ve havadan manyetik uygulamaları, Sonic Log (porozite) ve derin arama yöntemi olan CSAMT (27 km verici) detaylıca ele alınır. Ödev olarak YÖK Tezlerinin sonuç odaklı incelenmesi teşvik edilir.

Öğrenme Çıktıları:

• Çürük rapor → kiralama yasağı.
• Stacking → 5-10 vuruş.
• Aktif: balyoz, Pasif: patlayıcı.
• Gravite: pozitif → yoğun.
• Sonic: porozite ↑ = zaman ↑.
• CSAMT: 27 km yapay kaynak.
• YÖK Tez → sonuç odaklı.

Önerilen Kaynaklar:

• Applied Geophysics – Telford
• YÖK Tez: CSAMT, gravite
• MTA Marmara manyetik

0:00 – İzmir depremi & çürük rapor 2:56 – Stacking: 5-10 vuruş → kalite ↑ 3:40 – Aktif kaynak: balyoz + tetik 6:52 – Pasif kaynak: derinlik → patlayıcı 8:39 – Evin: aktif vs pasif fark 15:01 – Sismik yayılma: kaynak + alıcı 17:00 – (Sunumlar Devam) 18:20 – (Sunumlar Devam) 20:50 – (Sunumlar Devam)

Özet: Bu ders, İzmir depremi ve çürük raporlar gibi güncel olaylarla başlar, ardından sinyal kalitesini artıran stacking tekniğini ve aktif (balyoz) ile pasif (patlayıcı/gürültü) sismik kaynaklar arasındaki farkı inceler. Gravite ve havadan manyetik uygulamaları, Sonic Log (porozite) ve derin arama yöntemi olan CSAMT (27 km verici) detaylıca ele alınır. Ödev olarak YÖK Tezlerinin sonuç odaklı incelenmesi teşvik edilir.

💡 **Düşünme Alanı:** Bir jeotermal rezervuarın çatlak sistemlerini haritalamak için aktif (balyoz) ve pasif (gürültü) sismik kaynakları birleştirdiğimizde, sinyal yığınlama (stacking) tekniğinin bu iki farklı gürültü türüne adaptasyonu ve sonuç üzerindeki etkisi ne olur?

Ders 6: Sığ Sismik Yansıma ve Elektromanyetik Yöntemler

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, sığ araştırmalarda sıkça kullanılan sığ sismik yansıma yöntemi (yüksek frekans prensibi), VSP (Dikey Sismik Profil) uygulaması ve jeotermal aramaların vazgeçilmezi olan Elektromanyetik yöntemlerin (Rezistivite, MT, Kaynak Akımı) detaylarını ele alır. Ayrıca yapısal hasar tespitinde GPR, Manyetik ve Gravite gibi yöntemlerin saha uygulamaları öğrenci sunumları eşliğinde işlenir.

Öğrenme Çıktıları:

• Sığ sismik yansıma prensiplerini ve frekans-derinlik ilişkisini anlar.
• VSP (Kuyu İçi Sismik) uygulamasını öğrenir.
• Jeotermalde rezistivite ve manyetotellüriğin (MT) önemini kavrar.
• GPR, Manyetik ve Gravite uygulamalarını inceler.
• Farklı jeofizik yöntemlerin entegrasyonunu yorumlar.

0:00 – Hoş geldiniz & Sığ sismik yansıma 3:00 – Yüksek frekans → daha sığ 5:00 – VSP (Dikey Sismik Profil): Kuyu içi 8:00 – Jeotermal: Rezistivite önemli 11:10 – TGL: Manyetotellürik (MT) 15:05 – TGL: Kaynak Akımı (Jeotermal) 20:00 – TGL: Yorumlama zorluğu 24:00 – HLL: GPR (Yapısal hasar) 29:00 – EMN: Manyetik & Gravite 34:10 – OSM: Rezonans Sismik (yapı) 39:00 – Kapanış

Özet: Ders, sığ sismik yansıma, VSP ve jeotermalde MT/rezistivite gibi elektromanyetik yöntemlerin prensiplerini ve uygulama zorluklarını kapsamaktadır.

💡 **Düşünme Alanı:** Yüksek iletkenliğe sahip, sulu bir zeminde hem sığ sismik yansıma hem de Manyetotellürik (MT) ölçümü yapılıyor. Bu koşullar altında, iki farklı yöntemin yeraltı yapısını neden tamamen farklı yorumlayabileceğini, özellikle rezistivite ve hız ilişkisi üzerinden açıklayın.

Ders 7: Sismik Veri İşleme Akışı ve Yöntem Entegrasyonu

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, özellikle jeotermal aramalarda jeofizik yöntemlerin nasıl entegre edildiğini tartışır. Sismik veri işleme akışının kritik adımları olan Statik düzeltme (topografya), NMO (hız farkı), Stacking (gürültü azaltma) ve Migrasyon (doğru yerleştirme) detaylıca incelenir. Öğrenci sunumları, kuyu içi sismik (Checkshot), petrol ve mühendislik sismik yansıma ile GPR uygulamaları üzerine odaklanmıştır.

Öğrenme Çıktıları:

• Jeotermal aramalarda yöntem entegrasyonunu kavrar.
• Sismik veri işleme akışının temel adımlarını (Statik, NMO, Stacking, Migrasyon) öğrenir.
• Checkshot (Kuyu içi Sismik) uygulamasını anlar.
• Petrol ve mühendislik amaçlı sığ yansıma uygulamalarını karşılaştırır.
• GPR'ın yüksek frekanslı çözünürlük avantajını kavrar.

0:00 – Jeotermal: Yöntem entegrasyonu 3:00 – Sismik Veri İşleme (Genel akış) 6:00 – Statik düzeltme: Topografya farkı 8:00 – NMO (Normal Moveout): Yatay hız farkı 11:00 – Stacking: Gürültü azaltma 14:00 – Migrasyon: Doğru yerleştirme 17:00 – HLL: Kuyu içi sismik (Checkshot) 23:00 – EVN: Sismik yansıma (Petrol arama) 29:00 – TGL: Sığ yansıma (Mühendislik) 34:00 – OSM: GPR (Yüksek frekans) 39:00 – Kapanış

Özet: Temel sismik veri işleme adımları (Statik, NMO, Stacking, Migrasyon) ayrıntılı olarak açıklanmış, Checkshot, petrol ve mühendislik sismik yansıma uygulamaları ile pekiştirilmiştir.

💡 **Düşünme Alanı:** Bir sismik profildeki karmaşık fay yapılarını netleştirmek için uygulanan göç (migration) işlemi, yüzeydeki topoğrafik etkilerden kaynaklanan statik düzeltme hatalarından ne ölçüde etkilenir ve bu hata nasıl düzeltilir?

Ders 8: Sismik Veri İşleme Tekrarı ve Saha Uygulamaları

**UYARI:** Bu dersin içeriği, önceki derslerde detaylandırılan sismik veri işleme adımlarının ve saha uygulamalarının pekiştirilmesi üzerine odaklanmıştır.

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, önceki derste (Ders 7) detaylandırılan sismik veri işleme adımlarının (Statik düzeltme, NMO, Stacking, Migrasyon) ve jeotermalde yöntem entegrasyonunun pekiştirilmesi üzerine odaklanır. Ayrıca kuyu içi sismik (Checkshot), petrol ve mühendislik sismik yansıma ile GPR uygulamalarının üzerinden tekrar geçilerek konuların tam olarak anlaşılması hedeflenmiştir.

Öğrenme Çıktıları:

• Sismik veri işleme akışını (Statik, NMO, Stacking, Migrasyon) pekiştirir.
• Kuyu içi sismik (Checkshot) ve petrol arama sismik yansıma uygulamalarını hatırlar.
• Sığ yansıma ve GPR'ın yüksek frekanslı çözünürlüğünü karşılaştırır.

0:00 – Jeotermal: Yöntem entegrasyonu 3:00 – Sismik Veri İşleme (Genel akış) 6:00 – Statik düzeltme: Topografya farkı 8:00 – NMO (Normal Moveout): Yatay hız farkı 11:00 – Stacking: Gürültü azaltma 14:00 – Migrasyon: Doğru yerleştirme 17:00 – HLL: Kuyu içi sismik (Checkshot) 23:00 – EVN: Sismik yansıma (Petrol arama) 29:00 – TGL: Sığ yansıma (Mühendislik) 34:00 – OSM: GPR (Yüksek frekans) 39:00 – Kapanış

Özet: Bu ders, temel sismik veri işleme adımlarının ve saha uygulamalarının (Checkshot, sismik yansıma, GPR) pekiştirilmesi üzerine yoğunlaşmıştır.

💡 **Düşünme Alanı:** Sismik veri işleme akışında Normal Moveout (NMO) düzeltmesi, hızlı yüzey katmanları üzerindeki derin yansımaları nasıl bozabilir ve bu etkiyi en aza indirmek için hangi özel hız analizi teknikleri kullanılmalıdır?

Ders 9: Sismik Çözünürlük Teknikleri ve Elektrik Yöntem Uygulamaları

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Ders, sismik veri işlemede çözünürlüğü ve sinyal kalitesini artıran Deconvolution ve Filtering tekniklerini ele alır. Ağırlıklı olarak öğrenci sunumları üzerinden ilerleyen derste, Rezistivite yönteminin Wenner ve Schlumberger dizilimleri, 2D inversiyon (ters çözüm), hidrojeolojik uygulamalar ve maden aramalarında IP (Uyarılmış Polarizasyon) yöntemi ile Gravite ve Manyetik yöntemlerinin genel prensipleri tartışılır.

Öğrenme Çıktıları:

• Deconvolution (çözünürlük) ve Filtering (gürültü) tekniklerini öğrenir.
• Rezistivite yönteminde Wenner ve Schlumberger dizilimlerini ayırt eder.
• İki boyutlu ters çözüm (inversiyon) prensibini kavrar.
• Uyarılmış Polarizasyon (IP) ve Gravite/Manyetik yöntemlerinin uygulama alanlarını öğrenir.

0:00 – Hoş geldiniz & Sismik veri işleme devam 3:00 – Deconvolution: Çözünürlük artırma 5:00 – Filtering: İstenmeyen frekanslar 8:00 – HLL: Rezistivite (Wenner vs Schlumberger) 13:00 – HLL: İki boyutlu ters çözüm (inversiyon) 17:00 – EVN: Rezistivite (Hidrojeoloji) 22:00 – TGL: IP (Uyarılmış Polarizasyon) 27:00 – OSM: Gravite & Manyetik 32:00 – Kapanış

Özet: Sismik veri işlemede çözünürlük artırma teknikleri (Deconvolution, Filtering) ve Rezistivite, IP, Gravite/Manyetik gibi elektrik ve potansiyel alan yöntemlerinin uygulamaları öğrenci sunumları eşliğinde işlenmiştir.

💡 **Düşünme Alanı:** Deconvolution uygulamasının sismik kayıtlardaki dalgacık (wavelet) sıkıştırmasını en üst düzeye çıkarması, elektrik özdirenç (Rezistivite) 2D inversiyon modelindeki yanal ve düşey çözünürlüğü nasıl etkiler?

Ders 10: Jeofizik Aletler, Sismik Kırılma ve Potansiyel Alan Vaka Çalışmaları

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, jeofizik aletlerin temel bileşenleri ve Jeofonun (P dalgası alımı) işlevi ile başlar. Sismik Kırılma yönteminin Travel Time prensibi ve özellikle üst tabaka araştırmalarına yönelik vaka analizi yapılır. Hız-derinlik grafiği yorumlamasına odaklanılır. Dersin ikinci yarısında, Manyetik, Gravite ve Elektrik Rezistivite yöntemlerinin çeşitli saha ve madencilik uygulamalarına dair vaka çalışmaları öğrenci sunumları ile incelenir.

Öğrenme Çıktıları:

• Jeofonun (P dalgası) temel yapısını ve işlevini öğrenir.
• Sismik Kırılma (Travel Time) prensibini ve üst tabaka vaka analizini inceler.
• Hız-derinlik grafiği yorumlamayı kavrar.
• Manyetik, Gravite ve Elektrik Rezistivite yöntemlerinin vaka örneklerini analiz eder.

0:00 – Jeofizik aletlerin bileşenleri 3:00 – Jeofon: P dalgası (dikey) 5:00 – Kırılma Sismik (Travel time) 8:00 – HLL: Kırılma Sismik Vaka (Üst tabaka) 13:00 – HLL: Hız-derinlik grafiği 17:00 – EVN: Manyetik Yöntem Vaka 22:00 – TGL: Gravite Yöntem Vaka 27:00 – OSM: Elektrik Rezistivite Vaka 32:00 – Kapanış

Özet: Jeofizik donanım ve Sismik Kırılma prensibi detaylıca anlatılmış, bunu destekleyen Gravite, Manyetik ve Rezistivite yöntemlerine ait vaka analizleri incelenmiştir.

💡 **Düşünme Alanı:** Sismik kırılma verilerinde, bir fay zonunun neden olduğu düşük hızlı bir katmanın (low-velocity layer) varlığı, Travel Time eğrisinin doğru yorumlanmasını nasıl engeller? Bu zorluğu aşmak için hangi kırılma modelleme yöntemleri denenmelidir?

Ders 11: Sismik Yansıma Vaka Çalışmaları ve Kuyu Log Uygulamaları

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, derin aramalarda kilit rol oynayan Sismik Yansıma yönteminin petrol/gaz ve jeotermal sektörlerindeki vaka çalışmalarına odaklanır. Veri kalitesinin ve gürültü yönetiminin önemini inceler. Ayrıca, formasyonların litolojik özelliklerini belirlemede kritik olan Gamma Log (kil/kumtaşı tespiti) ve Density Log (yoğunluk tespiti) gibi temel kuyu logu uygulamaları öğrenci sunumları üzerinden ele alınmıştır.

Öğrenme Çıktıları:

• Petrol/gaz ve jeotermal aramalarda sismik yansıma vaka örneklerini inceler.
• Sismik veride gürültü ve veri kalitesinin önemini kavrar.
• Gamma Log (Killer tespiti) ve Density Log (Yoğunluk) gibi kuyu logu uygulamalarını öğrenir.
• Yüzey ve kuyu logu verilerini ilişkilendirme becerisini geliştirir.

💡 **Düşünme Alanı:** Petrol arama sismik yansıma kesitinde görülen belirgin bir parlak noktanın (bright spot) gerçekten hidrokarbon birikimi mi yoksa sadece bir kuyu logu ölçümü hatası mı olduğunu, Gamma ve Density log verilerini entegre ederek nasıl kanıtlayabiliriz?

Ders 12: Dönem Özeti, Ana Yöntemler ve Kariyer Tavsiyeleri

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Dönemin son dersi olan bu içerik, Jeofizik biliminin temel tanımı, ana yöntemleri (Sismik, Gravite, Manyetik) ve sismik veri işlemenin kritik adımları üzerine genel bir tekrar ve özet sunar. Dönem boyunca yapılan öğrenci sunumlarından çıkarımlar değerlendirilirken, öğrencilere gelecekteki kariyer yolları ve uzmanlaşma hakkında yol gösterici önemli tavsiyeler verilir.

Öğrenme Çıktıları:

• Dönem boyunca işlenen konuları (Jeofizik tanımı, ana yöntemler) tekrar eder.
• Sismik veri işleme adımlarını özetler.
• Öğrenci sunumlarından edinilen temel çıkarımları değerlendirir.
• Kariyer ve uzmanlaşma hakkında önemli tavsiyeler alır.

0:00 – Hoş geldiniz & Dönem özeti 3:00 – Jeofizik nedir? (Tekrar) 5:00 – Ana yöntemler: Sismik, Gravite, Manyetik 8:00 – Sismik veri işleme adımları 13:00 – Öğrenci sunumlarından çıkarımlar 17:00 – Kariyer tavsiyeleri 22:00 – Kapanış

Özet: Dönem boyunca işlenen konuların genel tekrarı yapılmış, temel jeofizik yöntemleri özetlenmiş ve öğrencilere kariyerleri için değerli tavsiyeler verilmiştir.

💡 **Düşünme Alanı:** Jeofizik biliminin tarihsel evrimi, modern veri işleme yazılımlarının gelişim hızını nasıl etkilemiştir? Bu tarihsel kökenler, gelecekteki jeofizik kariyerinde uzmanlaşma tercihlerini belirlemede ne kadar kritik bir rol oynar?

Ders 13: Genel Jeofizik Öğrenci Sempozyumu ve Değerlendirme

Ders İçeriği ve Öğrenme Çıktıları

Bu ders, önceki derslerin konularını pekiştirmek, dönem sonu değerlendirmesini yapmak ve muhtemel ek konuları işlemek amacıyla seriye dahil edilmiştir. **İçerik, Genel Jeofizik Öğrenci Sempozyumu'nu kapsayan tüm yöntemlerin (Manyetik, Sismik Kırılma ve Yansıma, Elektrik, Gravite, Kuyu Logları) kapsamlı bir genel tekrarıdır.**

Öğrenme Çıktıları:

• Dönem konularına dair son pekiştirmeyi gerçekleştirir.
• İşlenen genel konulara ilişkin kapsamlı bir bakış açısı geliştirir.
• Video içeriğine göre belirlenecek olan ek öğrenme çıktılarını edinir.

0:00 – Sempozyum tanıtımı ve genel açılış konuşması 0:06 – Ehliyet testi ve ders kapsamında yapılacaklar 0:21 – Öğrenci sempozyumu forması ve çalışma grupları düzenlemesi 0:36 – Sempozyuma katılanların katkıları ve değerlendirmeler 1:06 – Katılımcı sayısı ve interaktif çalışma ortamı değerlendirmesi 1:53 – Geri dönüşler ve WhatsApp üzerinden iletişim 2:18 – Kayıt dışı çalışmaların durumu ve ödev takibi 3:00 – Özetlerin hazırlanması ve bilgisayar altyapısı sorunları 4:11 5:18 – Manyetik yöntemlerin tanıtımı ve uygulamalar 6:27 – Dünyanın manyetik alanı ve etkileri 7:10 – Manyetik kutupların jeolojik değişimleri 9:19 – Proton manyetometresi ve çalışma prensipleri 11:51 – Türkiye havadan manyetik çalışmalarının tarihi 14:11 – Havadan, karadan ve denizden manyetik çalışmalar 16:30 – Manyetik anomali haritalarının analizi 18:38 – Yeraltı arkeolojik yapılar ve manyetik yöntemler 22:42 – Sismik kırılma yöntemi ve yeraltı kayacının incelenmesi 26:50 – Sismik kırılma yöntemi araçları ve ölçüm teknikleri 31:05 – Sismik dalga analizleri ve veri işlenmesi 34:06 – Kırılma kanunu ve dalga yansımaları 38:23 – Yerel deprem tomografisi uygulamaları 41:32 – Yüzey dalgaları ve düşük frekans spektroskopisi 44:27 – Deprem dalgalarının çevresel etkileri 46:19 – Elektromanyetik yöntemlere giriş ve ölçüm teknikleri 50:44 – Veri görselleştirme ve sayısal modelleme 54:47 – Elektrik yöntemleri ve yer altı yapılarının haritalanması 57:24 – Elektrik özdirenç yöntemleri ve ölçüm teknikleri 1:02:04 – Doğal potansiyel yöntemi ve elektrokimyasal olaylar 1:08:23 – Kuyu logları ve fiziksel değişkenlerin ölçümü 1:22:12 – Sismik yansıma yöntemi ve enerji kaynakları 1:27:02 – İki boyutlu ve üç boyutlu sismik yöntemler 1:33:57 – Gravite yöntemi ve jeolojik birimlerin tespiti 1:37:31 – Türkiye gravite haritası ve incelemeler

Özet: Bu ek ders, sempozyumun genel değerlendirmesiyle başlar, ardından jeofizik yöntemlerin kapsamlı bir tekrarını sunar. İçerik, Manyetik yöntemlerin (Dünya'nın manyetik alanı, manyetometreler), Sismik Kırılma ve Yansıma yöntemlerinin (tomografi, dalga analizleri), Elektromanyetik ve Elektrik özdirenç yöntemlerinin (rezistivite, doğal potansiyel), Kuyu Loglarının ve Gravite yönteminin temel prensipleri ve vaka analizlerini içermektedir. Bu ders, tüm dönem konularının bir özetini sunar.

💡 **Düşünme Alanı:** Tüm jeofizik yöntemlerini (Manyetik, Sismik, Gravite) tek bir sahada uygulayan bir öğrenci sempozyumunda, her bir yöntemin veri setindeki en büyük belirsizlik (uncertainty) kaynağını belirleyerek, nihai jeolojik modeli nasıl ortak bir hata paydasında birleştirebiliriz?

💡 Düşünme Alanı: “Jeofizik, doğanın görünmeyen katmanlarını anlamanın anahtarıdır.” Sizce yerin altındaki bilgiler hangi yöntemlerle en doğru şekilde okunabilir?

💬 Görüşünü Paylaş

Tüm oynatma listesini YouTube'da görüntüle | Genel Jeofizik Sayfası (Kaynak)

© 2025 Doğa ve Deprem Bilimi Topluluğu • Prof. Dr. Ali Osman Öncel | Blog | YouTube