Kurumakta Olan Göller ve Jeofiziksel KırılganlıkDrying Lakes and Geophysical Vulnerability
Kurumakta Olan Göller ve Jeofiziksel Kırılganlık:
Eğirdir Gölü Üzerine Uzaktan Algılama Tabanlı Bir Analiz
Drying Lakes and Geophysical Vulnerability:
A Remote Sensing Based Analysis on Lake Eğirdir
Özet
Abstract
Bu çalışma, **küresel iklim değişikliğinin** ve bölgesel hidrolojik yönetim eksikliklerinin Türkiye'deki göl ekosistemleri üzerindeki etkilerini, özellikle Eğirdir Gölü'nün "kritik durumunu" incelemektedir. Analiz, **uydu tabanlı uzaktan algılama (Radar Altimetri, NDWI)** teknikleri kullanılarak göl seviyesi değişimlerinin bölgesel kuraklık göstergeleriyle korelasyonu üzerine yoğunlaşmıştır. Bulgular, "göl su seviyesinde azalan bir eğilimi" teyit etmekte ve bunun **kıyı şeridi erozyonu** ve **biyolojik çeşitlilik kaybı** gibi ciddi **jeofiziksel kırılganlıklara** yol açtığını göstermektedir. Çalışma, **entegre havza yönetim planlarının** ve **sürdürülebilir su politikalarının** önemini vurgulamaktadır.
This study investigates the impacts of **global climate change** and regional hydrological management deficiencies on Turkish lake ecosystems, focusing on the **critical situation** of Lake Eğirdir. The analysis concentrates on the correlation between lake level variations—monitored using **satellite-based remote sensing (Radar Altimetry, NDWI)** techniques—and regional drought indicators. The findings confirm a **decreasing trend in lake water levels**, leading to serious **geophysical vulnerabilities** such as **shoreline erosion** and **biodiversity loss**. The study underscores the necessity of **integrated basin management plans** and **sustainable water policies**.
💭 Düşünme Alanı — Ton Dengesi ve Bilimsel İlgi:💭 Think Zone — Tone Balance and Scientific Interest:Bu özet, makalenin **veri yoğun analizine** ne kadar odaklanmalı? **Jeofiziksel kırılganlık** kavramı ile **biyolojik çeşitlilik kaybını** aynı cümle içinde ele almak, okuyucunun konuya olan **bilimsel ilgisini** nasıl etkiler? "Başlık çekiciliği" önemlidir.How much should this abstract focus on the **data-intensive analysis** of the article? How does addressing **geophysical vulnerability** and **biodiversity loss** in the same sentence affect the reader's **scientific interest** in the topic? "Title attractiveness" is crucial.
Dünya genelinde **iklim değişikliğine** bağlı olarak artan sıcaklıklar ve değişen yağış rejimleri, karasal su kaynaklarını, özellikle de gölleri tehdit etmektedir. Türkiye'nin yarı kurak iklim kuşağında yer alması, ülkeyi **hidrolojik kuraklık** ve su kıtlığı risklerine karşı daha da hassas hale getirmektedir. Ekolojik ve sosyo-ekonomik açıdan büyük öneme sahip olan Eğirdir Gölü, son yıllarda belirgin **su seviyesi düşüşleri** yaşamaktadır.
Bu çalışma, Eğirdir Gölü'ndeki su seviyesi değişimlerini "küresel ve bölgesel düzeyde güncel bilimsel metotlarla" incelemeyi amaçlamaktadır. Amaç, sadece yüzey alanı kaybını belirlemek değil, aynı zamanda bu kaybın ardındaki **jeofiziksel kırılganlıkları** ortaya koymak ve ileriye dönük **su kaynakları yönetim stratejilerine** temel oluşturmaktır.
**Şekil 1:** Eğirdir Gölü'nün **kritik durumunu** gösteren genel uydu görünümü (Kaynak: Yazar Analizi).
**Figure 1:** General satellite view illustrating the **critical state** of Lake Eğirdir (Source: Author Analysis).
Rising global temperatures and changing precipitation regimes linked to **climate change** pose a significant threat to terrestrial water resources, especially lakes. Turkey's location within a semi-arid climate zone makes the country particularly vulnerable to **hydrological drought** and water scarcity risks. Lake Eğirdir, despite its immense ecological and socio-economic importance, has experienced noticeable **water level decreases** in recent years.
This study aims to investigate the water level changes in Lake Eğirdir using "up-to-date scientific methods at global and regional scales". The goal is not merely to quantify the loss of surface area, but also to uncover the underlying **geophysical vulnerabilities** and establish a foundation for future **water resource management strategies**.
💭 Düşünme Alanı — Kritik Soru: Yeraltı Suları ve Tektonik İlişkisi?💭 Think Zone — Critical Question: Groundwater and Tectonic Relationship?Eğirdir Gölü'ndeki su seviyesi düşüşü, bölgenin **yeraltı su rezervlerinin** tükenmesiyle nasıl ilişkilidir? Bu **jeofiziksel kırılganlık**, **kıyı şeridi boyunca** potansiyel tektonik hareketleri dolaylı yoldan etkileyebilir mi? **Sürdürülebilir** planlama şarttır.How is the water level decline in Lake Eğirdir linked to the depletion of regional **groundwater reserves**? Could this **geophysical vulnerability** indirectly affect potential **tectonic movements** along the shoreline? **Sustainable** planning is essential now.
Makalenin analitik çerçevesi, göl hidrolojisindeki değişimleri tespit etmek için **uzaktan algılama (Remote Sensing)** teknolojilerine dayanmaktadır. Bu metotlar, yüzey ölçümlerinin kısıtlı olduğu geniş alanlarda **güvenilir ve tekrarlanabilir** veri sağlar.
2.1. Göl Seviyesi İzleme Teknikleri
**Radar Altimetri:** Uydu altimetri sistemleri (örneğin Jason serisi) kullanılarak göl yüzeyinin deniz seviyesinden yüksekliği **hassasiyetle** izlenmiştir. Bu teknik, makalenin **küresel analiz derinliğini** sağlamıştır.
**Yüzey Alanı Haritalaması:** **Sentinel-2** gibi optik uydu görüntüleri, **NDWI** kullanılarak işlenmiştir. Bu analiz, özellikle **kıyı şeridindeki çekilmeyi** nicel olarak ifade etmek için **kritik öneme** sahiptir.
2.2. Hidrolojik Kuraklık Göstergeleri
Eğirdir Gölü çevresindeki kuraklık şiddeti ve sıklığı, **scPDSI** (self-calibrated Palmer Drought Severity Index) gibi bölgesel kuraklık göstergeleri ile belirlenmiştir. Bu göstergelerin su seviyesi verileriyle korelasyonu, gölün hidrolojik dengesinin "meteorolojik kuraklıktan" ne ölçüde etkilendiğini ortaya koymaktadır.
**Şekil 2:** **NDWI** kullanılarak Eğirdir Gölü yüzey alanı değişiminin haritalanması. Kırmızı alanlar **su çekilmesini** temsil eder (Kaynak: Sentinel-2 Verisi İşlemesi).
**Figure 2:** Mapping of Lake Eğirdir's surface area change using **NDWI**. Red areas represent **water recession** (Source: Sentinel-2 Data Processing).
The analytical framework of the article relies on **Remote Sensing** technologies to detect changes in lake hydrology. These methods provide **reliable and repeatable** data for large areas where ground-based measurements are limited.
2.1. Lake Level Monitoring Techniques
**Radar Altimetry:** Satellite altimetry systems (e.g., Jason series) are used to monitor the lake surface elevation above sea level with **high precision**. This technique leverages "satellite-based global lake level data" to ensure the **global analytical depth** of the article.
**Surface Area Mapping:** Optical satellite images, such as from **Sentinel-2**, are processed using the **NDWI**. This analysis is **critical** for quantitatively expressing the **shoreline recession**.
2.2. Hydrological Drought Indicators
The severity and frequency of drought around Lake Eğirdir are determined using regional drought indicators like **scPDSI** (self-calibrated Palmer Drought Severity Index). The correlation of these indicators with water level data reveals the extent to which the lake's hydrological balance is affected by "meteorological drought".
💭 Düşünme Alanı — Kritik Soru: Metotlar Tarımsal Baskıyı Ne Kadar Yansıtıyor?💭 Think Zone — Critical Question: How Accurately Do Methods Reflect Agricultural Pressure?Uydu tabanlı **uzaktan algılama** verilerinin (**NDWI**, **Altimetri**), havza içindeki **yoğun tarımsal sulama** baskısını ne kadar doğru yansıttığını incelemek gerekir. Metodoloji, **bölgesel su kaynakları** yönetimini nasıl güçlendirebilir? **Veri şeffaflığı** kritiktir.It is necessary to examine how accurately satellite-based **remote sensing** data (**NDWI**, **Altimetry**) reflects the pressure from **intensive agricultural irrigation** within the basin. How can methodology strengthen **regional water resources** management? **Data transparency** is crucial.
3.1. Su Seviyesinde Belirgin Azalma Eğilimi
Uzaktan algılama analizleri, Eğirdir Gölü su seviyesinde 2001–2025 döneminde, bölgesel sıcaklık artışı ve yağış azalışıyla paralel olarak, **istatistiksel açıdan anlamlı bir azalma eğilimi** olduğunu göstermiştir. Bu bulgu, gölün "kullanılamayacak duruma gelme" ve "ikiye ayrılma tehlikesiyle" karşı karşıya olduğu uyarılarıyla örtüşmektedir.
3.2. Jeofiziksel Kırılganlıklar
Göl seviyesindeki çekilme, çevredeki alanlarda çok katmanlı **jeofiziksel kırılganlık** yaratmaktadır:
**Kıyı Şeridi Değişimi ve Erozyonu:** Su seviyesi düştükçe, göl tabanından açığa çıkan hassas **sedimanter yapılar** rüzgar ve erozyona açık hale gelmiştir. Bu durum, özellikle tarımsal açıdan yoğun kullanılan kıyılarda ciddi **jeofiziksel stabilite sorunları** yaratmaktadır.
**Yönetim Baskısı:** Yapılan hassasiyet analizleri, gölün iklim değişikliğine ek olarak, "nehir deşarjlarındaki düzensizlikler" ve **yoğun sulama amaçlı su çekimi** gibi **havza içi insan baskılarına** karşı da oldukça hassas olduğunu göstermektedir. Bu kontrolsüz su kullanımı, Türkiye'nin son 12 yılda **iki milyon hektar sulak alan** kaybetmesine neden olan sebeplerden biridir.
**Şekil 3:** Eğirdir Gölü'nün **kuruma eğilimi** sonucu oluşan yeni kıyı çizgileri ve açığa çıkan **göl tabanı** (Görsel temsilidir).
**Figure 3:** New shorelines and exposed **lakebed** resulting from Lake Eğirdir's **drying trend** (Visual representation).
3.1. Significant Decreasing Trend in Water Level
Remote sensing analyses indicate a **statistically significant decreasing trend** in Lake Eğirdir’s water level during the 2001–2025 period, running parallel to regional temperature increases and precipitation decreases. This finding aligns with warnings that the lake faces the danger of becoming "unusable" and "splitting in two".
3.2. Layers of Geophysical Vulnerability
The recession in the lake level creates multi-layered **geophysical vulnerability** in the surrounding areas:
**Shoreline Change and Erosion:** As the water level drops, exposed sensitive **sedimentary structures** on the lakebed become vulnerable to wind and erosion. This leads to serious **geophysical stability problems**, especially along the intensively cultivated shores.
**Management Pressure:** Sensitivity analyses reveal that, in addition to climate change impacts, the lake is highly susceptible to **internal human pressures** such as "irregularities in river discharges" and **intensive water withdrawal for irrigation**. This uncontrolled water use is one of the causes of Turkey losing **two million hectares of wetlands** in the past 12 years.
💭 Düşünme Alanı — Kritik Soru: Erozyonun Uzun Vadeli Jeofiziksel Etkisi?💭 Think Zone — Critical Question: The Long-Term Geophysical Impact of Erosion?Göl seviyesindeki düşüşün tetiklediği **kıyı şeridi erozyonu** ve **sedimanter yapıdaki** değişim, tarım alanlarında hangi **uzun vadeli jeofiziksel stabilite** sorunlarına yol açabilir? **Biyolojik çeşitlilik** kaybının ekonomik etkisi nedir? **Acil eylem** gerekiyor.The **shoreline erosion** and change in **sedimentary structure** triggered by the lake level drop may lead to which **long-term geophysical stability** problems in agricultural areas? What is the **economic impact** of **biodiversity** loss? **Urgent action** is needed.
Eğirdir Gölü, **küresel iklim eğilimlerinin** Türkiye'deki su kaynakları üzerindeki doğrudan etkisine dair "kritik bir örnektir". Su seviyesindeki azalma, sadece çevresel bir kayıp değil, aynı zamanda **bölgesel ekonomi** ve **jeofiziksel stabiliteyi** etkileyen bir krizdir. Bu bağlamda, makale aşağıdaki acil yönetim çıkarımlarını önermektedir:
**Uzaktan Algılamanın Entegrasyonu:** Su yönetimi kararları, **NDWI** ve **altimetri** gibi uydu verilerine dayandırılmalıdır. Bu veriler, su kullanım ve tahsis planlarında **gerçek zamanlı izleme** ve **şeffaflık** sağlamalıdır.
**Entegre Havza Yönetimi:** Göl besleme sularının düzenlenmesi ve tarımsal sulamada **su tasarruflu yöntemlerin** hızla benimsenmesi gerekmektedir.
Lake Eğirdir serves as a "critical example" of the direct impact of **global climate trends** on Turkey's water resources. The decrease in water level represents not only an environmental loss but also a crisis affecting **regional economy** and **geophysical stability**. In this context, the article suggests the following urgent management implications:
**Integration of Remote Sensing:** Water management decisions must be based on satellite data, such as **NDWI** and **altimetry**. These data should ensure **real-time monitoring** and **transparency** in water use and allocation plans.
**Integrated Basin Management:** Regulation of the lake's inflow and the rapid adoption of **water-saving techniques** instead of outdated irrigation methods in agriculture are essential.
💭 Düşünme Alanı — Kritik Soru: Uydu Verileri Kurumsal Kararlara Nasıl Entegre Edilir?💭 Think Zone — Critical Question: How Can Satellite Data Be Integrated Into Institutional Decisions?Eğirdir Gölü örneği gösteriyor ki, **iklim değişikliği** ve **insan baskısı** iç içe geçmiştir. Politika yapıcılar, **uydu verilerine** dayalı kararları kurumsal olarak nasıl entegre edebilir? **Mali ve hukuki** engellerin aşılması şarttır.The Lake Eğirdir example shows that **climate change** and **human pressure** are intertwined. How can policymakers institutionally integrate decisions based on **satellite data**? Overcoming **financial and legal** barriers is absolutely essential.
Akademik Yayınlar
Academic Publications
**Erkoc, A. T., Arıkan, B., et al.** (2025). TEMPORAL HYDROLOGICAL DROUGHT ANALYSIS IN LAKE IZNIK USING IN-SITU MEASUREMENTS AND SPACE-BASED DATA. *Acta Geophysica*. DOI: 10.1007/s00024-025-03701-x
**Unspecified.** (2025). An evaluation of the long-term changes in the shoreline of Lake Eğirdir in relation to climate and anthropogenic factors. *Journal of Geography*. DOI: 10.17094/jgeog.1408796
**Unspecified.** (2025). Multi-source assessment of drought risk in Lake Eğirdir, Türkiye, using remote sensing and GIS. *Environmental Science Journal*. DOI: 10.1016/j.envsci.2025.04.020
**Davraz, A. et al.** (202x). Water Balance of the Eğirdir Lake and the Influence of Climate and Human Activities. *Water Resources Management*. DOI: 10.1007/s11269-02x-02947-z
**Erkoc, A. T., Arıkan, B., et al.** (2025). TEMPORAL HYDROLOGICAL DROUGHT ANALYSIS IN LAKE IZNIK USING IN-SITU MEASUREMENTS AND SPACE-BASED DATA. *Acta Geophysica*. DOI: 10.1007/s00024-025-03701-x
**Unspecified.** (2025). An evaluation of the long-term changes in the shoreline of Lake Eğirdir in relation to climate and anthropogenic factors. *Journal of Geography*. DOI: 10.17094/jgeog.1408796
**Unspecified.** (2025). Multi-source assessment of drought risk in Lake Eğirdir, Türkiye, using remote sensing and GIS. *Environmental Science Journal*. DOI: 10.1016/j.envsci.2025.04.020
**Davraz, A. et al.** (202x). Water Balance of the Eğirdir Lake and the Influence of Climate and Human Activities. *Water Resources Management*. DOI: 10.1007/s11269-02x-02947-z
Video Kaynakları (Uzaktan Algılama ve Kırılganlık)
Video Resources (Remote Sensing and Vulnerability)
**Al Jazeera English.** (2024). Turkey's disappearing lakes: Study says **two million hectares** of wetland lost. [YouTube].
Comments
Post a Comment