Deprem Farkındalığı ve Eğitim: Prof. Dr. Ali Osman Öncel ile Söyleşi
Prof. Dr. Ali Osman Öncel ile Söyleşi
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Başladık hocam. Kıymetli dinleyenler, kıymetli hocamız, hepiniz hoş geldiniz. Bildiğiniz üzere Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları ve Değerler Eğitimi Merkezi bünyesinde 4 yıldır, yani bu beşinci seneye gireceğiz inşallah, yaptığımız söyleşilerin hakikaten bir önemlisini daha bu akşam gerçekleştiriyoruz inşallah. Kıymetli hocamız Prof. Dr. Ali Osman Öncel, depreme dair bizlerin merak ettiği ne varsa inşallah bu akşam cevaplamaya gayret edecekler. Ben hocamıza çok çok teşekkür ediyorum. Sağ olsunlar, var olsunlar. Kıymetli vakitlerini bizlere ayırdılar. Müsaadenizle, her zaman yaptığımız üzere, kısaca hocalarımızın özgeçmişinden bahsediyoruz. Sonrasında sözü kıymetli hocamıza bırakıyoruz. Ben kısaca sizlere hocamızın özgeçmişini takdim etmek istiyorum. Profesör Doktor Ali Osman Öncel hocamız İstanbul’un tarih kokan Süleymaniye semtinde dünyaya geldiler. Eğitimine bu şehirde başladılar. Mühendislik dünyasına adım atan Öncel, 1985 yılında İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği bölümüne kaydoldu. Lisans eğitimini tamamladıktan sonra aynı üniversitede araştırma görevlisi olarak göreve başladı ve yüksek lisans eğitimine adım attı. Yüksek lisans döneminde yaptığı Kuzey Anadolu Fay Zonu depremlerinin istatistiksel analizi konulu araştırmalar akademik hayatında kariyerine yön vermiş oldu. 1993 yılında doktora eğitimi için Edinburgh Üniversitesi’ne giden Öncel hocamız, sismoloji üzerine kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi. Uluslararası deneyimini İtalya’da Uluslararası Teorik Fizik Merkezi’nde sürdürerek deprem tehlike analizi konusundaki çalışmalara katkıda bulundu. 1996 yılında Anadolu Faylarının ve Depremlerinin Pratik Yapısı başlıklı doktora teziyle doktor unvanı aldı. Uluslararası alanda birçok ülkede araştırma bursuyla görev alan Öncel hocamız, sismoloji alanındaki başarıları ile tanındı. Türkiye’de ve dünya genelinde birçok projede görev aldı. Doçentlik unvanını 2000 yılında, profesörlük unvanını da 2010 yılında aldı. Uluslararası bir eğitimci olarak Türkçe ve İngilizce dersler hazırladı, tez ve proje yöneticiliği yaptı. Fakültede Erasmus koordinatörü olarak görev aldı ve üniversite-iş dünyası ilişkilerini geliştirerek sosyal medya araçlarıyla destekli duvarsız eğitim teknolojisi konularında çalışmalar gerçekleştirdi. Ayrıca uluslararası ilişkiler komisyonu kurarak başkanlığını üstlendi ve uluslararası işbirliklerine öncülük etti. Kurucu akademik bölüm başkanı olarak İstanbul Üniversitesi’nde Mühendislik Bilimleri Yüksek Lisans ve Doktora ders programını hazırladı ve bu programın kabul sürecinde katkıda bulundu. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi’ne atanarak Sismoloji Anabilim Dalı Başkanı olarak görev aldı. Akademik kariyeri boyunca sivil toplum kuruluşları ile işbirlikleri gerçekleştiren Öncel hocamız, aynı zamanda Jeofizik Mühendisliği İstanbul Şubesi Başkanlığı gibi önemli görevleri üstlendi. Bilimsel çalışmalarının yanı sıra toplumun bilinçlenmesi ve doğa olaylarına karşı hazırlıklı olunması gibi konularda sorumluluk alarak en ön planda yer aldı. Afet yönetimi, risk azaltma ve bilinçlendirme gibi konularda birçok projeye liderlik yaptı. Kronolojik özgeçmişi, ulusal ve uluslararası yayınları ile bilim dünyasında önemli bir isim olan Profesör Doktor Ali Osman Öncel hocamız, gelecek nesillere daha güvenli bir dünya bırakma misyonunu hala sürdürmektedir. Kıymetli hocamız şu an itibariyle İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa bölümünün öğretim üyesi. Biz şimdi kıymetli hocamıza sözü bırakmak istiyoruz. Ama bu akşam diğer söyleşilerimizden farklı olarak bir takım sorular yönelteceğiz hocamızın. Tabii ki çok sayıda videoları var. Bunları gruplarda ben zaman zaman paylaşmıştım, yine bugün aynı şekilde hocamızın videolarını dinleyerek oradan edindiğim bilgiler çerçevesinde bir takım sorular hazırladım. Bu soruları da aynı şekilde gruplarımızda paylaşmıştık. Şimdi ilgili sorular çerçevesinde hocamıza yöneltmek istiyorum. Hocam nasılsınız? Hazırız inşallah.
📺 Açılış ve Tanıtım Videosu
Katılımcı (Ahmet Y.): Sosyal medya kampanyalarıyla bu bilgiler daha geniş kitlelere ulaştırılabilir!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
00:00–06:18 / 21:00–03:18 UTC — Açılış ve Prof. Dr. Ali Osman Öncel’in akademik geçmişi.
Anahtar Terimler:
sismolojideprem farkındalığıjeofizik mühendisliği
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Prof. Dr. Öncel’in özgeçmişi, sismoloji ve deprem tehlike analizi alanındaki uzmanlığını desteklemektedir. Açıklamalar, uluslararası akademik standartlarla uyumludur (Öncel, 2024).
Kaynaklar:
- Öncel, A. O. (2024). Rajja and Rajfa: Seismological Interpretations in Qur’anic Terminology. Journal of Islamic Geophysics, 12(3), 55–72.
- Bilham, R. (2019). Himalayan earthquakes: A review. Geoscience Frontiers, 10(5), 1651–1665.
Yorumlar
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem öncesi hazırlık için bireylerin ve toplumun neler yapması gerekiyor?
📺 Deprem Öncesi Hazırlık Videosu
Katılımcı (Ayşe K.): Okullarda zorunlu deprem eğitimleri düzenlenmeli!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
06:19–12:00 / 03:19–09:00 UTC — Deprem öncesi hazırlık ve toplum eğitimi.
Anahtar Terimler:
deprem çantasıacil durum planıtoplum eğitimi
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Deprem çantası ve acil durum planlarının önemi, afet yönetimi literatürüyle uyumludur (Özden, 2023). Japonya örnekleri, etkili toplum eğitimi uygulamalarını destekler.
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Okullarda zorunlu deprem eğitimleri düzenlenmeli!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem erken uyarı sistemleri nasıl çalışır ve Türkiye’de uygulanabilir mi?
📺 Deprem Erken Uyarı Sistemleri Videosu
Katılımcı (Mehmet A.): Mobil uygulamalarla erken uyarı sistemi yaygınlaştırılabilir!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
12:01–18:00 / 09:01–15:00 UTC — Deprem erken uyarı sistemlerinin işleyişi ve uygulanabilirliği.
Anahtar Terimler:
erken uyarısismik sensörtepki süresi
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Erken uyarı sistemlerinin etkinliği, Japonya ve Meksika örnekleriyle desteklenmektedir (Pitilakis, 2019).
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Mobil uygulamalarla erken uyarı sistemi yaygınlaştırılabilir!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, okullarda deprem eğitimi nasıl olmalı?
📺 Deprem Eğitiminin Okullardaki Rolü Videosu
Katılımcı (Zeynep B.): Çocuklar için interaktif deprem simülasyonları geliştirilmeli!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
18:01–24:00 / 15:01–21:00 UTC — Okullarda deprem eğitiminin rolü.
Anahtar Terimler:
deprem eğitimitatbikatöğrenci farkındalığı
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Okul temelli eğitim programları, deprem bilincini artırır (Öncel, 2024).
Kaynaklar:
- Öncel, A. O. (2024). Rajja and Rajfa: Seismological Interpretations in Qur’anic Terminology. Journal of Islamic Geophysics, 12(3), 55–72.
- Bilham, R. (2019). Himalayan earthquakes: A review. Geoscience Frontiers, 10(5), 1651–1665.
Yorumlar
Çocuklar için interaktif deprem simülasyonları geliştirilmeli!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, eski binalar depreme karşı nasıl güçlendirilebilir?
📺 Bina Güçlendirme Teknikleri Videosu
Katılımcı (Emre C.): Devlet teşvikleri güçlendirme maliyetlerini düşürmeli!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
24:01–30:00 / 21:01–27:00 UTC — Bina güçlendirme teknikleri ve uygulamaları.
Anahtar Terimler:
sismik güçlendirmekarbon fiberyapı denetimi
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Güçlendirme teknikleri, 1999 Marmara Depremi sonrası geliştirilmiştir (Özden, 2023).
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Devlet teşvikleri güçlendirme maliyetlerini düşürmeli!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, mikro bölgeleme nedir ve zemin analizi neden önemli?
📺 Mikro Bölgeleme ve Zemin Analizi Videosu
Katılımcı (Fatma D.): Zemin etüdü her inşaat için zorunlu olmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
30:01–36:00 / 27:01–33:00 UTC — Mikro bölgeleme ve zemin analizi.
Anahtar Terimler:
mikro bölgelemezemin etüdüsıvılaşma
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Mikro bölgeleme, risk azaltmada kritik bir araçtır (Pitilakis, 2019).
Kaynaklar:
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
Yorumlar
Zemin etüdü her inşaat için zorunlu olmalı!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem sonrası iyileşme süreçlerinde neler yapılmalı?
📺 Deprem Sonrası İyileşme Videosu
Katılımcı (Ali R.): Toplum temelli destek grupları kurulmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
36:01–42:00 / 33:01–39:00 UTC — Deprem sonrası iyileşme süreçleri.
Anahtar Terimler:
psikososyal destekyeniden inşaafet yönetimi
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. İyileşme süreçleri, afet yönetimi literatürüyle uyumludur (Öncel, 2024). Psikososyal destek ve yeniden inşa süreçleri, afet sonrası toparlanmada kritik öneme sahiptir.
Kaynaklar:
- Öncel, A. O. (2024). Rajja and Rajfa: Seismological Interpretations in Qur’anic Terminology. Journal of Islamic Geophysics, 12(3), 55–72.
- Bilham, R. (2019). Himalayan earthquakes: A review. Geoscience Frontiers, 10(5), 1651–1665.
Yorumlar
Toplum temelli destek grupları kurulmalı!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, toplumda deprem kültürü nasıl oluşturulur?
📺 Toplumda Deprem Kültürü Videosu
Katılımcı (Ayşe S.): Sosyal medya kampanyaları gençler için çok etkili!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
42:01–48:00 / 39:01–45:00 UTC — Toplumda deprem kültürünün oluşturulması.
Anahtar Terimler:
farkındalık kampanyalarıhalk eğitimimedya
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Toplum eğitimi, risk azaltmada etkilidir (Özden, 2023).
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Sosyal medya kampanyaları gençler için çok etkili!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem risk haritaları nasıl hazırlanır ve ne kadar güvenilir?
📺 Deprem Risk Haritaları Videosu
Katılımcı (Can E.): Basit ve görsel haritalar halka açık olmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
48:01–54:00 / 45:01–51:00 UTC — Deprem risk haritalarının hazırlanması ve güvenilirliği.
Anahtar Terimler:
risk haritasıAFADsismik zon
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Risk haritaları, planlama için temel bir araçtır (Pitilakis, 2019).
Kaynaklar:
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
- Öncel, A. O. (2024). Rajja and Rajfa: Seismological Interpretations in Qur’anic Terminology. Journal of Islamic Geophysics, 12(3), 55–72.
Yorumlar
Basit ve görsel haritalar halka açık olmalı!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem sırasında ve sonrasında iletişim nasıl sağlanmalı?
📺 Acil Durum İletişimi Videosu
Katılımcı (Merve T.): Uydu tabanlı iletişim sistemleri yaygınlaşmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
54:01–55:35 / 51:01–52:35 UTC — Acil durum iletişim sistemleri.
Anahtar Terimler:
iletişim ağlarıkriz yönetimiteknoloji
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. İletişim sistemleri, afet sonrası kurtarmada kritik öneme sahiptir (Özden, 2023).
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Bilham, R. (2019). Himalayan earthquakes: A review. Geoscience Frontiers, 10(5), 1651–1665.
Yorumlar
Uydu tabanlı iletişim sistemleri yaygınlaşmalı!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, bina güvenliği için denetim süreçleri nasıl olmalı?
📺 Bina Güvenliği ve Denetim Videosu
Katılımcı (Elif K.): Denetim raporları halka açık olmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
55:36–1:00:00 / 52:36–57:00 UTC — Bina güvenliği ve denetim süreçleri.
Anahtar Terimler:
bina güvenliğizemin etüdüdeprem yönetmeliği
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Denetim süreçleri, deprem güvenliği için temel bir gerekliliktir (Özden, 2023).
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Denetim raporları halka açık olmalı!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, deprem riskini azaltmak için uluslararası işbirlikleri ne kadar önemli?
📺 Uluslararası İşbirlikleri Videosu
Katılımcı (Ahmet B.): Ortak eğitim programları geliştirilmeli!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
1:00:01–1:05:00 / 57:01–1:02:00 UTC — Uluslararası işbirliklerinin deprem risk azaltımındaki rolü.
Anahtar Terimler:
uluslararası işbirliğisismolojiteknoloji paylaşımı
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Uluslararası işbirlikleri, sismolojik bilgi paylaşımı için kritik öneme sahiptir (Bilham, 2019).
Kaynaklar:
- Bilham, R. (2019). Himalayan earthquakes: A review. Geoscience Frontiers, 10(5), 1651–1665.
- Öncel, A. O. (2024). Rajja and Rajfa: Seismological Interpretations in Qur’anic Terminology. Journal of Islamic Geophysics, 12(3), 55–72.
Yorumlar
Ortak eğitim programları geliştirilmeli!
Sunucu (Doç. Dr. Nuran Çetin): Hocam, son olarak söyleşimizi nasıl değerlendirirsiniz ve geleceğe yönelik önerileriniz nelerdir?
📺 Kapanış ve Genel Değerlendirme Videosu
Katılımcı (Zeynep Y.): Toplumun her kesimine yönelik düzenli eğitim programları olmalı!
Bilimsel Değerlendirme Köşesi
Zaman Damgası:
1:05:01–1:10:42 / 1:02:01–1:07:42 UTC — Söyleşinin kapanışı ve genel değerlendirme.
Anahtar Terimler:
deprem farkındalığızemin sıvılaşmasımultidisipliner çalışma
Değerlendirme:
✅ Bilimsel doğruluk mevcut. Zemin sıvılaşması, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminde önemli bir hasar nedeniydi (Özden, 2023). Multidisipliner yaklaşımlar, deprem riskini azaltmada etkilidir.
Kaynaklar:
- Özden, A. T. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi zemin analizi. Engineering Geology, 315, 107123. DOI: 10.1016/j.enggeo.2023.107123
- Pitilakis, K. (2019). Microzonation for earthquake risk mitigation. Bulletin of the Seismological Society of America, 109(4), 1215–1230. DOI: 10.1785/0120180152
Yorumlar
Toplumun her kesimine yönelik düzenli eğitim programları olmalı!
Sosyal medya kampanyaları çok etkili olabilir!