Deprem Sarsıntısını Keşfetmek!

• Bu haftaki araştırma, deprem sarsıntısına odaklanıyor. Bir depremin büyüklüğü bir depremi tanımlamanın önemli bir yolu olsa da, bir topluluğun bir depremi nasıl yaşayabileceğinin tüm hikayesini anlatmaz. 
• Yukarıda ki verilen kısa videodan görüyorsunuz, büyüklük depremden salınan, depremin kaynağında kırılma süreciyle ilişkili toplam enerji miktarını tanımlar. Bununla birlikte, depremler sırasında binalara ve altyapıya verilen hasar miktarı, depremin büyüklüğünden ziyade, zemin niteliğine bağlı olarak değişen yerel yer hareketi (örneğin sarsıntı) ile ilgilidir. Ve sarsıntı derecesi veya depremin neden olduğu şiddet, yukarıda ki videodan keşfedeceğimiz çeşitli jeofizik faktörler nedeniyle, aynı deprem sırasında yerden yere önemli ölçüde değişebilir. 
• Umarız faydalı bulursunuz ve öğrencileriniz eğlenceli ve eğitici bulursunuz! (Referans)

1 Yorum

• Depremin meydana geldiği kaynakta ki enerjisi TEHLİKE (M), insanların yaşamış olduğu yapıların oturmuş olduğu zeminlerde neden olduğu yıkım ise ŞİDDET (l) olarak ölçülür. Önemli olan detay ise, büyük deprem olmadan önce büyük ŞİDDET tahmininin  Jeofizik Mühendisleri tarafından önceden  yapılmasıdır. Kısaca, Tehlike değişmez ve öldürmez bir Jeofizik Büyüklük (M), ŞİDDET ise değişen ve öldüren bir Jeofizik (l) büyüklüktür. İnsanlar TEHLİKEYİ önleyemez fakat Jeofizik Mühendisliği yardımı ile ŞİDDETİ önleyebilir.

Japonya hatıralarım

J

aponya’ya ilk gittiğim zaman makalelerini sürekli okuduğum bazı Japon Bilim insanlarıyla karşılaştığımda ilk dikkatimi çeken İngilizce konuşmakta zorlanmalarını fark etmiş olmamdı.  Hâlbuki ki, bizler kendi ülkemizde anadilimiz dışında İngilizce öğrenmek için uzun yıllar çalışıyoruz değil mi?  Japon bilim insanlarının İngilizceyi okuma 'Reading' düzeyinde çok iyi bilmeleri yanında Japon insanının İngilizce telaffuzda çok zorlandıklarını da fark etmiştim.  

K

yoto Üniversitesinde 2 hafta misafir araştırmacı olarak beni davet eden ve o zaman Kyoto Üniversitesi Rektör yardımcısı olan tanınmış sismolog hocamızda İngilizce konuşmakta zorlanıyordu fakat buna rağmen etrafında Uluslararası Japon Bursları ile laboratuvarına getirilmiş farklı ülkelerden Doktora öğrencileri vardı.Doktora öğrencilerine sordum, 'konuşmakta zorlanan bir Japon Bilim insanı İngilizce nasıl yayın yapıyor?'.  Soruma verilen cevap çok basitti, şöyle ki;

 'yayınları önce Japonca yazar ve daha sonra anlaşmalı çeviri şirketine çeviri yaptırıp uluslararası dergilere yollar'. 

Bu nedenle, proje bütçelerinin içinde 'Çeviri Bütçesi' olur. 

J

apon Üniversite ve Bilim Modeli, akademisyenlerini ve araştırmacılarını İngilizce öğren diye zorlamak yerine İngilizce Çeviri için destek sağlayarak uluslararası çalışmalarını yükseltmeyi teşvik etmesi aslında ilginç bir model değil mi? Çünkü, Japonya'da İngilizce Eğitim veren devlet üniversitesi yok ve tamamen eğitim Lisans ve Doktora düzeyinde Japonca.  Japonya'da Lisans ve Lisans Üstü eğitim yapacaklara Japonca hazırlık veriliyor.  Japon Hükümeti, İngilizce Eğitimli bölümler açmakla uğraşmıyor fakat sağlamış olduğu teknolojik ve bilimsel altyapı ile Japonya'da kariyer yapmayı cazip hale getirerek Japonca öğrenmeyi teşvik ediyor.

U

luslararası Toplantılara Japon Üniversiteleri ve Japon Araştırma Merkezleri sınırsız destek verir.  Uluslararası toplantılara katılan Japonlar aslında genelde konuşmaz çünkü çevirtilmiş metni okur, ‘prompter sunum’ yaparlar.  Strateji olarak sunumu genelde uzatırlar ve soru almadan sunumunu bitirirler.  Çünkü, soru alsa dahi 'Listening' algılama sorunu ve 'Talking' açıklama sorunu olabilir.  Fakat Japon Hükümeti her şeye rağmen Japon bilim insanlarını, Uluslararası Toplantıları 'Bilim Elçisi' olarak yollar ve iyi destekler verir.  Çünkü, Japon bilim insanları ile Japon Devleti uluslararası toplantılar üzerinden başka bilim insanları ve genç doktorasını veya üniversitesini bitirmiş yeni beyinler ile iletişim kurar. Çünkü, Japonya'da ki Üniversite’de ve araştırma merkezlerinde ki bilimsel çalışmalar, benzer şekilde Amerika'da ki üniversitelerde olduğu gibi 'beyin transferi' ile döner.

J

apon Hükümeti Bursları şu mesajı verir. Japon Bilim insanlarına, 'Japonya'da doktora veya lisans yapacak kişileri sen araştır, bul ve onlar arasında bilimsel faaliyetine destek verecek olanlar için bilimsel destek 'fellowship' için başvurunu yap, destek kısmını bana bırak' mesajını vererek, Japon Üniversiteleri’ndeki bilimsel çalışma ortamını destekler. Japonya veya bilimde ileri giden bütün ülkeler benzer şekilde beyin gücü tespiti yapar ve beyin gücü yüksek olanların beyin göçü yapmasını teşvik edecek destekleri sağlar.  Top100 Üniversite sistemi beyin göçünü toplamaya dayalı bir beyin gücü toplama sürecine dayanır.

 

USGS üzerinden Yerbilimleri verisi nasıl indirilir?

 

USGS üzerinden veri nasıl indirilir.  Video bunla ilgili bilgi veriyor.  Tüm aşamaları denedim, fakat indirme kısmında LOG IN koşulu var, bunun anlamı USGS çalışanı olmak gibi geldi.

Eskişehir'de depremler ve patlatmalar birbirine girmiş!

 

1. Eskişehir merkezli depremlere bakıldığında meydana gelen depremler hem  tektonik hem de endüstri kökenli.
2. Tektonik/Endüstri kökenli depremlerin büyüklük ve derinlikleri farklı.
3. Endüstri depremleri büyüklük olarak tektonik depremlere göre daha küçük olabilir, fakat depremler sığ olduğu için depremin çevreye etkileri büyük gözlenebilir.

Figure 2 of Balkan ve Tün, 2023

Bağımlı deprem verilerini nasıl okumalı?

 

 

 

1. 6 Şubat 2023 çiftli (M7.8 ve M7.7) büyük deprem sonrası meydana gelen depremlerle ilgili güncellemeler veriliyor, ve bu güncellemeler neyi ifade ediyor?  Bağımlı depremler zaman içerisinde azalıyor fakat büyük artçıların meydana gelmeyeceği anlamına gelmiyor.
2. Bağımlı depremlerin tamamlılık kapasitesinin M1.7 olduğu anlaşılıyor, bunun anlamı M1.7'den küçük depremler, istasyon kapasitesi veya istasyonlardan yerin üstünde olmasından kaynaklı olarak eksik olduğu anlaşılıyor.
3. Türkiye'de depremler ikili sistem tarafından kayıt ediliyor, kullandıkları yazılım ve modeller farklı olduğu için depremlerin parametrelerinde (derinlik ve büyüklük) değerleri farklı olabilir.  Yazılım ve model entegrasyonu arasında ki fark neden kaldırılmıyor?
4. Depremlerin dağılımlarının ifade ettiği anlam nedir?   Artçışoklar birbirine enerji transfer ediyor, pandemide virüsün yayılmasına bağlı olarak daha büyük depremler daha küçük depremlerin oluşmasını tetikliyor. Terside düşük ihtimaller (%5) mümkün.
5. Bağımlı deprem verileri vatandaş için ne ifade eder?  'Dikkatli olun, depremler devam ediyor. Tehlike zaman içinde azalıyor, normalleşme yakın' mesajı verebilir.  Bunun dışında, hava durumu şeklinde, 'bağımlı depremlerin günlük olasılık tahmini' yapılması yararlı olur. 

Deprem için önerilen alanlara dikkat!

En sağ alttaki şekil (Fig. 2 of Seyitoğlu et al., 2015)'de henüz kırılmamış bir alan

olduğu öneriliyor.  Bu açıdan önemli olduğu için deprem etkinliği açısından hızlı

 bir inceleme yapıldı.  AFAD deprem verisi (M>1.0) 2014-2023 yılları arası.  

Deprem riskine zemin etkisi!

 

Coachella Vadisinde (California) gözlenen basen kenarlarından oluşan dalgalar

  Field et al., 2000

 Pekkan ve ark., 2014 , Beliceli, 2006

Figure 4 of Borcherdt,1994

Earth Explorer Sayfası

 Global olarak herkese açık yerbilimleri veri bankası üzerinden veri araştırma, farklı formatlarda indirme imkanı var. Denemedim fakat oldukça kapsamlı bir veri bankası. https://earthexplorer.usgs.gov #deprem