Röportajımıza başlarken bize SSA Derneği ile bağlantınızı ve organizasyona nasıl dahil olduğunuzdan bahseder misiniz?
2001 yılında Kanada’ya doktora sonrası çalışmalarımı yapmak için ilk gittiğimden beri SSA derneğine üyeyim. Kanada’nın Victoria şehrinde düzenlenmiş olan SSA toplantılarından birinde tez danışmanım (John Adams) sismoloji alanında yapmış olduğum çalışmaları paylaşmam için destek verdi, bu toplantıdan sonra da SSA üyeliğim devam etti.
Deprem bilimi sismoloji alanında yaşanan en temel zorluklar nelerdir?
Yüzey görüntülemede kullanılan sensörler ile kısa zaman içinde küçük depremler hakkında bilgi toplamak karşılaşılan en büyük zorluklardan birisidir. Kuyu içi sismik görüntüleme ile toplanan sismik verilerin kalitesi artmakta ve en az 150 metre derinliğe yerleştirilen sismometreler ile daha küçük büyüklükteki depremler de rahatlıkla tespit edilebilmektedirler. Fay zonlarındaki dayanımlı asperite alanlarının tespiti için sismik veri toplama zamanı kolaylaşmış ve hızlanmış olsa da dünya çapında toplanılan verilerin paylaşılması ve iş birliği gerekmektedir. Örnek verilecek olursa Marmara Denizi ile ilgili olarak çıkmış olan ve GJI’da basılan bir yayınım için veri toplama süresi on yıldan fazla sürmüştür. Yıllar geçtikçe küçük ölçekli depremlere ait sismik verilerin toplanması; kırılma işleyiş mekanizmalarının anlaşılmasını ya da gelecekte deprem üretebilecek olası yüksek dayanımlı asperite alanlarının yerlerinin saptanmasını sağlamaktadır. Bu yüzden ben kendi açımdan daha kısa sürelerde kaliteli sismik veriler toplanması için kuyu içi sismik izlemenin daha yaygınlaşması gerektiğine inanmaktayım.
Sismoloji alanında mı çalışıyorsunuz?
Aslında son yıllarda çalışmış olduğum Kanada ve Suudi Arabistan’daki bölümler arama sismolojisi sahasında çalışmalara öncelik verdiği için arama sismolojisi alanı üzerinde çalışmaktayım. Temmuz 2011’de İstanbul Üniversitesi’ne geri döndükten sonra çalışmalarımı deprem sismolojisi alanında yoğunlaştırmaya karar verdim. Bu günlerde üniversite kampüsümüz içine geniş bantlı sismometre yerleştirilmesi hakkında çalışmaktayım. Yerleştirilecek olan bu sismometrenin hem eğitim amaçlı hem de global sismoloji çalışmalarını destekleyici nitelikte kullanılmasını planlamaktayım. Ayrıca çalışma grubum ile artçı şokların izlenmesi ve kabukta sismik tomografi gibi birbiri ile ilişkili iki konu hakkında çalışmalar yapmak istiyorum. Bölgesel ölçekte kabuk kalınlığının derinlikle değişiminin bilinmemesi depremlerin ne kadar hassasiyet ile izlendiğini belirlememiz hususunda engel teşkil etmektedir.
Sizce 5-10 yıllık süreç içerisinde hangi konular çok daha dikkat çekici oldu? Ya da hangi konular önem kazanacak?
Bence büyük Japonya depreminde insan ölümlerinin azaltılmasında en önemli unsur deprem erken uyarı sistemidir. Sanırım erken uyarı sistemi hakkında iyi araştırma raporları bulunmaktadır. Bölgenin deprem riskine göre sismik istasyon sayısının artırılması gerekmektedir. Sismologlar için artçı şokların tahmini hem zaman hem de büyük artçı şokların yerlerinin tespiti açısından zorluklar içermektedir.
Soru: Bu konuları önümüzdeki 3-5 sene içerisinde SSA kurumunun nasıl ele alacağını düşünmektesiniz?
Bence SSA iyi kalitede yayınları ve geleneksel yıllık toplantıları ile destek verecektir.
Önümüzdeki yıllarda SSA’in ne tür başarılara imza atmasını istersiniz? Bu başarıları gerçekleştirmenin önündeki engeller ne olabilir?
SSA’in başarılı olması çok önemlidir. Çünkü BSSA dergisi SSA kurumunun çok önemli bir koludur. Bu dergide yayınlanan kaliteli sismik araştırmalar dünya çapında paylaşılmaktadır. Sismologlar için SSA’in toplantıları, yaptıkları araştırmaları paylaşabilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca SSA gösterim videoları toplantılara henüz katılmamış olanlar ile iyi bir iletişim sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Bu başarılı girişimlerin sonucu SSA’in sismoloji eğitiminin kalitesini artırması için MIT’deki gibi açık olarak verilen derslerin web üzerinden yayınlamasını beklemekteyim.
Önümüzdeki 5 yıl içerisinde SSA’in başarı çizgisini korumak için farklı faaliyetlerde bulunması gerekli midir?
Aslında SSA kurumu SSA yayınlarında kullanılmış veriler ve yazılımlarından oluşan bir havuz oluşturabilir. Bu tür paylaşımlar başarılı işlerin ortaya çıkmasına vesile olur ve bu materyaller eğitimde kullanılabilir.
SSA’in gelecekte hangi alt disiplinler ile bağlantılı olması gerekmektedir?
Cevap: Jeofizik aramalarda mikro sismisite yeni bir konu olarak yer almaktadır. Ayrıca maden sahalarında güvenlik ya da jeotermal alanlarda insanların neden olduğu sismik tehlikeyi azaltmak için mikro sismisiteden yararlanılmaktadır. Bu yüzden sismik aktivite jeofizik aramalarda ve sismik görüntülemede çok önemli bir konudur. Yasal olmayan insan yapımı sismik aktivitelerin tespitinde adli sismoloji yeni iş olanakları sağlayacaktır. SSA makalelerini tararken adli sismoloji ile ilgili yayınlara erişemedim. Bence adli sismoloji gelecekte önem kazanacak sismoloji dallarından birisidir.
SSA üye sayısını artırmak ve yeni üyeler kazanmak için yayınlarından ve iletişim kanallarında nasıl değişiklikler yapmalıdır?
Büyük bölgesel depremlerin sonucu ortaya çıkan konular üye sayısını artırmada yardımcı olabilir. Çünkü İzmit depremi hakkında ben de SSA’de yayın yaptım.
SSA üyesi olmasaydınız ne kaybederdiniz?
Cevap: Eğer SSA üyesi olmasaydım son sismolojik çalışmalar hakkında bilgi sahibi olmazdım. Bütün zaman aralıklarındaki yayınların üyelerin erişimine açık olduğunu bilmem kişisel olarak beni mutlu etmekte.
Amerika dışından üyelerin SSA’e katılması hakkında ne düşünüyorsunuz?
Cevap: Amerika dışındaki üyeler ile SSA dünya çapında sismoloji birliği haline gelmiştir. Dünyanın diğer bölgelerindeki yayınlar desteklenmektedir. Özellikle SSA’in Amerika dışındaki üyelerine yazım destek merkezi kurması gerekmektedir. Şunu da belirtmek gerekir ki Amerika dışındaki üyelerin yazma becerileri SSA’in oluşturduğu yazım destekleme birimi tarafından değerlendirilirse onların vereceği tavsiyeler ile yazma becerileri daha da ilerleyecektir. Ayrıca kurum SSA makaleleri yazma hakkında bazı kurslar da açabilir.
Amerika dışındaki bilim adamları ile SSA nasıl irtibata geçebilir?
SSA eğer diğer bölgesel çapta profesyonel jeofizik kurumları ile bağlantıda olursa ve onların bölgesel jeofizik toplantılarında SSA oturumları yapılırsa katılan bütün araştırmacılar da SSA özel oturumuna katılırsa güzel yayınlar ortaya çıkabilir. Örneğin SSA, Türkiye Jeofizikçiler Birliği ile bağlantıya geçip SSA-Van Depremi Türkiye Bölümü olacağını ve burada yapılan sunumların BSSA’in özel sayısında basılacağı şeklinde teşvik edici reklam yapılabilir. Bu tür katılımlar dışarıda bulunan bilim adamlarını da destekler nitelikte olur.
Daha çok Amerika dışındaki bilim adamlarının ilgilenmesini ve SSA’ye katılmasını nasıl sağlarız?
SSA’in bölgesel jeofizik toplantılarında birlikte çalışacağı yeni bilim adamları ile ilgilenmesi önemlidir. Çünkü SSA toplantılarına katılım bizim gibi Amerika dışında olan bilim adamları için pahalıdır. Birçoğumuz için de katılım için dış destek bulmak zordur.
Soru: Üye olmayı kolaylaştırmak ve ilgi çekici hale getirmek nasıl yapılabilir?
Aslında SSA ulusal jeofizik toplantılarda SSA özel bölümlerinin yapılmasını desteklemek amaçlı planlar yapmalıdır.
SSA Amerika dışında hem bilimsel üyeler ve potansiyel üyeler açısından hem de diğer ilgili kuruluşlar ve onların liderleri tarafından nasıl algılanmaktadır?
Dışarıdaki bilim adamları tarafından SSA akademik kariyer açısından kendini göstermek demektir. Kariyerinde yükselmek isteyen jeofizikçiler açısından bu çok önemlidir. Çünkü dünyanın her yerindeki üniversitelerde öğretim üyelerinin akademik yükselmeleri ya da fon alabilmeleri yapmış oldukları araştırmaların kalitesine bağlıdır. SSA bu anlamda çok kaliteli araştırma yayınları ortaya koymaktadır. SSA toplantıları her yıl Amerika’da yapıldığından dolayı Amerika dışından katılmak oldukça zordur. SSA’in Amerika dışındaki bilim adamları tarafından değerlendirilmesi, Amerika dışı toplantılarının yapılması ile önem kazanacaktır. Dışarıdan katılacak üyelerin üye aidatlarının düşük olması ya da sponsor bulunması büyük katılımı sağlayacaktır.
SSA uluslararası ortak projelere katılmalı mıdır?
Cevap: SSA uluslararası ve çok disiplinli projelere katılmak zorundadır. Çünkü dünya üzerindeki depremler çok farklı yerlerde olmaktadır ve bu depremlerden etkilenen birçok ülke bulunmaktadır. SSA bu projelerde aktif rol oynarsa çok farklı coğrafyalarda insanlar depremler konusunda bilinçlenmiş olacak ve farklı yerlerde yapılan çalışmaların kalitesi artacaktır.
Meslek hayatınızda SSA sizi hangi yönlerde desteklemiştir?
Cevap: SSA beni son yayınlar hakkında bilgilendirerek dünya çapında yapılan çalışmalardan haberdar etti. SSA’in GJI ve BSSA dergileri akademik kariyerimde atama ve terfi almamı sağladı.
Sismoloji alanında yapmak istediğiniz çalışmaları da göz önünde bulundurduğunuzda SSA’den beklentileriniz nelerdir?
Cevap: Kendi açımdan SSA tarafından oluşturulacak bir veri tabanına erişmek çok önemli. Çünkü Kanada’dan Türkiye’ye döndükten sonra geçmişe dönük olarak Kanada’da aldığım verilerle bazı çalışmalar yapmaktayım. SSA eğer bu tür veri bankası oluşturur ve bu verilerin kalitesi iyi olursa büyük bir hizmet sunmuş olacaktır. SSA’in yüksek kalitedeki sismolojik veri bankasını yaratmak için sponsor bulma açısından Amerika dışında da veri tabanı oluşturması önemlidir.
Soru: SSA hakkında başka söylemek istedikleriniz var mı?
Cevap: SSA’e yapmış oldukları başarılı çalışmalardan dolayı teşekkür ederim. SSA’in çalışmalarının uzun yıllar devam etmesi için son sismolojik çalışmaların kaliteli verilerle desteklenmesi gerekmektedir. SSA üyesi olan diğer bilim adamlarının görüşlerine kulak verilirse çok daha başarılı işlere imza atılacaktır. Çünkü araştırmacılar elde ettikleri verileri paylaşarak gelecekte yapılacak olan araştırmaların çok daha başarılı olmasını sağlamaktadırlar.
Makale: LİNK
No comments:
Post a Comment