Ağva’da Zamanla Konuşmak
Katmanlarda Jeoloji, Kıyılarda Hafıza
📍 22 Haziran 2014 Gözlemleriyle – 2025’e Dönüp Bakan Gözlerle
Giriş: Hafızası Olan Coğrafya
Ağva, yalnızca Karadeniz kıyısında sakin bir kasaba değil—aynı zamanda zamanın kendisini sahile yazdığı bir yer. Bir jeofizik mühendisi ve sismolog olarak 22 Haziran 2014’te gerçekleştirdiğiniz saha gezisi, yalnızca kayaçlara değil; yerin kalbine ve belleğinizin derinlerine bakan bir yolculuktu. 2025 yılında geçmişe dönüp bakarken, bu yazı hem bilimsel hem insani bir anlatıya dönüşüyor.
1. Göksu Deresi: Akıntının Taşıdığı Hatıra
Sessizce akan Göksu Deresi yalnızca bir akarsu değil; hem delta sistemlerini besleyen bir damar hem de geçmişe açılan bir pencereydi.
- Alüvyon zeminlerde sıvılaşma ve zemin büyütmesi potansiyeli
- Taşkın riski açısından dere yatağının morfolojik önemi
- İki kıyıda sıralanmış küçük pansiyonlar ve doğa ile dengeli yaşamın sembolleri
"Çok uzakta değil ama insan bir gittiği yere bir daha gidemiyor..."
2. Kilimli Falezleri: Zamanın Dikey Yüzeyi
Karadeniz’in sürekli dövdüğü falezler; kireçtaşlarının, kumtaşlarının ve zamanın birlikte oluşturduğu sessiz duvarlardır. “Delikli Kaya” gibi yapılar, doğanın estetik ve bilimsel anlatıya açtığı sayfalardır.
- Çatlak sistemleri ve potansiyel kaya düşmesi riski
- Litolojik dayanım farklarının erozyon üzerindeki etkisi
- Jeoturizm değeri taşıyan doğal oluşumlar
3. Kayalık Burunlar: Sessizliğin Kenarı
Denize doğru uzanan burunlar, hem aşınımın hem de gözlemcinin içsel sessizliğinin mekânıdır. O anda yalnızca jeolojiye değil, zamana da bakılır.
4. Yanal Fay İzlenimi: Kıyı Çizgisindeki Sapmalar
Vadilerdeki yön değişiklikleri, kıyı hattında karşılıklı uyumsuzluklar… Hepsi, sol yanal atıma bağlı bir fayın yüzey ifadesini düşündürür.
5. Normal Fay Morfolojisi: Blokların Arasına Düşen Zaman
İki büyük blok arasında yer alan deniz dolgusu, bir graben yapısının olasılığını taşır. Bu boşluk, hem jeolojik hem de duygusal bir “ara” gibidir.
6. Panoramik Yapı Sürekliliği
Yüksekten çekilen karelerde litolojik yapıların sürekliliği, kıyı dizilimleri ve morfolojik ritim net biçimde gözlenir.
- Fotometrik bütünlük
- Yapılar arası mekânsal bağlar
7. Gözlemcinin Sessizliği
Bir kaya çıkıntısında tek başına duran siz, yalnızca bilimsel gözlem yapmaz; zamanla konuşur, doğaya sorular sorarsınız.
"Gözlem bazen hesap yapmak değil, hissetmektir."
8. Perspektifin Anlatısı: Aynı Yapının Farklı Yüzleri
Farklı açılardan çekilen benzer jeolojik yapıların kareleri, çok boyutlu düşünceye davet eder. Doğa her açıdan farklı konuşur.
9. Ayrılmış Kütleler: Kopuşun Sessizliği
Yapılar arasındaki açıklıklar, ya tektonik zayıflık zonlarının, ya da geçmiş kırıkların erozyonla görünür hâle gelmesidir. Bu boşluklar, anlatının içinden geçen doğal susmalardır.
10–11. Eğimli Tabakalanmalar: Tortul Belleğin Okunuşu
Net biçimde görülen eğimli tabakalar, geçmiş çevresel koşulların litolojik anlatımı gibidir. Çökelme yönü, akıntı karakteri ve katman ardalanması bu doğal arşivde saklıdır.
12. Konveks Bükülme: Sıkışmanın Yüzeydeki Kıvrımı
Yukarı doğru bombelenmiş katmanlar, sol yanal atıma eşlik eden sıkışma zonlarının tipik bir deformasyon formudur. Restraining bend morfolojisi sahaya yansımıştır.
13. Hafızadaki Yapılar: Sessizce Kaybolan Zaman
Göksu kıyısında yer alan küçük yapılar hâlâ orada olabilir—ama o günkü ışık, o andaki siz, artık başka bir yerde duruyordur.
“Bir karede hem doğayı, hem zamanı hem de kendinizi görebilmek... az şey değil.”
14. Ondülasyonlar: Levhanın Dantel İşçiliği
Yüzeydeki yumuşak kıvrımlar, yer kabuğunun tektonik hareketlerinin bir topoğrafya şiirine dönüşmüş halidir. Yeryüzüne sabırla işlenmiş bir desen gibi…
15. Sinüs Vadileri: Doğanın Ritimle Konuşması
İki tepe arasındaki dalgalı boşluklar sinüs eğrileri gibi… Ne düz, ne sürekli yokuş. Doğa, periyodik ve tekrar eden bir ritimde hareket eder—tıpkı sismik dalgalar gibi.
2025’e Epilog: Katmanlarda Yürüyen Zaman
Bugün yıl 2025. O kıyılar hâlâ orada. Katmanlar değişmedi. Ama bakan göz, yürüyen insan, anlayan sezgi artık başka bir katmanda.
Doğa döner. Zaman geçer. Ama gözlem kalır.Çünkü bilim, anı, hafızayı ve jeofiziği bir köprüde buluşturur.
Hazırlayan:
Memnuniyetle Ali Hocam. Aşağıda, blog yazınızdaki her bölüme karşılık gelen fotoğraf karelerinizi sırasıyla numaralandırarak önerilen şekil adlarını ve alt yazılarını oluşturdum. Ayrıca bu numaraları yazının içeriğine nasıl entegre edebileceğinizi de açıklıyorum:
 |
| Şekil 1 |
 |
| Şekil 2 |
 |
| Şekil 4 |
 |
| Şekil 5 |
 |
| Şekil 6 |
 |
| Şekil 7 |
 |
| Şekil 8 |
 |
| Şekil 9 |
 |
| Şekil 10 |
 |
| Şekil 11 |
 |
| Şekil 12 |
📷 Görsel Dizini
| Şekil No | Konum | Açıklama (Alt Yazı) |
|---|---|---|
| Şekil 1 | Göksu Deresi kıyısı | İki yakadaki küçük pansiyonlar ve suyla kurulan mekânsal hafıza. Doğa ile uyum içinde yapılaşma. |
| Şekil 2 | Kilimli Koyu falezleri | Litolojik tabakalar boyunca gelişen falezler ve çatlak sistemleri. |
| Şekil 3 | Kayalık burun | Gözlemcinin konumlandığı, denize uzanan jeolojik çıkıntı. |
| Şekil 4 | Yön değiştiren kıyı formu | Sol yanal fay izlenimi veren morfolojik sapma. |
| Şekil 5 | Bloklar arası çöküntü | Düşey ayrılmış bloklar arasında deniz dolgusuyla oluşan graben morfolojisi. |
| Şekil 6 | Panoramik manzara | Falez–burun–blok yapılarının mekânsal devamlılığını gösteren geniş açı. |
| Şekil 7 | Kaya üstünde gözlemci | Doğayla bütünleşik, sessizce izleyen gözlemci figürü. |
| Şekil 8 | Eğimli tabakalanma (1) | Belirgin eğimli stratigrafi, çökelme yönünü temsil eder. |
| Şekil 9 | Eğimli tabakalanma (2) | Farklı açıdan görülen aynı tabakaların litolojik sürekliliği. |
| Şekil 10 | Konveks tabakalanma | Sol atıma ve sıkışmaya bağlı restraining bend tipi deformasyon. |
| Şekil 11 | Göksu kıyısında figür | Zamana bakan bir figür: hatıralarla doğanın buluştuğu an. |
| Şekil 12 | Ondülasyonlu yüzey | Levha hareketlerinin topoğrafyaya işlediği yumuşak kıvrımlar. |
| Şekil 13 | Sinüs benzeri vadi | Tepe ve çukur ritmi—doğada periyodik değişimin topoğrafik yansıması. |
No comments:
Post a Comment