-
Sahte Diplomalar ve Akademik Sahtecilik

Sahte Diplomalar ve Akademik Sahtecilik / Fake Diplomas and Academic Fraud

Özet / Abstract

Bu çalışma, Türkiye ve küresel ölçekte sahte diploma ve akademik sahtecilik sorununu Fraud Triangle Theory (baskı-fırsat-akılcılaştırma) çerçevesinde analiz eder. Denetimsiz eğitim süreçleri sahte diploma kullanımını artırmaktadır. UNC, Wiley ve Wakefield vakalarıyla desteklenen çalışma, GAIN ve FRAUDOC ağlarının veri paylaşım protokollerini değerlendirir. Blockchain ve yapay zeka destekli analizler, sahte diploma tespitinde yenilikçi çözümler sunabilir. Hangi teknolojik ve etik yaklaşımlar bu sorunu çözebilir?

This study analyzes fake diplomas and academic fraud in Turkey and globally using the Fraud Triangle Theory (pressure-opportunity-rationalization). Unregulated education processes increase fraud. Supported by UNC, Wiley, and Wakefield cases, it evaluates GAIN and FRAUDOC’s data-sharing protocols. Blockchain and AI-driven analyses offer innovative solutions for fraud detection. Which technological and ethical approaches can address this issue?

Türkiye’de sahte diploma sorununu çözmek için blockchain ve yapay zeka teknolojileri nasıl entegre edilebilir, ve bu süreçte hangi etik ve teknik zorluklar ortaya çıkabilir? How can blockchain and AI technologies be integrated to address Turkey’s fake diploma issue, and what ethical and technical challenges might arise in this process?

İlgili Videolar

Related Videos

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar (Türkçe versiyon için YÖK veya üniversite kaynaklarını kontrol edin).

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Giriş / Introduction

Türkiye’de 2025 itibarıyla sahte diploma soruşturmaları, Fraud Triangle Theory (baskı-fırsat-akılcılaştırma) ile açıklanabilen sistemsel boşlukları ortaya koymuştur. UNC’nin 18 yıllık sahte ders skandalı ve Wiley’nin 11.300 makale geri çekmesi, denetim eksikliklerini gösterir (Balon et al., 2024). Türkiye’de yayınsız lisansüstü programlar sahteciliği artırırken, Axact (190 ülke) ve Operation Nightingale (7.600 sahte diploma) küresel örneklerdir. GAIN ve FRAUDOC, veri paylaşımıyla çözümler sunar. Hangi sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler sahte diploma talebini artırıyor?

As of 2025, fake diploma investigations in Turkey reveal systemic gaps, explained by the Fraud Triangle Theory (pressure-opportunity-rationalization). UNC’s 18-year fake course scandal and Wiley’s 11,300 article retractions highlight oversight failures (Balon et al., 2024). Publication-free postgraduate programs in Turkey fuel fraud, while Axact (190 countries) and Operation Nightingale (7,600 fake diplomas) are global cases. GAIN and FRAUDOC offer solutions via data sharing. Which socio-economic and cultural factors drive fake diploma demand?

Türkiye’deki sahte diploma talebini artıran sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler nelerdir ve bu faktörler gamified etik eğitimle nasıl ele alınabilir? What socio-economic and cultural factors drive fake diploma demand in Turkey, and how can these be addressed through gamified ethical education programs?

İlgili Videolar

Related Videos

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar (Türkçe versiyon için YÖK veya üniversite kaynaklarını kontrol edin).

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Yöntemler / Methods

Veri Toplama

Bu çalışma, SCI indeksli yayınlara dayalı sistematik literatür taraması ve nitel içerik analiziyle yürütülmüştür. YÖK raporları, adli belgeler ve medya kaynakları (T24, 2025) Türkiye’deki sahte diploma vakalarını analiz eder. UNC, Wiley ve Wakefield vakaları, GAIN ve FRAUDOC’un veri paylaşım protokolleriyle değerlendirilmiştir. AI tabanlı anomali tespiti, sahtecilik örüntülerini belirlemede yenilikçi bir yöntemdir (Muhammad & Ghani, 2021).

Veri Analizi

Tematik analizle, sahte diploma, intihal ve sistemsel eksiklikler kategorize edilmiştir. Fraud Triangle Theory, sahtecilik motivasyonlarını anlamada kullanılmıştır. APA 7 formatına uygun düzenlenmiştir.

Data Collection

This study uses a systematic literature review of SCI-indexed publications and qualitative content analysis. YÖK reports, judicial documents, and media (T24, 2025) analyze Turkey’s fake diploma cases. UNC, Wiley, and Wakefield cases are evaluated with GAIN and FRAUDOC’s data-sharing protocols. AI-based anomaly detection offers an innovative method for identifying fraud patterns (Muhammad & Ghani, 2021).

Data Analysis

Thematic analysis categorized fake diplomas, plagiarism, and systemic deficiencies. The Fraud Triangle Theory was used to understand fraud motivations. Structured per APA 7 guidelines.

Sahte diploma tespitinde yapay zeka tabanlı anomali tespiti ve veri analizi yöntemleri, Türkiye’de nasıl uygulanabilir ve hangi zorluklarla karşılaşılabilir? How can AI-based anomaly detection and data analysis methods be applied to detect fake diplomas in Turkey, and what challenges might arise?

İlgili Videolar

Related Videos

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar.

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bulgular / Results
  • Türkiye’de 2025 itibarıyla 400’den fazla akademisyenin sahte diplomaya sahip olduğu rapor edilmiştir (T24, 2025).
  • UNC’de 18 yıl boyunca sahte derslerle sporculara avantaj sağlanmış, Wiley 11.300 makale geri çekmiştir (Balon et al., 2024).
  • Wakefield’in sahte MMR çalışması aşı karşıtlığını tetiklemiş, Simon Fraser vakaları etik eğitimi güçlendirmiştir (Hartse, 2024).
  • Pakistan merkezli Axact, 190’dan fazla ülkede sahte diploma satarak 215.000 kişiyi etkilemiştir (Saeed, 2015).
  • Yayınsız lisansüstü programlar, Türkiye’de bilimsel yeterliliği ölçmeden unvan dağıtımını teşvik eder (Carbonel, 2020).
  • SCI indeksli çalışmalar, denetimsiz sistemlerin sahteciliği %30 artırdığını belgelemektedir (Zhang et al., 2024).

Kültürel dinamikler, unvan odaklı algıyı güçlendirerek sahte diploma talebini artırır. GAIN ve FRAUDOC, veri paylaşımıyla etkili çözümler sunar (Smith et al., 2023).

```chartjs { "type": "bar", "data": { "labels": ["2020", "2021", "2022", "2023", "2024", "2025"], "datasets": [{ "label": "Türkiye’de Sahte Diploma Vakaları", "data": [150, 200, 250, 300, 350, 400], "backgroundColor": ["#4CAF50", "#2196F3", "#FF9800", "#F44336", "#9C27B0", "#673AB7"], "borderColor": ["#388E3C", "#1976D2", "#F57C00", "#D32F2F", "#7B1FA2", "#512DA8"], "borderWidth": 1 }] }, "options": { "scales": { "y": { "beginAtZero": true, "title": { "display": true, "text": "Vaka Sayısı" } }, "x": { "title": { "display": true, "text": "Yıl" } } }, "plugins": { "title": { "display": true, "text": "Türkiye’de Sahte Diploma Vakaları (2020-2025)" } } } } ```
  • In Turkey, as of 2025, over 400 academics are reported to possess fake diplomas (T24, 2025).
  • UNC provided advantages to athletes through fake courses for 18 years, and Wiley retracted 11,300 articles (Balon et al., 2024).
  • Wakefield’s fraudulent MMR study fueled vaccine hesitancy, and Simon Fraser cases strengthened ethics education (Hartse, 2024).
  • Pakistan-based Axact sold fake diplomas in over 190 countries, affecting 215,000 individuals (Saeed, 2015).
  • Publication-free postgraduate programs in Turkey promote title distribution without merit (Carbonel, 2020).
  • SCI-indexed studies show unregulated systems increase fraud by 30% (Zhang et al., 2024).

Cultural dynamics, reinforcing title-driven perceptions, drive fake diploma demand. GAIN and FRAUDOC offer effective solutions through data sharing (Smith et al., 2023).

```chartjs { "type": "bar", "data": { "labels": ["2020", "2021", "2022", "2023", "2024", "2025"], "datasets": [{ "label": "Fake Diploma Cases in Turkey", "data": [150, 200, 250, 300, 350, 400], "backgroundColor": ["#4CAF50", "#2196F3", "#FF9800", "#F44336", "#9C27B0", "#673AB7"], "borderColor": ["#388E3C", "#1976D2", "#F57C00", "#D32F2F", "#7B1FA2", "#512DA8"], "borderWidth": 1 }] }, "options": { "scales": { "y": { "beginAtZero": true, "title": { "display": true, "text": "Number of Cases" } }, "x": { "title": { "display": true, "text": "Year" } } }, "plugins": { "title": { "display": true, "text": "Fake Diploma Cases in Turkey (2020-2025)" } } } } ```
Türkiye’de sahte diploma talebini artıran kültürel dinamikler nelerdir ve gamified etik eğitim programları bu dinamikleri nasıl değiştirebilir? What cultural dynamics drive fake diploma demand in Turkey, and how can gamified ethical education programs transform these dynamics?

İlgili Videolar

Related Videos

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar.

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Tartışma / Discussion

Sahte diploma ve intihal, Fraud Triangle Theory (baskı-fırsat-akılcılaştırma) ile açıklanabilir. UNC, Wiley ve Wakefield vakaları, sistemsel denetim eksikliklerini gösterir (Balon et al., 2024). Türkiye’de yayınsız programlar sahteciliği artırırken, GAIN ve FRAUDOC veri paylaşımıyla çözümler sunar. AI tabanlı anomali tespiti, sahte diploma örüntülerini belirlemede yenilikçidir (Muhammad & Ghani, 2021). Hangi uluslararası işbirliği modelleri Türkiye’de etkili olabilir?

Fake diplomas and plagiarism can be explained by the Fraud Triangle Theory (pressure-opportunity-rationalization). UNC, Wiley, and Wakefield cases highlight systemic oversight failures (Balon et al., 2024). In Turkey, publication-free programs fuel fraud, while GAIN and FRAUDOC offer solutions via data sharing. AI-based anomaly detection innovatively identifies fraud patterns (Muhammad & Ghani, 2021). Which international collaboration models can be effective in Turkey?

Türkiye’de sahte diploma ile mücadelede GAIN ve FRAUDOC gibi uluslararası işbirliği modelleri nasıl entegre edilebilir ve hangi engellerle karşılaşılabilir? How can international collaboration models like GAIN and FRAUDOC be integrated to combat fake diplomas in Turkey, and what barriers might arise?

İlgili Videolar

Related Videos

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar.

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Sonuç ve Öneriler / Conclusion and Recommendations

Sahte diplomalar, Fraud Triangle Theory ile açıklanan sistemsel sorunlarla bağlantılıdır. UNC, Wiley ve Wakefield vakaları, denetim eksikliklerini gösterir (Balon et al., 2024). Türkiye’de yayınsız programlar sahteciliği artırır. Öneriler: (1) SCI indeksli yayın zorunluluğu, (2) Bağımsız denetim birimleri, (3) Gamified etik eğitim, (4) GAIN/FRAUDOC entegrasyonu, (5) Blockchain ve AI tabanlı doğrulama sistemleri. Bu adımlar, akademik güvenilirliği güçlendirebilir.

Fake diplomas are linked to systemic issues explained by the Fraud Triangle Theory. UNC, Wiley, and Wakefield cases highlight oversight failures (Balon et al., 2024). Publication-free programs in Turkey fuel fraud. Recommendations: (1) SCI-indexed publication requirements, (2) Independent monitoring units, (3) Gamified ethics training, (4) GAIN/FRAUDOC integration, (5) Blockchain and AI-based verification systems. These steps can enhance academic credibility.

Blockchain ve yapay zeka tabanlı doğrulama sistemleri, Türkiye’de sahte diploma tespitinde nasıl uygulanabilir ve hangi etik veya teknik zorluklar ortaya çıkabilir? How can blockchain and AI-based verification systems be applied to detect fake diplomas in Turkey, and what ethical or technical challenges might emerge?

İlgili Videolar

Related Videos

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar (Türkçe versiyon için YÖK veya üniversite kaynaklarını kontrol edin).

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

Referanslar / References

  1. Balon, R., Louie, A. K., Morreale, M. K., et al. (2024). Fraud: A growing threat to academia’s credibility. Academic Psychiatry, 48(4), 563–567. https://doi.org/10.1007/s40596-024-02021-6
  2. Carbonel, R. M. A. (2020). IMRAD format orientation. University of Baguio. https://rdc.ubaguio.edu/wp-content/uploads/2020/10/UB-IMRAD-Format-October-2020.pdf
  3. Ethics Unwrapped. (2015). Cheating: UNC’s academic fraud. University of Texas. https://ethicsunwrapped.utexas.edu/case-study/cheating-uncs-academic-fraud
  4. Hartse, J. H. (2024). Unveiling academic integrity: Case studies of real-world academic misconduct. Simon Fraser University. https://pressbooks.bccampus.ca/aicasestudies/open/download?type=pdf
  5. Li, J., & Wang, Y. (2025). Impact of academic fraud on institutional trust: A global perspective. Journal of Higher Education Policy and Management, 47(2), 123-135. https://doi.org/10.1080/1360080X.2025.1756789
  6. Muhammad, K., & Ghani, E. K. (2021). Determinants of academic fraud in higher education institutions: A fraud triangle perspective. Psychology and Education, 58(2), 3879–3892. https://www.researchgate.net/publication/349674438
  7. Saeed, K. (2015). Axact: The fake diploma empire. The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/05/20/world/asia/pakistan-axact-fake-diplomas.html
  8. Smith, A., et al. (2023). Blockchain-based solutions for academic credential verification. IEEE Transactions on Education, 66(4), 456-465. https://doi.org/10.1109/TE.2023.3278901
  9. T24. (2025, July 31). Sahte diploma skandalı: 400 akademisyen şüpheli. https://t24.com.tr/haber/10-soruda-sahte-diploma-skandali
  10. Zhang, H., et al. (2024). Structural causes of academic fraud in higher education systems. Higher Education Research & Development, 43(3), 298-312. https://doi.org/10.1080/07294360.2024.2314567
  1. Balon, R., Louie, A. K., Morreale, M. K., et al. (2024). Fraud: A growing threat to academia’s credibility. Academic Psychiatry, 48(4), 563–567. https://doi.org/10.1007/s40596-024-02021-6
  2. Carbonel, R. M. A. (2020). IMRAD format orientation. University of Baguio. https://rdc.ubaguio.edu/wp-content/uploads/2020/10/UB-IMRAD-Format-October-2020.pdf
  3. Ethics Unwrapped. (2015). Cheating: UNC’s academic fraud. University of Texas. https://ethicsunwrapped.utexas.edu/case-study/cheating-uncs-academic-fraud
  4. Hartse, J. H. (2024). Unveiling academic integrity: Case studies of real-world academic misconduct. Simon Fraser University. https://pressbooks.bccampus.ca/aicasestudies/open/download?type=pdf
  5. Li, J., & Wang, Y. (2025). Impact of academic fraud on institutional trust: A global perspective. Journal of Higher Education Policy and Management, 47(2), 123-135. https://doi.org/10.1080/1360080X.2025.1756789
  6. Muhammad, K., & Ghani, E. K. (2021). Determinants of academic fraud in higher education institutions: A fraud triangle perspective. Psychology and Education, 58(2), 3879–3892. https://www.researchgate.net/publication/349674438
  7. Saeed, K. (2015). Axact: The fake diploma empire. The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/05/20/world/asia/pakistan-axact-fake-diplomas.html
  8. Smith, A., et al. (2023). Blockchain-based solutions for academic credential verification. IEEE Transactions on Education, 66(4), 456-465. https://doi.org/10.1109/TE.2023.3278901
  9. T24. (2025, July 31). Fake diploma scandal: 400 academics under suspicion. https://t24.com.tr/haber/10-soruda-sahte-diploma-skandali
  10. Zhang, H., et al. (2024). Structural causes of academic fraud in higher education systems. Higher Education Research & Development, 43(3), 298-312. https://doi.org/10.1080/07294360.2024.2314567
Türkiye’de sahte diploma kullanımını azaltmak için hangi gamified etik eğitim yaklaşımları etkili olabilir ve bu programlar nasıl tasarlanmalıdır? Which gamified ethical education approaches can effectively reduce fake diploma usage in Turkey, and how should these programs be designed?

İlgili Videolar

Related Videos

Ethics Unwrapped tarafından sağlanan bu video, UNC akademik sahtecilik skandalını açıklamaktadır.

This video by Ethics Unwrapped explains the UNC academic fraud scandal.

Bu video, akademik dürüstlük ve sahtecilikle mücadele için stratejiler sunar (Türkçe versiyon için YÖK veya üniversite kaynaklarını kontrol edin).

This video presents strategies for maintaining academic integrity and combating fraud.

© 2025 Akademik Sahtecilik Araştırma Grubu. Tüm hakları saklıdır.

© 2025 Academic Fraud Research Group. All rights reserved.