İzmir Depremi - Uzman Görüşleri ve Hazırlık
Prof. Dr. Ali Osman Öncel, AKIT TV Yayını, 2 Kasım 2020
Giriş ve Hoş Geldiniz
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın.
Evet, evet, sevgili izleyicilerimiz, deprem uzmanı Profesör Doktor Ali Osman Öncel bizimle birlikte! Sevgili hocam, hoş geldiniz yayınımıza. Hoş bulduk, efendim, saygılar. Teşekkür ediyoruz.
Think Zone
Deprem uzmanlarıyla yapılan röportajlar, toplumun deprem bilincini nasıl artırabilir? Bu tür yayınlar hangi yöntemlerle daha etkili hale getirilebilir, medya sorumluluğu nedir ve bilim iletişiminde yenilikçi yaklaşımlar nelerdir?
Depremin Ani Oluşu ve Önceden Tespit Edilebilirliği
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın.
Hocam, şimdi bir anda oldu diyoruz biz, yani deprem bir anda oldu, öyle midir gerçekten? Önceden tespit edilemez mi? Tabii, depremin bir anda olması için uzun yıllar enerjinin birikmesi gerekiyor. Uzun yıllar biriken bu enerji, depremin meydana gelmesi için oradaki biriktiği yerdeki fay zonunun direncini yenmesi gerekir. Direnç yenildiği zaman deprem enerjisi ya tamamını ya da bir kısmını açığa çıkartır. 6.6 ya da daha büyük deprem servisinin vermiş olduğu gibi düzeltilmiş bir halde 6.9 büyüklüğündeki deprem bir anda oldu işte, 25 saniyeden biraz daha fazla sürdü.
Daha önceden tespit edebilir miyiz? Zaten, daha önceden bizler tespit ediyoruz. Bunları nasıl tespit ediyoruz? Büyük depremleri meydana getirecek fay sistemlerinin yerini tespit ederiz. Depremleri takip etmeye başlıyoruz ve gerçekten bir büyük deprem öncesinde binlerce, yüz binlerce ya da milyonlarca deprem öncesinde meydana geliyor ve o depremin meydana gelmiş olduğu veya olacağı fay zonu hakkında bilgiler verebiliyor. Daha önceden tespit etmek gün mertebesinde mümkün değil, fakat bizim İzmit depreminden önce yapmış olduğumuz İzmit fay zonu boyunca büyük deprem öncesi küçük depremlerin analizinden iki buçuk yıl öncesinde deprem aktivitesinin arttığını bizler belgeledik. O nedenle her bir fay özel olarak incelenmeli, gözlem altına alınmalı.
Think Zone
Depremlerin önceden tespiti için fay sistemlerinin izlenmesi neden kritik öneme sahip? Hangi teknolojik gelişmeler bu süreci iyileştirebilir, veri analizi yöntemleri nasıl evrilmeli ve toplumun bu bilimsel verilere erişimi nasıl artırılabilir?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşArtçı Sarsıntıların Süresi ve Normalliği
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın.
Artçı sarsıntılar kaç gün daha ne kadar devam edebilir, hocam? Şimdi, bu artçı depremlerin bir yasası var. Bu yasaya biz Omori deprem yasası diyoruz. Bu deprem yasasına göre artçı depremler her gün sayısı azalarak ekran olmadan önceki normal düzene döner. O anlamda, yani birkaç hafta içinde bu büyük artçı sarsıntılar yüksek olasılıkla bitecektir, ve sonra, zaman zaman belirli aralıklarla meydana gelecektir.
Tabii ki, bu süreç içinde insanlarımızın dikkatli olmaları, gerekli önlemleri almaları önemlidir. Deprem anı geçmiş, artçı sarsıntılar korkutmamalı, ama dikkatli olunmalı ve bina hasarları kontrol edilmelidir. Çünkü bu artçı sarsıntılar binada hasar olup olmadığını gösteren bir göstergedir. Yani bu artçı sarsıntılar normal bir süreçtir ve zamanla azalacaktır.
Think Zone
Artçı sarsıntılar neden azalır ve Omori yasası bu süreci nasıl açıklar? Bölge halkının korkusunu azaltmak için hangi psikolojik destek yöntemleri uygulanabilir, bina kontrolleri nasıl standartlaştırılabilir?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşTsunami Tehlikesi
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın.
Özellikle İzmir gibi denize kıyısı olan şehirlerde deprem sonrası tsunami tehlikesi var mıdır? Tsunami tehlikesi depremin büyüklüğüne ve denizin şehre yakınlığına bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak deniz kıyısındaki şehirlerde bu risk daha yüksektir. Deprem sonrası deniz suyunun ani bir şekilde çekilmesi ve ardından büyük bir dalga oluşması mümkündür.
Deniz kıyısında yaşayan insanlar tsunami uyarılarına dikkat etmelidirler. Deprem sonrası deniz seviyesinin ani bir şekilde yükselmesi durumunda, yüksek yerlere veya binaların üst katlarına kaçmalıdır. Tsunami tehlikesine karşı bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak önemlidir.
Think Zone
Deniz kıyısı şehirlerinde tsunami riski neden daha yüksek ve bu risk nasıl yönetilebilir? Uyarı sistemleri nasıl iyileştirilebilir, halk eğitimi programları hangi unsurları içermeli?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşDeprem Sonrası Yapılması Gerekenler
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın.
Deprem sonrası insanların neler yapmaları gerektiği konusunda kısa bir öneriniz var mı? Evet, deprem sonrası insanların öncelikle kendilerini ve ailelerini güvende hissetmeleri önemlidir. Eğer bir binada iseler, hasar kontrolü yapmalı ve hasarlı binalardan uzak durmalıdırlar.
Ayrıca, acil durum çantası ve temel ihtiyaç malzemeleri gibi hazır bir acil durum setine sahip olmalıdırlar. Deprem sonrası yetkililerin talimatlarını izlemeli ve güvenli bir yerde toplanmalıdırlar. Ayrıca, akraba ve komşuların durumlarını kontrol etmek ve yardımcı olmak da önemlidir. Toplumsal dayanışma ve yardımlaşma çok önemlidir.
Think Zone
Deprem sonrası psikolojik destek neden hayati ve nasıl erişilebilir kılınmalı? Acil durum setleri hangi öğeleri içermeli, toplumsal dayanışma modelleri nasıl geliştirilebilir?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşSonraki Depremlerle Bağlantılar
2020 İzmir Depremi sonrası Prof. Dr. Ali Osman Öncel’in vurguladığı fay izleme, artçı sarsıntılar, tsunami riski ve hazırlık önerileri, 2023 Kahramanmaraş (Mw 7.8) ve 2025 Marmara (Mw 6.2) depremleriyle doğrudan ilişkilidir. 2025’te Marmara Depremi, bu röportajı yeniden paylaşma nedeni olarak İstanbul’da artan endişeyi ve hazırlık ihtiyacını öne çıkarıyor. Fay izlemenin ve bina denetimlerinin kritikliği, kentsel dönüşüm projelerinin hızlanmasıyla destekleniyor.
Think Zone
İzmir Depremi’nden öğrenilen dersler, gelecekteki depremlerde nasıl uygulanabilir? Kentsel dönüşüm ve fay izleme politikaları nasıl güçlendirilebilir?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşAKIT TV Yayını: Büyük Yıkım
Tam ekran izlemek için videoyu tıklayın veya YouTube’da izleyin.
AKIT TV’nin 17 Ağustos 2025’te yayınlanan Büyük Yıkım belgeseli, Türkiye’nin deprem tarihini ele alıyor ve 2020 İzmir Depremi gibi olayları bağlama oturtuyor. Belgesel, 45 saniyede binlerce can kaybı, yıkılan evler ve sönen ocaklar gibi trajik sonuçları vurguluyor. Deprem bilincini artırmayı ve geçmiş hatalardan ders çıkarmayı hedefliyor.
Think Zone
AKIT TV’nin Büyük Yıkım belgeseli, deprem bilincini nasıl artırabilir? Medya, deprem hazırlığı konusunda halkı nasıl daha etkili motive edebilir?
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşHaritalar
Kaynakça
- AKIT TV. (2020, Kasım 2). İzmir Depremi: Uzman Görüşleri. YouTube. https://youtu.be/Q70s5Iaw6wE.
- AKIT TV. (2025, Ağustos 17). Büyük Yıkım: Türkiye Depremlerinin Tarihi. YouTube. https://t.co/eRL3Z1PvI5.
- Rundle, J. B., et al. (2023). Nowcasting earthquakes: Imaging the earthquake cycle in California with machine learning. Earth and Planetary Science Letters, 601, 117932. https://doi.org/10.1016/j.epsl.2022.117932.
- Shcherbakov, R., et al. (2023). Aftershock sequences and seismic-like organization of acoustic events. Nature Communications, 14(1), 1-12. https://doi.org/10.1038/s41467-023-36592-w.
Yorumlar
Yorum Yap
Facebook’ta PaylaşIntroduction and Welcome
Click the video to watch in full screen.
Yes, yes, dear viewers, earthquake expert Professor Doctor Ali Osman Öncel is with us! Dear professor, welcome to our broadcast. You're welcome, sir, respects. Thank you.
Think Zone
How can interviews with earthquake experts enhance public earthquake awareness? What methods can make such broadcasts more effective, what is media responsibility, and what are innovative approaches in science communication?
Share Your Thoughts
Share on FacebookSudden Occurrence of Earthquake and Pre-Detection
Click the video to watch in full screen.
Professor, we say it happened suddenly, is the earthquake really like that? Can it not be detected beforehand? Of course, for the earthquake to happen suddenly, energy must accumulate over many years. This energy must overcome the resistance of the fault zone to cause the earthquake. The 6.6, or as corrected, 6.9 magnitude earthquake happened suddenly, lasting just over 25 seconds.
Can we detect it beforehand? Indeed, we do detect them beforehand. How? We identify the locations of fault systems that will cause large earthquakes. We start monitoring earthquakes, and before a large earthquake, thousands or millions of smaller earthquakes occur, providing information about the fault zone. Detecting days in advance is not possible, but our analysis of the Izmit fault zone showed increased activity two and a half years prior. Therefore, each fault must be specifically examined and monitored.
Think Zone
Why is monitoring fault systems critical for pre-earthquake detection? What technological advancements can improve this process, how should data analysis methods evolve, and how can public access to this scientific data be increased?
Share Your Thoughts
Share on FacebookDuration and Normality of Aftershocks
Click the video to watch in full screen.
How many more days can aftershocks continue, professor? There is a law governing aftershocks, called the Omori earthquake law. According to this, aftershocks decrease in number each day, returning to normal. These large aftershocks will likely end within a few weeks, and afterward, they will occur at intervals.
During this process, people must be cautious and take precautions. The main earthquake has passed; aftershocks should not cause fear, but caution is needed, and building damage should be checked. Aftershocks indicate whether there is damage in the building. They are a normal process and will decrease over time.
Think Zone
Why do aftershocks decrease, and how does the Omori law explain this process? What psychological support methods can reduce the fear of the local population, how can building inspections be standardized?
Share Your Thoughts
Share on FacebookTsunami Risk
Click the video to watch in full screen.
Especially in coastal cities like Izmir, is there a tsunami risk after an earthquake? Tsunami risk varies depending on the earthquake’s magnitude and the sea’s proximity. Generally, the risk is higher in coastal cities. After an earthquake, sudden seawater retreat followed by a large wave is possible.
People living on the coast should heed tsunami warnings. In case of a sudden sea level rise, they should escape to high ground or upper floors of buildings. Awareness and precautions are crucial.
Think Zone
Why is tsunami risk higher in coastal cities, and how can this risk be managed? How can warning systems be improved, what elements should public education programs include?
Share Your Thoughts
Share on FacebookWhat to Do After an Earthquake
Click the video to watch in full screen.
Do you have a brief suggestion on what people should do after an earthquake? After an earthquake, people should first ensure their and their families’ safety. If in a building, they should check for damage and stay away from damaged structures.
They should have a ready emergency kit with essential supplies. Follow authorities’ instructions and gather in a safe location. Checking on relatives and neighbors is also important. Social solidarity and mutual help are crucial.
Think Zone
Why is post-earthquake psychological support vital, and how should it be made accessible? What elements should emergency kits include, how can social solidarity models be developed?
Share Your Thoughts
Share on FacebookConnections to Recent Earthquakes
Prof. Dr. Ali Osman Öncel’s insights from the 2020 Izmir Earthquake on fault monitoring, aftershocks, tsunami risks, and preparedness are directly relevant to the 2023 Kahramanmaraş (Mw 7.8) and 2025 Marmara (Mw 6.2) earthquakes. The 2025 Marmara quake, raising concerns in Istanbul, underscores the need to revisit this interview for its lessons on preparedness. Fault monitoring and building inspections are critical, supported by accelerated urban transformation projects.
Think Zone
How can lessons from the Izmir Earthquake be applied to future quakes? How can urban transformation and fault monitoring policies be strengthened?
Share Your Thoughts
Share on FacebookAKIT TV Broadcast: Büyük Yıkım
Click the video to watch in full screen or watch on YouTube.
AKIT TV’s Büyük Yıkım documentary, aired on August 17, 2025, explores Turkey’s earthquake history, contextualizing the 2020 Izmir Earthquake. It highlights thousands of lives lost in 45 seconds, destroyed homes, and shattered families. It aims to raise earthquake awareness and learn from past mistakes.
Think Zone
How can AKIT TV’s Büyük Yıkım documentary enhance earthquake awareness? How can media more effectively motivate the public on earthquake preparedness?
Share Your Thoughts
Share on FacebookMaps
References
- AKIT TV. (2020, November 2). Izmir Earthquake: Expert Insights. YouTube. https://youtu.be/Q70s5Iaw6wE.
- AKIT TV. (2025, August 17). Büyük Yıkım: The History of Turkey’s Earthquakes. YouTube. https://t.co/eRL3Z1PvI5.
- Rundle, J. B., et al. (2023). Nowcasting earthquakes: Imaging the earthquake cycle in California with machine learning. Earth and Planetary Science Letters, 601, 117932. https://doi.org/10.1016/j.epsl.2022.117932.
- Shcherbakov, R., et al. (2023). Aftershock sequences and seismic-like organization of acoustic events. Nature Communications, 14(1), 1-12. https://doi.org/10.1038/s41467-023-36592-w.
Yorum Yap
Facebook’ta Paylaş