Global Çevre Sorunlarına Karşı Jeofizik Yaklaşım: 5 Haziran Dünya Çevre Günü ve Bir Akademisyenin Bakış Açısı

5 Haziran Dünya Çevre Günü, 1972 yılından beri her yıl kutlanan ve küresel çevre sorunlarına dikkat çekmeyi amaçlayan önemli bir gün. Benim için bu günün özel bir önemi var, çünkü 2013 yılında ilk kez katıldığım "Dünya Çevre Konferansı"nda "Çevre Ödülü" alma şerefine nail oldum. O günden beri birçok çevre konferansına katıldım ve bu alandaki çalışmalarımı sürdürdüm.

Özellikle "Deprem Bilimi ve Sismoloji" dalı, çevresel açıdan oldukça duyarlı bir alandır. Şehirlerin çevresel dokusunun bozulmaması ve insanların yaşamlarını kaybetmemesi için "insan dostu ve çevre dostu yer seçimleri" ve "rezonans riski düşük çevre dostu bina tasarımları" büyük önem taşır. Bu noktada "Çevre Jeofiziği" devreye girer. Bu bilim dalı, jeofizik yöntemlerini kullanarak yeraltının jeolojik yapısını ve zemin özelliklerini inceleyerek, insan yerleşimleri için en uygun alanların belirlenmesine ve depreme dayanıklı binaların tasarlanmasına yardımcı olur.

Jeofizik Mühendisliği bölümlerinde "Çevre Jeofiziği" dersi müfredatlarda yer almaktadır. Bu alandaki en önemli kaynaklardan biri de "Envirometal Geophyscs" kitabıdır. Nevada School of Mines'da Uzaktan Algılama ile Maden Araştırması konusunda yüksek lisans yapmış ve uzun yıllar aynı odayı paylaştığım bir meslektaşımın Amerika'dan getirdiği bu kitap, oldukça hacimli ve kapsamlı bir kaynaktır.

1992 yılında bir meslektaşım tarafından lisans programına "Çevre Jeofiziği" dersi açılmasıyla, bu ders Türkiye'de Jeofizik Mühendisliği müfredatına girmiştir. 1992 öncesi bu dersin müfredatta yer almaması, o dönemde eğitim alan bizler için bir eksiklikti.

Dünya Çevre Günü'nün önemini kavramak ve bu konuda farkındalık yaratmak için üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları (STK'lar) önemli bir rol oynamaktadır. Geçmişte yapılan ve günümüzde de devam eden konferanslar, paneller ve çevre gezileri, bu konuda bilinçlenmemize ve harekete geçmemize katkıda bulunmaktadır.

5 Haziran Dünya Çevre Günü'nde Japonya, Amerika ve Avrupa Birliği ülkelerinde de çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Örneğin;

• Japonya: Tokyo'da bulunan Ueno Parkı'nda "Çevre Dostu Yaşam Fuarı" düzenlenmekte ve halka geri dönüşüm, enerji tasarrufu ve sürdürülebilirlik konularında bilgi verilmektedir.
• Amerika: New York'ta bulunan Central Park'ta "Dünya Çevre Günü Konseri" düzenlenmekte ve çevreye dikkat çeken şarkılar seslendirilmektedir.
• Avrupa Birliği: Brüksel'de bulunan Avrupa Parlamentosu'nda "Çevre Politikaları Tartışması" düzenlenmekte ve Avrupa Birliği'nin çevre politikaları ele alınmaktadır.

Bu örneklerden de görebileceğimiz gibi, 5 Haziran Dünya Çevre Günü sadece bir kutlama günü değil, aynı zamanda çevre sorunlarına karşı hep birlikte harekete geçmemiz gereken bir gündür. Herkesin bu önemli güne katkıda bulunması ve çevreyi korumak için elinden geleni yapması gerekmektedir.

Kaynak:

• Enviromental Geophysics: https://www.amazon.com/Best-Sellers-Geophysics/zgbs/books/13605

 

Dünya Çevre Günü her yıl 5 Haziran'da toplanır ve bu kapsam da Çevreye ilişkin hassasiyetler belirtilir.

Dünya Çevre Günü toplantılarına davet olduğu her defasında katıldım ve bu vesileyle depreme bağlı çevre zararlarının azaltılmasıyla ilgili olarak önerilerimi paylaştım.

3 Haziran 2016 tarihinde yapılan Dünya Çevre Günü toplantısını facebook hatırlattı ve bu nedenle resimleri derledim.  Sunumla ilgili olarak mevcut kısa videoları ekleyerek mesajlarımı bu mesajla toplamaya çalıştım.

Dünya çevre günü her yıl 5 Haziran'da kutlanır ve bununla ilgili olarak kısa bir paylaşım yaptım.  Katılmış olduğum Dünya Çevre Günü-2016 toplantısında, 'insan depremlerinden' bahsetmişim. Çevremize zarar veren depremlerin tamamı doğa kökenli değil, insan etkenli deprem var. Depremlerin tekrarlanma süresiyle ilgili sorular geliyor, genel olarak birebir fay özel deprem tekrarlanma süreci yerine sismolojide, deprem tekrarlanmasında bölgesel kapasiteye bağlı tahminler yapıyoruz. Depremlerin tekrarlanmasının bölgesel anlamda yapılmasının bir önemli nedeni, deprem verisinin eksik olması ve veri tamamlılığına bağlı olarak, 'Olasılıklı Deprem Tahmini' yıllara göre farklı ölçekte ki alanlarda yapılır.  

Deprem katalogları heterojen ve genel olarak deprem 'HAM' verisi kullanılarak yapılan çalışmalarda farklı büyüklükler için yapılan tahminlerde önemli sapmalar var, ve kısacası 'deprem tekrar tahmini' uzmanlık işidir, bu alanda en az yüksek lisans çalışması yapılmış olmalı. Deprem bilimi ile ilgili olarak vermiş olduğum 11 farklı dersin slaytlarını ve videolarını topladım. Bu konuda uzmanlaşmak veya bilgilenmek isteyenler için kaynak olarak açtım. https://aliosmanoncel.blogspot.com

@Blogger sayfasında detaylı olarak deprem bilimi konusunda ilgisi veya merakı olanlar takip edebilir, slaytların veya videoların altına sorularını yazabilir.  Fırsat olunan en kısa zamanda cevaplamaya çalışırım. 

5 Haziran Dünya Çevre Günü yaklaşıyor.  Beşeri ve doğa kökenli afetlerin etkisinden korunmak için çalışmalar yapılması önemli.  Bu kapsamda, Nazif Gürdoğan hocamızla 'Afet ve Çevre' başlığı kapsamında 'Kirlenmenin Boyutları' özelinde geçmiş yıllarda yapılan bir webinarı paylaşmak istedim.