Saturday, June 8, 2024

Görünmeyen Tehlike: Kör Faylar ve Depremler

Dünya'nın yer kabuğu, sürekli hareket eden dev kaya parçaları olan tektonik plakalarla kaplıdır. Bu plakalar birbirlerine göre kayar, sürtünür ve çarpışır. Bu hareketler sonucu yer kabuğunda kırılmalar oluşur ve bu kırılmalar "fay hatları" olarak adlandırılır. Fay hatları boyunca biriken enerji aniden açığa çıktığında, depremler meydana gelir.

Kör Faylar Nedir?

Kör faylar, yüzeyde iz bırakmayan ve yer kabuğunun derinliklerinde gizlenen fay hatlarıdır. Bu nedenle, kör fayların tespit edilmesi oldukça zordur. Kör faylar, aniden harekete geçtiklerinde büyük depremlere yol açabilir ve bu depremler ciddi yıkımlara neden olabilir.

Kör Fayları Nasıl Tespit Ederiz?

Kör fayları tespit etmek için jeologlar ve jeofizikçiler çeşitli yöntemler kullanır. İşte bazı yöntemler:

  • Jeolojik Haritalama: Jeologlar, arazide gözlemler yaparak ve kayaçları inceleyerek jeolojik haritalar oluşturur. Bu haritalar, fay hatlarının yerini ve geçmişteki hareketlerini belirlemeye yardımcı olabilir.
  • Sismik Dalgalar: Depremler sırasında oluşan sismik dalgalar, yer kabuğunun yapısı hakkında bilgi verir. Jeofizikçiler, sismik dalgaların yeryüzünde nasıl yayıldığını inceleyerek fay hatlarının yerini ve özelliklerini belirleyebilirler.
  • Jeofizik Yöntemler: Manyetometri, gravimetri ve jeoradar gibi yöntemlerle yeraltını inceleyerek fay hatlarının yerini ve özelliklerini belirlemek mümkündür.

Kör Faylardan Kaynaklanan Depremlere Örnekler:

  • 1995 Kobe Depremi (Japonya): 7.3 büyüklüğündeki bu deprem, Kobe kentinde büyük bir yıkıma neden olmuştur. Depremde 6.437 kişi hayatını kaybetmiştir.
  • 2008 Sichuan Depremi (Çin): 7.9 büyüklüğündeki bu deprem, Sichuan eyaletinde büyük yıkıma neden olmuştur. Depremde 69.227 kişi ölmüştür.
  • 2010 Maule Depremi (Şili): 8.8 büyüklüğündeki bu deprem, Şili'nin Maule bölgesinde büyük yıkıma neden olmuştur. Depremde 799 kişi ölmüştür.
  • 2015 Nepal Depremi (Nepal): 7.8 büyüklüğündeki bu deprem, Nepal'de büyük yıkıma neden olmuştur. Depremde 8.896 kişi ölmüştür.
  • 2016 Kumamoto Depremleri (Japonya): 6.5 ve 7.3 büyüklüğündeki depremler, Japonya'nın Kumamoto kentinde büyük yıkıma neden olmuştur. Bu depremlerde 228 kişi hayatını kaybetmiştir.





Son 10 Yılda Kör Faylar ve Depremler Üzerine Bilimsel Yayınlar:

  1. Xu, X. et al. (2015). "The 2014 Ludian, China earthquake: A blind fault revealed by seismic inversion and InSAR analysis," Tectonophysics.
  2. Clark, M. et al. (2014). "Blind Thrust Faulting and the Destruction of Coseismic Surface Faulting in the 2013 Balochistan, Pakistan Earthquake," Bulletin of the Seismological Society of America.
  3. Avouac, J.P. et al. (2014). "The 2013 Mw 7.7 Balochistan earthquake, energetic strike-slip reactivation of a thrust fault," Geophysical Journal International.
  4. Milner, K.R. et al. (2023). "Enumerating plausible multifault ruptures in complex fault systems with physical constraints," Bulletin of the Seismological Society of America.
  5. Moschetti, M.P. et al. (2023). "The 2023 US National Seismic Hazard Model: Ground-motion characterization for the conterminous United States," Bulletin of the Seismological Society of America.
  6. Shaw, B.E. (2023). "Magnitude and slip scaling relations for fault based seismic hazard," Bulletin of the Seismological Society of America.
  7. Xu, W. et al. (2013). "Discovery of the Lushan blind fault: Source of the destructive 2013 Lushan earthquake in Sichuan, China," Earth and Planetary Science Letters.
  8. Elliott, J.R. et al. (2016). "The 2013 Mw 7.7 Balochistan earthquake: Fault geometry, slip distribution, and deformation on a youthful fault system," Seismological Research Letters.
  9. King, G. et al. (2014). "Post-seismic deformation and aftershocks following the 2008 Wenchuan earthquake: The role of fault geometry and inertia," Nature Geoscience.
  10. Avouac, J.P. et al. (2014). "Geodetic evidence for a blind thrust fault beneath the Kathmandu Basin in central Nepal," Nature Geoscience.
  11. Bu çalışmalar, kör fayların depremler üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olmakta ve bu fayların tespiti ve izlenmesi için geliştirilen yeni yöntemleri detaylandırmaktadır.

        Beni Takip Eder misin?   

  facebook twitter youtube google+ linkedin

No comments:

Post a Comment