Sorumluluk Bilinci Nedir?
Sorumluluk bilinci, bir bireyin eylemlerinden ve sonuçlarından hesap verebilme yeteneğidir. Kendi hayatlarını yönetme, görevlerini yerine getirme ve başkalarının haklarına saygı duyma becerisini içerir. Sorumlu bir birey, hatalarından ders alır, zorlukların üstesinden gelir ve yaşamındaki olumsuzluklardan sorumlu tutulmaktan kaçınmaz.
Bağımsızlık Nedir?
Bağımsızlık, bireyin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme ve kendi kararlarını verebilme yeteneğidir. Yardıma ihtiyaç duymadan hayatta kalabilme ve kendi ayakları üzerinde durabilme becerisini içerir. Bağımsız bir birey, özgüvene sahiptir, kendi potansiyelinin farkındadır ve kendi hayatını yönlendirme gücüne sahiptir.
Neden Önemlidir?
Sorumluluk bilinci ve bağımsızlık, çocukların sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmeleri için çok önemlidir. Sorumlu çocuklar, görevlerini yerine getirmeyi öğrenir, zamanlarını ve paralarını daha iyi yönetir ve problemleri çözmek için daha yaratıcı çözümler üretirler. Bağımsız çocuklar ise özgüvenli ve kendine güvenen bireyler olurlar, kendi potansiyellerini keşfederler ve hayattaki hedeflerine ulaşmak için daha motive olurlar.
Çocuklara Nasıl Aşılanır?
Çocuklara sorumluluk bilinci ve bağımsızlık aşılamak için ebeveynlerin ve eğitimcilerin uygulayabileceği birçok yöntem vardır.
- Yaşlarına Uygun Görevler Vermek: Çocuklara yaşlarına ve gelişim düzeylerine uygun görevler vererek sorumluluk bilincini geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz. Örneğin, küçük yaştaki çocuklar oyuncaklarını toplamak, ev işlerine yardımcı olmak gibi basit görevler üstlenebilirken, daha büyük çocuklar kendi odalarını düzenlemek, ödevlerini yapmak gibi daha karmaşık görevler üstlenebilirler.
- Başarılı Olmalarını Teşvik Etmek: Çocukların görevlerini yerine getirmelerinde yardımcı olmak ve başarılarını teşvik etmek önemlidir. Bu sayede özgüven kazanmalarına ve sorumluluk almaktan çekinmemelerine yardımcı olabilirsiniz.
- Hatalarından Ders Almalarını Sağlamak: Çocukların hatalar yapmalarına izin vermek ve hatalarından ders almalarına yardımcı olmak önemlidir. Hatalarını düzeltmeleri için onlara rehberlik edin ve hatalarının tekrarlanmasını önlemek için gerekli adımları atmalarını sağlayın.
- Özgürlüklerini Desteklemek: Çocukların kendi kararlarını vermelerine ve kendi hayatlarını yönlendirmelerine izin vermek önemlidir. Bu sayede bağımsızlıklarını geliştirmelerine ve özgüven kazanmalarına yardımcı olabilirsiniz.
- İyi Bir Örnek Olmak: Ebeveynlerin ve eğitimcilerin çocuklara sorumlu ve bağımsız bireyler olma konusunda en iyi örnek olmaları gerekir. Kendi hayatlarında sorumluluk bilinci ve bağımsızlık göstererek çocuklara ilham verebilir ve onları da bu yönde teşvik edebilirsiniz.
Küçük Sefer Tası ve Bağımsızlık Kanatları: Anılardan Bir Kesit
Kaç yaşındaydım hatırlamıyorum, ama o günkü sorumluluğum netti: Babama öğle yemeğini sefer tasında götürmek. Akranlarım okuldan sonra evde dinlenirken ya da sokaklarda oyun oynarken, ben Kadırga'dan Aksaray'a uzanan yolda yürüyordum. Babam sabahtan akşama kadar çalışıyor, sıcak bir yemek onun için çok önemliydi.
Sefer tası benim için sadece bir yemek taşıma aracı değildi, aynı zamanda bir bağımsızlık sembolüydü. Herkes okuldan sonra ne yapacağımı merak ederken, benim planım belliydi: Babama yemek götürmek.
Minübüsler sadece Kumkapı'ya kadar çalıştığı için yolun yarısını yürüyerek gitmek zorundaydım. Bu durum bana yol parasını biriktirme ve canımın istediği bir şey alma özgürlüğü veriyordu. Belki de bağımsızlık kanatlarım bu şekilde gelişmeye başladı.
Her gün aynı yoldan gidip gelmek bana gözlem yapma imkanı sundu. Bazen sağa sola bakıyor, bazen şarkılar söylüyor, bazen de ayaküstü şiirler yazıyordum. Bir keresinde Kadırga Parkı'nda oyuna dalmışım ve sefer tası kanarda kalmış. Geç kaldığım için babam endişelenmiş olmalı ki birden karşımda belirdi. Her gün aynı saatte eve dönen ben, o gün oyuna dalmış olmanın yarattığı telaşı hala hatırlıyorum. Bu olaydan sonra sefertası taşıma görevimi daha da dikkatle yerine getirmeye başladım.
Akşamları babamla birlikte eve dönüyorduk. Bazen dükkanı ben kapatırdım. Dükkanın kapanış saatinden önce kapanması müşterileri mağdur edebilirdi. Bu nedenle babam işe gittiğinde bana gelecek müşterilere yapılacak teslimatı ve alınacak paraları söylerdi. Kasa olarak da bana sorumluluk vermişti.
Küçük sefer tası sadece bir yemek taşıma aracı değildi, aynı zamanda bana sorumluluk duygusu ve bağımsızlık bilinci kazandıran bir semboldü. Her gün o yoldan yürürken öğrendiklerim, babamın bana verdiği görevler ve onunla birlikte geçirdiğim zaman hayatımı şekillendirdi. Bu anılar bana her zaman sorumluluk duygusunun ve bağımsızlığın önemini hatırlatıyor.
Sonuç
Sorumluluk bilinci ve bağımsızlık, çocukların sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yetişmeleri için çok önemlidir. Ebeveynlerin ve eğitimcilerin, bu değerleri çocuklara aşılamak için bilinçli bir şekilde çaba göstermeleri ve bu konuda gerekli adımları atmaları gerekir.
Bu hikayenin bana kattıkları:
- Sorumluluk duygusu ve disiplin
- Bağımsızlık bilinci ve kendi ayaklarımın üzerinde durma becerisi
- Gözlem ve dikkat becerisi
- Zaman yönetimi ve planlama yeteneği
- Babamla olan güçlü bağ ve aile sevgisi
Mesnevi'den Sözler:
- "Eğer sen akıl sahibisen, her an yeni bir şey öğren."
- "Sabırla çalış, her şeyin bir sonu var."
- "Kendine güven, her şey senin elinde."
- "Sorumluluk al, hayatının kontrolünü eline al."
- "Bağımsız ol, kendi ayaklarının üzerinde dur."
Dip not:
- Denis Waitley: Amerikalı motivasyon konuşmacısı, yazar ve danışmandır. Kendisi, "The Psychology of Winning" adlı ses serisinin ve "Seeds of Greatness" ve "The Winner's Edge" gibi kitapların en çok satan yazarı olarak tanınmaktadır. Waitley, Uluslararası Konuşmacılar Onur Listesi'ne de alındı.
Referanslar:
- Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent achievement and well-being. In A. S. Baumrind (Ed.), Child development (pp. 3-21). Newbury Park, CA: Sage Publications.
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social motivation, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68.
No comments:
Post a Comment