Yazar: Prof. Dr. Ali Osman Öncel | Tarih: Temmuz 2025
Doğa Afetleri Farkındalık Eğitimi Natural Disaster Awareness Training - Prof. Dr. Ali Osman Öncel
🟩 1. Giriş ve Konuşmanın Amacı
🟩 1. Introduction and Purpose of the Talk
🎤 Konuşmaya Başlangıç
🎤 Start of the Talk
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: **Evet, ben teşekkür ediyorum. Gerçekten iyi bir soru oldu; iyi bir fırsat oldu bu konuşma.** Bu sene **TÜBİTAK destekli** olarak **Şarköy Anadolu Lisesi** ve **Çerkezköy Ortaokulu**'nda bu konuşmaları gerçekleştirdim. Projem destek aldı. Konuşmamın odağında **doğal afet farkındalık eğitimi** yer alıyor.
Bu konuşma, benim için oldukça kıymetli. Çünkü **yapay zeka destekli olarak analiz ettim**. Elif Hanım’a gönderdim; arkadaşlarım içeriğine baktılar. Orada **THINK ZONE kapsamında sorular** yer alıyor. Bu sorular ilham veriyorsa üzerine eklemeler de yapılabilir dedim. Katılımcılara "Sorulara ekleyecekleriniz varsa lütfen sorun" dedim.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: **Yes, I’d like to thank you. This was a really good question and a great opportunity for this talk.** This year, I conducted these talks at **Şarköy Anadolu Lisesi** and **Çerkezköy Ortaokulu** with **TÜBİTAK support**, and my project was funded. The focus of my talk is **natural disaster awareness education**.
This talk is very valuable to me. I **analyzed it with artificial intelligence support**, sent it to Elif Hanım, and my colleagues reviewed the content. It includes **questions under the THINK ZONE section**. If these questions inspire you, we can add more, I said. I encouraged participants: "If you have anything to add to the questions, please feel free to ask."
[1] Mileti, D. S., & Peek, L. (2000). The social psychology of public response to warnings of a natural disaster. Journal of Hazardous Materials, 75(2-3), 181-194. https://doi.org/10.1016/S0304-3894(00)00179-0
[2] Sorensen, J. H. (2000). Hazard warning systems: Review of 20 years of progress. Natural Hazards Review, 1(2), 119-125. https://doi.org/10.1061/(ASCE)1527-6988(2000)1:2(119)
🧠 THINK Zone: Bu konuşma sizin için neden önemli? Katılımcıların sorularını nasıl daha iyi teşvik edebilirsiniz?
🧠 THINK Zone: Why is this talk important to you? How can you better encourage participants to ask questions?
🟩 2. Blog Sayfası ve Eğitim Paylaşım Yaklaşımı
🟩 2. Blog Page and Educational Sharing Approach
📝 Eğitim Paylaşım Stratejisi
📝 Educational Sharing Strategy
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: Bu şekilde, eğitimi **piramidi ters çevirme mantığıyla** yapma imkânı doğdu. Yani **ters yüz eğitim modeli** ile katılımcıyı merkeze alan bir yapı kurulabiliyor. Bu bizi **tekrarın kısıtlarından** uzaklaştırabiliyor. Şu anda kendi **blog sayfamı açmak istiyorum**.
Burası bir **edebiyat ve kültür merkezi**. Blog sayfamda özgürce yazabiliyorum. Kimse bana karışmıyor. İstediğim gibi değiştiriyorum, video ekliyorum, resim ekliyorum, **yapay zeka desteğini kullanıyorum**.
Bu nedenle özellikle genç arkadaşlara bu kapsamda **"Blogger Writer"** gibi bir motivasyon vermeye çalışıyorum. Blog sayfamın adı: **Doğa ve Deprem Bilimi Blog Sayfası**.
Bununla ilgili ayrıca bir **topluluk kurdum**. Bu topluluk kapsamında bu eğitimleri duyuruyorum. Şehir depremi sonrası paylaşımlar yapıyorum. Topluluğa katılın; **birlikte daha güçlüyüz** diyorum.
İnsanlar bizi bulsun, biz insanları bulmaya çalışmayalım.
Blog sayfama **Mayıs ayında** yapmış olduğum **Doğa Afetleri Farkındalık Eğitimi** konuşmamı yükledim. Neden? Çünkü **slaytlarımı kaybedebilirim**, flash belleğim zarar görebilir. Bir keresinde slaytlarımı bir platformdan açıp sunumumu o şekilde gerçekleştirmiştim.
🎯 **Farklı yerlerde konuşmalarımızı, yazılarımızı, sunumlarımızı yedeklemek çok önemli**. Blog sayfası bu ortamı sağlıyor.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: This approach has allowed us to conduct education using the **logic of flipping the pyramid**. In other words, with the **flipped classroom model**, we can create a structure that places participants at the center. This helps us move away from the **constraints of repetition**. Right now, I’m planning to **launch my own blog page**.
This is a **literature and culture center**. On my blog, I can write freely. No one interferes, I can modify it as I wish, add videos, images, and **use artificial intelligence support**.
That’s why I’m trying to motivate young friends with something like **"Blogger Writer"**. The name of my blog is **Nature and Earthquake Science Blog Page**.
I’ve also established a **community** for this purpose. Through this community, I announce these educational sessions and share posts after city earthquakes. Join the community; **together we are stronger**, I say.
Let people find us; we shouldn’t have to seek them out.
I uploaded my **Natural Disaster Awareness Education** talk from **May** to my blog. Why? Because I might **lose my slides**, or my flash drive could get damaged. Once, I opened my slides from a platform and gave my presentation that way.
🎯 **Backing up our talks, writings, and presentations in various places is extremely important**. The blog page provides this environment.
[1] Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. International Society for Technology in Education.
[2] Garrison, D. R., & Vaughan, N. D. (2008). Blended learning in higher education: Framework, principles, and guidelines. Jossey-Bass.
🧠 THINK Zone: Kendi blog sayfanızı açmak size ne kazandırdı? Topluluğunuzu büyütmek için başka neler yapabilirsiniz?
🧠 THINK Zone: What has launching your own blog page brought you? What else can you do to grow your community?
🟩 3. Deprem Farkındalık Eğitimi ve Ters Yüz Eğitim Sistemi
🟩 3. Earthquake Awareness Education and Flipped Classroom Model
📚 Eğitim Yaklaşımı
📚 Educational Approach
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: Bugün yapacağımız konuşmanın başlığı: **"Doğal Afetler Üzerinde Farkındalık Eğitimleri."** Bu eğitimler sadece bir defaya mahsus verilmiyor, aksine **farklı okullarda** ve **zamanlarda tekrar ediliyor**. Ancak amacımız bu konuşmaları durmaksızın tekrarlamak değil. Bunun yerine, **katılımcının hazırlıklı gelmesini sağlayan ön içerikler** sunuyoruz.
Konuşmalar öncesinde öğrencilere **kısa videolar ve ön notlar** gönderdim. **Şarköy Anadolu Lisesi** ve **Çerkezköy Ortaokulu**'ndaki öğrenciler bu materyallerle geldiler. Bu sayede **birebir, hazırlıklı ve soru temelli bir etkileşim** kurabildik.
**Ters yüz eğitim modeli (Flipped Classroom)** sayesinde konuşmanın yönünü öğrenciler belirleyebiliyor. Dersin ana kaydı zaten elimizde. Ancak konuşmanın hangi kısmına derinleşeceğimiz **öğrencinin ilgisine bağlı**.
Genelde “**ne anlatmam gerektiğini**” öğrenciler belirliyor ama dersin omurgası, temel kaydı zaten orada duruyor ve onun üzerinden yapılandırma yapılıyor.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: The title of today’s talk is **"Awareness Training on Natural Disasters."** These trainings are not given just once; they are **repeated in different schools** and at **different times**. However, our goal is not to endlessly repeat these talks. Instead, we provide **preparatory content that ensures participants arrive ready**.
Before the talks, I sent students **short videos and preliminary notes**. Students from **Şarköy Anadolu Lisesi** and **Çerkezköy Ortaokulu** came prepared with these materials. This enabled **one-on-one, prepared, and question-based interaction**.
With the **Flipped Classroom model**, students can determine the direction of the talk. The main recording of the lesson is already available. However, which part of the talk we dive into depends on the **students’ interest**.
Generally, it’s the students who decide “**what I should teach**,” but the backbone of the lesson—the core recording—is already there, and we build upon it.
[1] Freeman, S., Eddy, S. L., McDonough, M., Smith, M. K., Okoroafor, N., Jordt, H., & Wenderoth, M. P. (2014). Active learning increases student performance in science, engineering, and mathematics. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(23), 8410-8415. https://doi.org/10.1073/pnas.1319030111
[2] Bishop, J. L., & Verleger, M. A. (2013). The flipped classroom: A survey of the research. ASEE Annual Conference & Exposition.
🧠 THINK Zone: Ters yüz eğitim modeli size nasıl bir katkı sağladı? Öğrencilerin ilgisini çekmek için hangi ön içerikleri tercih edersiniz?
🧠 THINK Zone: How has the flipped classroom model benefited you? What preparatory content would you choose to engage students’ interest?
🟩 4. YouTube, Blog ve Yapay Zeka Destekli Materyal Üretimi
🟩 4. YouTube, Blog, and AI-Supported Material Production
📹 Dijital Eğitim Stratejisi
📹 Digital Education Strategy
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📺 **Pandemi sonrasında** her dersimi YouTube kanalımda paylaşmaya başladım. Şu anda **975 ders videosu** yüklenmiş durumda. Bu hem kayıtlı eğitim vermeyi sağladı hem de **içeriği sürekli güncelleme motivasyonu** oluşturdu.
Eğitimleri açık ortama taşıdıkça **daha iyi hazırlanmam** gerekti. Madem bilgiyi herkese sunuyorum, o zaman **öğrenci gibi çalışmam gerekti**.
Her yıl içeriği **gözden geçiriyor**, yeniden düzenliyorum. Böylece aynı sunumlar tekrarlanmıyor.
👨🏫 YouTube videoları altında öğrencilerden gelen soruları önce okuyorum, sonra cevaplıyorum, ardından bu sorular üzerinden **ders içeriğini şekillendiriyorum**.
🎓 Şu anda **yapay zeka çağındayız**. Bilgiye erişim çok kolay: Sorduğunuzda size makale yazıyor, şiir yazıyor. Bu nedenle eğitim alanında yapay zekayı dışlamak yerine **onunla birlikte üretmeyi öğrenmeliyiz**.
Amerika’daki bir üniversitede öğretim üyesi yapay zekayı yasaklamış; ancak öğrencisi üniversiteyi mahkemeye verip **geri ödeme istemiş**. Bu artık mümkün değil. Bu yol yol değil arkadaşlar.
Ben öğrencilerime **yapay zeka kullanımını** da öğretiyorum. Çünkü gelecekte bu araçları kullanarak üretim yapacaklar. Konuşma verilerimi **yapay zeka ile analiz** ettiriyorum. Örneğin, **“akordeon tipi analiz”** yaparak verileri bölümler halinde katlayıp sunuyorum.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📺 **After the pandemic**, I started sharing every lesson on my YouTube channel. Currently, there are **975 lesson videos** uploaded. This has enabled recorded education and created **motivation to continuously update the content**.
As I brought the trainings into the open, I had to **prepare better**. Since I’m sharing knowledge with everyone, I needed to **work like a student**.
I **review and reorganize** the content every year. This way, the same presentations aren’t repeated.
👨🏫 I read the questions from students under my YouTube videos, answer them, and then **shape the lesson content** based on those questions.
🎓 We are now in the **age of artificial intelligence**. Access to information is very easy: it can write articles or poems when you ask. Therefore, instead of excluding AI from education, we must **learn to produce with it**.
At a university in America, a professor banned AI, but a student sued the university for a **refund**. This is no longer feasible. This path isn’t the way forward, friends.
I also teach my students **how to use AI**. Because they will use these tools to produce in the future. I have my speech data **analyzed with AI**. For example, I use **“accordion-style analysis”** to fold and present the data in sections.
[1] Garrison, D. R., & Kanuka, H. (2004). Blended learning: Uncovering its transformative potential in higher education. The Internet and Higher Education, 7(2), 95-105. https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2004.02.001
[2] Dabbagh, N., & Kitsantas, A. (2012). Personal learning environments, social media, and self-regulated learning: A natural formula for connecting formal and informal learning. The Internet and Higher Education, 15(1), 3-8. https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2011.06.002
🧠 THINK Zone: YouTube kanalı açmak size nasıl bir fark yarattı? Yapay zekayı eğitimde daha etkili nasıl kullanabilirsiniz?
🧠 THINK Zone: How has opening a YouTube channel made a difference for you? How can you use AI more effectively in education?
🟩 5. Zemin Kalitesi, Deprem Riski ve Mimari Yorumlar
🟩 5. Soil Quality, Earthquake Risk, and Architectural Insights
🧱 Zemin ve Risk Analizi
🧱 Soil and Risk Analysis
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🧠 Konuşmamda **“zemin kalitesi”** kavramı üzerine sıkça vurgu yaptım. Çünkü binaların dayanıklılığı sadece **yapı malzemelerine** değil, **oturduğu zemine** de bağlı.
📍 **VS30 değeri**, zeminin **30 metre derinliğe** kadar olan katmanlarındaki **ortalama dalga hızını** temsil eder. Bu bilimsel ölçümle **zeminin sağlamlığı** belirlenebilir. Zemin sınıfı şu harflerle ifade edilir:
| Harf | Tanım |
|---|---|
| A | **Çok iyi zemin** |
| B | **İyi zemin** |
| C | **Orta nitelikte zemin** |
| D | **Kötü zemin** |
| E | **Çok kötü zemin** |
🔎 Türkiye'de **6 Şubat 2023 depreminden** sonra **yüzde 40’a varan bina yıkımları zemin kaynaklıydı.** Ama biz hâlâ binanın **konumuna**, **metroya** ya da **sahile yakınlığına** bakıyoruz—**zemin koşulları** geri planda kalıyor.
“**Depreme karşı korunmanın yolu zemini tanımaktan geçer.**”
Zemin analizleri **jeofizik mühendisleri** tarafından yapılır. **E-devlet** üzerinden bu verilere ulaşmak mümkün, ancak zemin bilgileri çoğu zaman eksik. Oysa **her tapuya zemin sınıfı eklenmeli**. Tapu alırken sadece arsa değil, **bir zemini de** satın aldığımızın farkına varmalıyız.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🧠 I’ve emphasized the concept of **“soil quality”** frequently in my talk. This is because a building’s durability depends not only on its **construction materials** but also on **the ground it stands on**.
📍 The **VS30 value** represents the **average wave velocity** in the soil layers up to **30 meters deep**. This scientific measurement determines the **soil’s stability**. Soil classes are denoted by the following letters:
| Letter | Description |
|---|---|
| A | **Very good soil** |
| B | **Good soil** |
| C | **Moderately good soil** |
| D | **Poor soil** |
| E | **Very poor soil** |
🔎 After the **February 6, 2023 earthquake** in Turkey, **up to 40% of building collapses were due to soil conditions**. Yet, we still focus on a building’s **location**—proximity to the **metro** or the **seaside**—while **soil conditions** remain overlooked.
“**The key to protection against earthquakes lies in understanding the soil.**”
Soil analyses are conducted by **geophysical engineers**. These data can be accessed via **e-government portals**, though soil information is often incomplete. However, **every property deed should include the soil class**. We must realize that when buying land, we’re also purchasing **a piece of ground**.
[1] Wills, C. J., & Clahan, K. B. (2006). Developing a map of geologically defined site-condition categories for California. Bulletin of the Seismological Society of America, 96(4A), 1483-1501. https://doi.org/10.1785/0120050175
[2] Holzer, T. L. (1994). Liquefaction hazard mapping with GIS. Environmental & Engineering Geoscience, 1(1), 25-36. https://doi.org/10.2113/gseegeosci.I.1.25
🧠 THINK Zone: Yaşadığınız yerin zemin sınıfını biliyor musunuz? Zemin analizi yaptırmak için ne yapabilirsiniz?
🧠 THINK Zone: Do you know the soil class of where you live? What can you do to get a soil analysis done?
🟩 6. Tarihsel Depremler ve Marmara Bölgesi Risk Analizi
🟩 6. Historical Earthquakes and Marmara Region Risk Analysis
📍 Tarihsel Perspektif
📍 Historical Perspective
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📍 Marmara’da son **2000 yıldır** meydana gelen depremler dünyada hiçbir bölgede bu kadar ayrıntılı bilinmiyor. En önemli tanıklar: - **Ayasofya**, yüzyıllarca **hasar görüp** restore edilmiş - **Mimar Sinan eserleri**, her deprem sonrası **kayıt bırakarak** onarılmış
🔁 Depremler Marmara'da **tekerrür eder.** Her deprem bir sürpriz değil; bilimsel olarak **beklenen bir gerçektir**.
“Kanada’da patronum ‘**her deprem sürpriz**’ derdi. Çünkü **1867 öncesi veri** yoktu. Ama Türkiye’de her deprem, **geçmişin izini** taşır.”
🎯 Marmara'da beklenen en büyük deprem büyüklüğü: **7.2** Bu, **30 adet 6.2 büyüklüğündeki** depremin toplam enerjisine eşdeğerdir.
📌 Özellikle İstanbul’un **Avrupa yakasındaki zemin yumuşak**, Anadolu yakası ise **kaya yoğunluklu.** Eğer nüfusu **Anadolu yakasına** taşıyabilirsek **deprem riskini azaltma** yönünde önemli bir adım olur.
Sismik Boşluklar ve Tarihsel Gözlemler
Orta Marmara’daki fay hattında **500 yıldır deprem olmamış.** Bu durum bölgeyi **“sismik boşluk”** haline getiriyor. Aynı şekilde **Elbistan-Türkoğlu hattı** da yıllarca deprem üretmeden bekledi. Bu boşluklarda biriken enerji, aniden **350 km’lik fay boyunca kırılmaya** neden olabilir.
“**Deprem bir afet değil, depreme kör kalmak afettir.**”
👥 **23 Nisan 2023’te** Beylikdüzü’nde yaşadığım **6.2 büyüklüğündeki deprem** bana doğrudan bu gerçeği hissettirdi. Sarsıntıyı birebir yaşadım; çevremde çoğu kişi hissetmedi bile. Bu da **mekânın depreme yakınlığını** görmezden gelmememiz gerektiğini gösteriyor.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📍 Earthquakes in the Marmara region over the last **2000 years** are more comprehensively documented than in any other region worldwide. The most significant witnesses are: - **Hagia Sophia**, **damaged** and restored over centuries - **Mimar Sinan’s works**, repaired with **records kept** after each earthquake
🔁 Earthquakes in Marmara **recur**. Each earthquake is not a surprise; it is a **scientifically anticipated reality**.
“My boss in Canada used to say ‘**every earthquake is a surprise**’ because there were **no records before 1867**. But in Turkey, every earthquake carries **traces of the past**.”
🎯 The expected maximum earthquake magnitude in Marmara is **7.2**, equivalent to the total energy of **30 earthquakes of magnitude 6.2**.
📌 The soil on Istanbul’s **European side is soft**, while the **Anatolian side is rocky**. Relocating the population to the **Anatolian side** could be a **significant step toward reducing earthquake risk**.
Seismic Gaps and Historical Observations
No earthquake has occurred on the fault line in central Marmara for **500 years**. This makes the region a **“seismic gap.”** Similarly, the **Elbistan-Türkoğlu line** remained dormant for years. The energy accumulated in these gaps can suddenly cause a **rupture along a 350 km fault**.
“**An earthquake is not a disaster; turning a blind eye to earthquakes is.**”
👥 The **6.2 magnitude earthquake** I experienced in Beylikdüzü on **April 23, 2023**, made this reality palpable. I felt the shaking firsthand, while most people around me didn’t even notice. This underscores that we must not ignore **a location’s proximity to earthquake activity**.
[1] Ambraseys, N. N. (2002). The seismic activity of the Marmara Sea region: A historical perspective. Bulletin of the Seismological Society of America, 92(4), 1303-1317. https://doi.org/10.1785/0120000816
[2] Barka, A. (1999). The 17 August 1999 Izmit earthquake. Science, 285(5435), 1858-1859. https://doi.org/10.1126/science.285.5435.1858
🧠 THINK Zone: Yaşadığınız bölgedeki sismik boşluklar hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz? Bu riskleri nasıl değerlendirirsiniz?
🧠 THINK Zone: How much do you know about the seismic gaps in your area? How would you assess these risks?
🟩 7. Vatandaş Katılımı ve EMS Uygulaması
🟩 7. Citizen Participation and EMS Application
📱 Katılım ve Veri Toplama
📱 Participation and Data Collection
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🎯 Deprem anında vatandaşlardan gelen veriler **hayati önem** taşıyor. **23 Nisan depreminden** sonra **EMS (European Macroseismic Scale)** uygulaması üzerinden **binlerce kişi** sarsıntı bildiriminde bulundu.
Bu tür veriler, şehrin geleceğini planlamak isteyen uzmanlar için **altın değerinde**.
📱 **EMS uygulaması ücretsiz**; telefonunuza indirerek yaşadığınız yerdeki depremi bildirebilir, hissettiğiniz **şiddeti sisteme** aktarabilirsiniz.
Soru: Deprem sonrası hissettiğiniz sarsıntıyı bildirmek için bir uygulama kullandınız mı? Katılımcılardan **3 kişi** "evet" yanıtı verdi. Bu sayının artması gerekiyor çünkü vatandaşların **doğrudan gözlemleri** bilimsel kaynaklara dönüşebiliyor.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🎯 Data from citizens during an earthquake is of **vital importance**. After the **April 23 earthquake**, **thousands of people** reported shaking through the **EMS (European Macroseismic Scale)** application.
Such data is **invaluable** for experts planning the city’s future.
📱 The **EMS application is free**; you can download it to your phone, report the earthquake in your area, and submit the **intensity you felt** to the system.
Question: Have you used an app to report the shaking you felt after an earthquake? **Three participants** answered "yes." This number needs to increase because citizens’ **direct observations** can turn into scientific resources.
[1] Wald, D. J., Quitoriano, V., Heaton, T. H., & Kanamori, H. (1999). Relationships between peak ground acceleration, peak ground velocity, and modified Mercalli intensity in California. Earthquake Spectra, 15(3), 557-564. https://doi.org/10.1193/1.1586057
[2] Bossu, R., Steed, R., Mazet-Roux, G., Etivant, C., & Baumont, D. (2018). The EMSC tools used to detect and diagnose the impact of global earthquakes from eyewitnesses’ reports. Seismological Research Letters, 89(2A), 531-539. https://doi.org/10.1785/0220170134
🧠 THINK Zone: Deprem sonrası sarsıntıyı bildirmek için EMS uygulamasını kullanmayı düşünür müydünüz? Bu verilerin bilimsel çalışmalara katkısını nasıl görüyorsunuz?
🧠 THINK Zone: Would you consider using the EMS app to report shaking? How do you see the contribution of this data to scientific studies?
🟩 8. 7 Adımda Depreme Hazırlık ve Kentsel Dönüşüm Tartışmaları
🟩 8. 7-Step Earthquake Preparedness and Urban Transformation Discussions
🏠 Hazırlık Adımları
🏠 Preparedness Steps
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: Konuşmanızda deprem hazırlığı için **7 temel adımı** şu şekilde sıraladınız:
🔸 1. Mekânı güvenli hâle getir Başımıza düşme riski olan eşyalar, raflar ve dolaplar **duvara sabitlenmeli.** Türkiye’de ölümlerin **%3’ü** bu nedenlerle gerçekleşiyor.
“Ali Haydar Haksal hocamızın kütüphanesinde deprem olsa, rafların sabitlenmemesi **ölümle sonuçlanabilir**.”
🔸 2. Acil durum planı oluştur Deprem sonrası nerede toplanılacağı **önceden belirlenmeli**. **Mahşer anı** gibi dışarı fırlanmak yerine **organize bir şekilde hareket edilmeli.**
🔸 3. Deprem kiti hazırla Yatağın yanına su, çikolata, **pilli radyo** gibi **72 saatlik temel ihtiyaçları** karşılayacak bir kit yerleştirilmelidir.
Özellikle internetin kesildiği anlarda radyo, **resmi açıklamaları almak için kritik rol oynar**.
🔸 4. Acil iletişim planı yap Telefon defterimiz dijital. **Kaybolduğunda iletişim ağı da kayboluyor.** Bu yüzden **basılı bir telefon rehberi** oluşturulmalı.
🔸 5. Ev güçlendirme opsiyonlarını değerlendir 📍 **1999 depreminden** önce oturduğum binada bodrumda su vardı. Beton ıslaktı, **korozyon riski** yüksekti. Toplantıya katıldım ve bu sorunu dile getirdim. Güçlendirme yapıldı, komşu bina yıkıldı ama **bizimki ayakta kaldı**.
“**Binanın oturduğu temel ve betondaki nem**, depremde yıkımın en önemli sebeplerindendir.”
🔸 6. Mali önlemleri al Deprem sonrası kredi kartı çalışmayabilir. Yanınızda **nakit para** bulundurmak önemli.
🔸 7. Bilgi paylaşımı ve animasyonlu eğitimle farkındalık artır Konuşmalarınızda animasyonlar gösterdiniz. **İyi zemin ile kötü zemin arasındaki farkı** gösteren simülasyonlar, katılımcıların gözünde **net farkındalık** oluşturdu.
“**Zemin kaderimiz değil; zemin, gerçekliğimiz.**”
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: In your talk, you outlined the **7 fundamental steps** for earthquake preparedness as follows:
🔸 1. Make your space safe Items, shelves, and cabinets that pose a falling risk should be **secured to the wall**. In Turkey, **3% of deaths** are due to such causes.
“If an earthquake hit Ali Haydar Haksal’s library, unsecured shelves could **result in death**.”
🔸 2. Create an emergency plan Decide in advance where to gather after an earthquake. Instead of rushing outside in a **chaotic moment**, **move in an organized manner**.
🔸 3. Prepare an earthquake kit Place a kit with essentials like water, chocolate, and a **battery-powered radio** to cover **72 hours’ worth of needs** beside your bed.
Especially when the internet is down, a radio **plays a critical role** in receiving official announcements.
🔸 4. Develop an emergency communication plan Our phone directories are digital. **If they’re lost, so is our communication network.** Therefore, a **printed phone directory** should be created.
🔸 5. Evaluate home reinforcement options 📍 Before the **1999 earthquake**, the basement of the building I lived in had water. The concrete was wet, posing a **high corrosion risk**. I attended a meeting and raised this issue. Reinforcement was done, the neighboring building collapsed, but **ours remained standing**.
“**The foundation a building rests on and the moisture in the concrete** are among the primary causes of collapse during an earthquake.”
🔸 6. Take financial precautions Credit cards may not work after an earthquake. It’s important to keep **cash on hand**.
🔸 7. Increase awareness through information sharing and animated education You showed animations during your talks. Simulations highlighting the **difference between good and bad soil** created **clear awareness** among participants.
“**Soil is not our fate; it is our reality.**”
[1] Alexander, D. (2012). What can we do about earthquakes? Towards a more effective response strategy. Natural Hazards, 60(2), 283-292. https://doi.org/10.1007/s11069-011-0005-3
[2] Jaiswal, K., & Wald, D. J. (2010). An empirical model for global earthquake fatality estimation. Earthquake Spectra, 26(4), 1017-1037. https://doi.org/10.1193/1.3480331
🧠 THINK Zone: Evinizde bu 7 adımdan hangilerini uyguladınız? Eksik kalanlar için ne yapmayı planlıyorsunuz?
🧠 THINK Zone: Which of these 7 steps have you applied at home? What do you plan to do about the ones you haven’t yet?
🟩 9. Risk Haritaları ve Sosyal Konut Vizyonu
🟩 9. Risk Maps and Social Housing Vision
📈 Risk Yönetimi
📈 Risk Management
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📊 **2020 yılında** Avrupa Birliği tarafından hazırlanan **kayıp risk haritası**, **6 Şubat 2023 depreminden** üç yıl önce yayımlanmıştı. Haritada **kırmızı alanlar**, deprem olduğunda **en çok yıkım ve kayıp** yaşanması beklenen bölgeleri gösteriyordu.
Harita ne diyordu? “**Burada büyük yıkım olacak.**” Ve oldu. Demek ki **risk haritası, geleceği gösteren bilimsel bir pusuladır.**
🔍 Haritada bir diğer dikkat çekici alan: **mor renkli Kuzey Anadolu Fay Zonu**. Çünkü Türkiye nüfusunun **yüzde 70’i fay zonlarında yaşıyor**.
“**Dünyanın en güzel yerleri fay hatları boyunca dizilmiş.** Orada maden var, kaynak su var. **Her şey orada**…”
📉 Riskin yüksek olduğu yerlerde: - **Üniversiteler** - **Sanayi bölgeleri** - **Yoğun nüfus** toplanmış durumda. Bu sebeple **risk yönetimi**, yalnızca bilimsel değil **sosyo-politik bir karar alanıdır**.
🏘️ Sosyal Konut Modeli ve TOKİ’nin Rolü
Singapur modeline örnek verdiniz: - İnsanlar maaşlarından yapılan kesintilerle **hükümet destekli evlere** sahip olabiliyor - Sosyal konutlar **“mekân hakkı”** olarak erişilebilir hâle geliyor
Türkiye’de benzeri olarak **TOKİ modeli** mevcut. Depremlerden sonra ayakta kalan TOKİ binaları, **standart ve dayanıklılık** açısından umut vadediyor.
“**Bizim topumuz var, bir de TOKİ’miz var. TOKİ’yi çoğaltmamız gerek.**”
Ancak bu modelin mimari kalitesine dair eleştiriniz de var: - Bursa TOKİ yapıları **“boynuz gibi”** dikilmiş, **estetikten uzak** - Alman yapıları gibi **300 yıl yaşayacak mimari vizyon** oluşturmak gerekiyor - Türkiye'de binaların ömrü **ortalama 30 yıl**; bu kabul edilemez
“**Niye 7 nesil aynı evde yaşamasın? Niye 300 yıllık projeksiyonumuz yok?**”
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 📊 The **loss risk map** prepared by the European Union in **2020** was published three years before the **February 6, 2023 earthquake**. The **red areas** on the map indicated regions expected to experience the **most destruction and loss** in the event of an earthquake.
What did the map say? “**There will be major destruction here.**” And it happened. This shows that **risk maps are a scientific compass for the future.**
🔍 Another striking area on the map: the **purple North Anatolian Fault Zone**. This is because **70% of Turkey’s population lives in fault zones**.
“**The world’s most beautiful places are lined up along fault lines.** There are minerals, water resources—**everything is there**…”
📉 In areas with high risk: - **Universities** - **Industrial zones** - **Dense populations** are concentrated. Therefore, **risk management** is not only a scientific but also a **socio-political decision-making area**.
🏘️ Social Housing Model and TOKİ’s Role
You cited the Singapore model as an example: - People can own **government-supported homes** through deductions from their salaries - Social housing becomes accessible as a **“right to space”**
In Turkey, a similar model exists with **TOKİ**. TOKİ buildings that remained standing after earthquakes offer hope in terms of **standards and durability**.
“**We have our artillery, and we have TOKİ. We need to expand TOKİ.**”
However, you also raised concerns about the architectural quality of this model: - Bursa TOKİ structures stand like **“horns,”** **lacking aesthetics** - A **300-year architectural vision**, like German buildings, is needed - In Turkey, buildings have an **average lifespan of 30 years**; this is unacceptable
“**Why shouldn’t 7 generations live in the same house? Why don’t we have a 300-year projection?**”
[1] Pitilakis, K., Crowley, H., & Kaynia, A. M. (2014). SYNER-G: Systemic seismic vulnerability and risk assessment for buildings and lifeline systems. Geotechnical, Geological and Earthquake Engineering, 27. https://doi.org/10.1007/978-94-007-7872-6
[2] Bommer, J. J., & Crowley, H. (2006). The influence of ground-motion variability in earthquake loss estimation. Bulletin of the Seismological Society of America, 96(5), 1970-1988. https://doi.org/10.1785/0120050225
🧠 THINK Zone: Risk haritalarına bakarak yaşadığınız yerin güvenliğini değerlendirdiniz mi? TOKİ’nin estetik ve dayanıklılık açısından iyileştirilmesi için öneriniz var mı?
🧠 THINK Zone: Have you evaluated the safety of where you live based on risk maps? Do you have any suggestions for improving TOKİ’s aesthetics and durability?
🟩 10. Animasyonlarla Zemin Tipi ve Sıvılaşma Etkileri
🟩 10. Animations on Soil Types and Liquefaction Effects
💧 Zemin Dinamikleri
💧 Soil Dynamics
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🎬 Konuşmanızda gösterdiğiniz animasyonlar katılımcılar üzerinde **güçlü bir etki** bıraktı. Zemin tipine göre **deprem dalgalarının büyüklüğü** görselleştirilerek sunuldu:
| Zemin Türü | Deprem Dalgası | Risk |
|---|---|---|
| **Kaya Zemin** | Küçük | **Düşük** |
| **Orta Nitelikli** | Büyüyen | **Orta** |
| **Suya Doygun** | En büyük | **Yüksek** |
📌 Özellikle **sıvılaşma riski**, yeraltı su seviyesi yüzeye yakın olan bölgelerde **devasa yıkımlara** neden oluyor. Çanakkale örneği dikkat çekici:
- “Çanak kısmı” eskiden **tarım arazisiydi** - Yeraltı suyu **sadece 5 metrede** - **Bodrum yapılamıyor** - **4 kat sınırı** konulmuş
“**Sıvılaşma riski olan yere yüksek bina yapılmaz! Yaparsan cinayettir!**”
Bakın, animasyonlar ne gösteriyor: - Deniz manzaralı ama **suya doygun zemine** yapılan binada **P ve S dalgaları büyüyor** - Yapılar **yıkılıyor** - Aynı bina **kaya zemine** yapılmış olsaydı **deprem etkisi bastırılacaktı**
“**Zemin kaderimiz değil; zeminle yaşamayı öğrenmek zorundayız.**”
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🎬 The animations you showed during your talk had a **strong impact** on participants. The **magnitude of earthquake waves** was visualized based on soil type:
| Soil Type | Earthquake Wave | Risk |
|---|---|---|
| **Rocky Soil** | Small | **Low** |
| **Moderately Good** | Growing | **Medium** |
| **Water-Saturated** | Largest | **High** |
📌 In particular, the **liquefaction risk** causes **massive destruction** in areas where the groundwater level is close to the surface. The Çanakkale example stands out:
- The “basin area” was once **agricultural land** - Groundwater is **only 5 meters deep** - **Basements cannot be built** - A **4-story limit** has been set
“**No tall buildings should be constructed on land with a liquefaction risk! Doing so is a crime!**”
Look, what the animations show: - In a building on **water-saturated land** with a sea view, **P and S waves grow** - Structures **collapse** - If the same building were built on **rocky soil**, the **earthquake effect would be mitigated**
“**Soil is not our fate; we must learn to live with it.**”
[1] Youd, T. L., & Idriss, I. M. (2001). Liquefaction resistance of soils: Summary report from the 1996 NCEER and 1998 NCEER/NSF workshops. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 127(10), 817-833. https://doi.org/10.1061/(ASCE)1090-0241(2001)127:10(817)
[2] Seed, R. B., & Harder, L. F. (1990). SPT-based analysis of cyclic pore pressure generation and undrained residual strength. Journal of Geotechnical Engineering, 116(6), 1081-1097. https://doi.org/10.1061/(ASCE)0733-9410(1990)116:6(1081)
🧠 THINK Zone: Yaşadığınız bölgenin zemin tipi hakkında bilgiye sahip misiniz? Sıvılaşma riskine karşı ne yapmayı düşünüyorsunuz?
🧠 THINK Zone: Do you have information about the soil type in your area? What do you plan to do to address the liquefaction risk?
🟩 13. Sığ Depremler, Kentsel Risk ve Kapanış Vurguları
🟩 13. Shallow Earthquakes, Urban Risk, and Closing Highlights
🌍 Deprem Dinamikleri
🌍 Earthquake Dynamics
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🌍 Marmara’da meydana gelen depremlerin çoğu **sığ odaklı depremler**dir. Yani odak noktası yüzeye yakın olduğu için **küçük büyüklükteki depremler bile büyük hasar** yaratabilmektedir.
“Gemlik’te **4.2 büyüklüğündeki depremi** net olarak hissettim. Yüksek büyüklük değil ama sarsıntı oldukça güçlüydü. Çünkü **zeminin etkisi büyütücüydü**.”
🔎 Konuşmanızda İstanbul’daki yapı stokuna dair çarpıcı veriler sundunuz: - Türkiye’deki binaların **%70’i 1999 öncesi** yapılmış - Birçoğu **30 yılı aşkın süredir** kullanılıyor - Almanya’da binalar **300 yıl** dayanıyor; bizde neden **30 yıl**?
🧱 Yapılar yalnızca yüksekliklerine göre değil, **oturdukları zemine göre** değerlendirilmeli. Zemin kalitesi iyi olmayan yerlerde çok katlı yapılaşma, **deprem kuvvetini artırıyor**.
“**Kütle arttıkça, ivmeyle çarpıldığı zaman deprem kuvveti büyür.** Yani yüksek katlı yapı artı bir risk doğurur.”
🏗️ Yatay mimari söylemi önemli bir farkındalık doğursa da esas mesele: - “Yatay” ya da “dikey” değil, - **Zemine uygun mimari** kurgulanmalı.
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: 🌍 Most earthquakes in the Marmara region are **shallow-focus earthquakes**. This means that because the focal point is close to the surface, even **small-magnitude earthquakes can cause significant damage**.
“I clearly felt the **4.2 magnitude earthquake** in Gemlik. It wasn’t a high magnitude, but the shaking was quite strong because **the soil amplified the effect**.”
🔎 You presented striking data about Istanbul’s building stock in your talk: - **70% of buildings in Turkey** were constructed before **1999** - Many have been in use for **over 30 years** - Buildings in Germany last **300 years**; why only **30 years** in our case?
🧱 Buildings should be evaluated not only based on their height but also on **the ground they stand on**. In areas with poor soil quality, multi-story construction **increases earthquake forces**.
“**As mass increases, the earthquake force grows when multiplied by acceleration.** So, high-rise buildings pose an additional risk.”
🏗️ While the horizontal architecture narrative raises important awareness, the real issue is: - Not “horizontal” or “vertical,” - **Architecture should be designed according to the ground conditions**.
[1] Frankel, A. D., Petersen, M. D., Mueller, C. S., Haller, K. M., & Wheeler, R. L. (2000). Documentation for the 2000 update of the United States national seismic hazard maps. Bulletin of the Seismological Society of America, 90(6B), S1-S19. https://doi.org/10.1785/0120000011
[2] Ansal, A., Akinci, A., Cultrera, G., Erdik, M., Pessina, V., Tönük, G., & Ameri, G. (2009). Loss estimation in Istanbul based on deterministic earthquake scenarios of the Marmara Sea region (Turkey). Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 29(4), 699-709. https://doi.org/10.1016/j.soildyn.2008.07.005
🧠 THINK Zone: Yaşadığınız bölgedeki binaların yaşı ve zemin durumu hakkında ne düşünüyorsunuz? Zemine uygun mimari için ne yapılabilir?
🧠 THINK Zone: What are your thoughts on the age of buildings and soil conditions in your area? What can be done for architecture suited to the ground?
🟩 14. Kapanış ve Katılımcılara Teşekkür
🟩 14. Conclusion and Thanks to Participants
🚀 Kapanış Mesajı
🚀 Closing Message
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: Konuşmanızın sonlarında hem **insani yönünüz** hem **bilimsel yaklaşımınız** ön plana çıktı. Özellikle geçmiş depremlerden aldığınız dersleri, **toplumsal hafızaya yerleştirme** amacıyla aktardınız.
“**Deprem değil, kaybı artıran ihmaller bizi yıkıyor.**”
📣 Katılımcılara seslenirken: - **Gönüllü farkındalık yayımcısı** olmalarını - Bilgiyi **dijital ortamlarda paylaşmalarını** - **Sosyal medya üzerinden** toplumla iletişim kurmalarını teşvik ettiniz
“Peygamberimiz ‘**Burada olanlar, olmayanlara anlatsın**’ diyor. Ben **2.500 kişilik Instagram takipçime** anlatıyorum; sizler de anlatabilirsiniz.”
🎬 Konuşmanız şu sözcüklerle sona erdi:
“Ben bir **deprem bilimi, sismoloji profesörü** olarak bugün deprem üzerinde durdum. Herkese teşekkür ediyorum.”
Prof. Dr. Ali Osman Öncel: Toward the end of your talk, both your **human side** and **scientific approach** stood out. You shared lessons from past earthquakes with the aim of **embedding them in collective memory**.
“**It’s not the earthquake that destroys us, but the negligence that increases the loss.**”
📣 Addressing the participants, you encouraged them to: - Become **voluntary awareness advocates** - **Share knowledge on digital platforms** - **Engage with the community through social media**
“The Prophet said, ‘**Those present should tell those who are absent.**’ I share with my **2,500 Instagram followers**; you can share too.”
🎬 Your talk concluded with these words:
“As a **professor of earthquake science and seismology**, I focused on earthquakes today. Thank you all.”
[1] Lindell, M. K., & Perry, R. W. (2000). Household adjustment to earthquake hazard: A review of research. Environment and Behavior, 32(4), 461-501. https://doi.org/10.1177/00139160021972621
[2] Tierney, K. J. (2007). From the margins to the mainstream? Disaster sociology after 25 years. Contemporary Sociology, 36(4), 297-302. https://doi.org/10.1177/009430610703600401
🧠 THINK Zone: Deprem farkındalığını yaymak için siz ne yapabilirsiniz? Toplumla bilgiyi paylaşma konusunda bir planınız var mı?
🧠 THINK Zone: What can you do to promote earthquake awareness? Do you have a plan to share knowledge with the community?
🟩 15. Etkinlik Özeti ve Katılımcı Geri Bildirimleri
🟩 15. Event Summary and Participant Feedback
🌍 Etkinlik Özeti
🌍 Event Summary
🌍 Deprem Farkındalık Webinarı – Meva Kitap Kafe Etkinliği
📅 12 Temmuz 2025 tarihinde Meva Kitap Kafe’de gerçekleştirdiğimiz etkinlik, birebir konuşma metnine dayalı olarak tematik ve görsel biçimde yeniden kurgulandı.
🔧 İçerik Yeniden Yapılandırması:
- 🎙️ Konuşma metni, başlıklandırılarak bölümlere ayrıldı.
- 🧠 Blog yapısına accordion sistemi ile entegre edildi.
- 🔍 Her bölüm altına SCI indeksli akademik kaynaklar eklendi.
- 🎬 Telefonla çekilen kısa videolar ve 📸 yüksek çözünürlüklü fotoğraflar sayfa bütünlüğüyle uyumlu hale getirildi.
- 🎨 Mobil uyumlu estetik düzende yayınlandı.
🛡️ Dijital İçerik Hassasiyeti:
Katılımcı bildirimi üzerine ilgili video bölümü, YouTube’un yerleşik düzenleme aracıyla görsel müdahaleye tabi tutuldu. Bu işlem dijital mahremiyet hassasiyeti ve etik ilkelere saygı doğrultusunda gerçekleştirildi.
💬 Katılımcılardan Gelen Yorumlar:
“Hocam söyleşi çok etkileyiciydi, görsel sunumlar ve kaynak desteğiyle konular çok daha anlaşılır hâle geldi.”
“Ders sonrası tekrar geri gelenler oldu, daha çok faydalanmak istediklerini belirttiler.”
“Deprem bilincini kazandık diyebilirim, hocamızın emeğine sağlık.”
“40 yıl artı 2 saatlik bilgiyle sahada yolumuzu aydınlattınız.”
Bu yorumlar, yalnızca bilgi aktarımını değil, etkinin kalıcılığını da yansıtıyor. Katkı sağlayan herkese teşekkür ediyorum.
🌍 Earthquake Awareness Webinar – Meva Kitap Kafe Event
🔗 Current Publication – Blog Page
📅 The event held on July 12, 2025, at Meva Kitap Kafe was restructured thematically and visually based on the verbatim transcript of the talk.
🔧 Content Restructuring:
- 🎙️ The talk transcript was divided into sections with headings.
- 🧠 Integrated into the blog structure with an accordion system.
- 🔍 SCI-indexed academic sources were added under each section.
- 🎬 Short videos recorded on phone and 📸 high-resolution photos were aligned with the page’s overall design.
- 🎨 Published in a mobile-friendly aesthetic layout.
🛡️ Digital Content Sensitivity:
Following a participant’s notification, the relevant video section was edited using YouTube’s built-in editing tool. This was done in accordance with digital privacy sensitivity and ethical principles.
💬 Participant Feedback:
“The talk was very impactful, and the visual presentations and source support made the topics much clearer.”
“Some participants returned after the session, stating they wanted to benefit more.”
“I can say we’ve gained earthquake awareness; thank you for your efforts, professor.”
“With 40 years plus 2 hours of knowledge, you’ve illuminated our path in the field.”
This feedback reflects not only the transfer of knowledge but also the lasting impact of the event. Thank you to everyone who contributed.
[1] Mileti, D. S., & Darlington, J. D. (1997). The role of searching in shaping reactions to earthquake risk information. Social Problems, 44(1), 89-103. https://doi.org/10.2307/3096875
[2] Paton, D., & Johnston, D. (2001). Disasters and communities: Vulnerability, resilience and preparedness. Disaster Prevention and Management, 10(4), 270-277. https://doi.org/10.1108/EUM0000000005930
🧠 THINK Zone: Etkinlik sonrası aldığınız geri bildirimler sizi nasıl etkiledi? Deprem farkındalığını artırmak için başka hangi etkinlikleri planlayabilirsiniz?
🧠 THINK Zone: How did the feedback you received after the event affect you? What other events could you plan to increase earthquake awareness?