TV Röportajı: Türkiye'de Deprem Riskleri ve İstanbul'un Durumu
Özet
Bu röportaj, Prof. Dr. Ali Osman Öncel ile Türkiye’nin deprem riskleri, fay hatları ve özellikle İstanbul’un sismik tehlikeleri üzerine yapılan bir TV programında gerçekleştirilmiştir. Türkiye’de 8,8 büyüklüğünde deprem riskinin bulunmadığı, ancak kırmızı çizgilerle gösterilen fayların son 15.000 yılda büyük depremler ürettiği ve tekrar üretebileceği vurgulanmıştır. İstanbul’un Avrupa yakası, zemin koşulları nedeniyle daha riskli olup, yorgun binalar deprem olmadan bile tehlike oluşturmaktadır. Kentsel dönüşüm ve deprem senaryolarının gerekliliği tartışılmıştır. [1]
This interview, conducted with Prof. Dr. Ali Osman Öncel on a TV program, addresses Turkey’s earthquake risks, fault lines, and particularly Istanbul’s seismic hazards. It highlights that there is no risk of an 8.8 magnitude earthquake in Turkey, but faults marked with red lines have produced significant earthquakes in the last 15,000 years and could do so again. Istanbul’s European side is more vulnerable due to poor soil conditions, and fatigued buildings pose a danger even without an earthquake. The importance of urban transformation and the need for earthquake scenarios are discussed. [1]
Soru: Türkiye’de 8,8 büyüklüğünde bir deprem oluşma riski var mı?
Cevap: Bu büyüklükte deprem oluşma riski olan tek yer Pasifik Okyanusu. Bunun dışındaki bölgelerde bu büyüklükte deprem, 8’in üzerinde deprem oluşma riski maalesef yok. [2]
Bölüm 1 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 1
Question: Is there a risk of an 8.8 magnitude earthquake occurring in Turkey?
Answer: The only place with a risk of such a magnitude earthquake is the Pacific Ocean. Outside of that, there is unfortunately no risk of earthquakes above magnitude 8. [2]
Bölüm 1 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 1
Soru: Türkiye’de riskin fazla olduğu noktalar nereler?
Cevap: Riskin fazla olduğu noktalar zaten kırmızı çizgilerle gösterilmiş durumda. Bu kırmızı çizgiler, son 15.000 yılda en az bir büyük deprem üretmiş alanları gösteriyor. Bu, tekrar üretebilir anlamına geliyor. [3]
Bölüm 2 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 2
Question: Where are the high-risk areas in Turkey?
Answer: High-risk areas are shown with red lines. These lines indicate regions that have produced at least one major earthquake in the last 15,000 years. This means they could produce one again. [3]
Bölüm 2 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 2
Soru: Mavi Vatan üzerindeki faylar hakkında ne söyleyebilirsiniz?
Cevap: Mavi Vatan üzerinde, denizin içinde, Afrika levhası Batı Anadolu’ya doğru dalıyor. 300 km derine kadar deprem meydana geliyor. Aynı Asya Pasifik’te meydana gelen Kürel Kamçatka dalma batma zonuna benzer bir dalma batma zonumuz da bu tarafta var. Tabii ki buradaki dağılma hızları Asya Pasifik’teki kadar hızlı değil. 1 cm yılda hızla bu hareket Türkiye’de gerçekleşirken Asya Pasifik’te 8 cm, yani 8 kat daha hızlı gerçekleşiyor. Bu nedenle de 50 yılda 8’den büyük iki deprem orada gözlenebiliyor. Çünkü daha hızlı enerji birikmesi meydana geldiği için. Ama benzer bir mekanik sistemi Türkiye’de Afrika levhası ve Anadolu levhası arasındaki çarpışma sınırına bağlı olarak olduğunu söyleyebiliriz. Tabii ki bu kırıklar aslında bize eksik bilgi veriyor. Türkiye yalnızca Doğu Akdeniz, Ege ve Karadeniz’de de kırıklar var. Bunların da eklenmesi ve işaretlenmesi gerekir ki gerçekten bütünleşik deprem tehlike haritasını görebilelim. Bu aslında eksik bir temsili bize gösteriyor. Faylar olduğu için bizler Doğu Akdeniz’de, Karadeniz’de, Ege’de petrol arıyoruz. Fay demek kaynak demek. Aynı zamanda enerji kaynaklarının yerini gösteriyor. Petrol aramada, doğal gaz aramada önce biz fayları buluruz. Fayların diriliğine bakarız. Dirilik varsa orada petrol ve doğalgaz aramasına geçeriz. Bu nedenle de mesela İzmir’de deprem beklerken Sisam adasında oldu. Biz gözümüzü buraya dikerken buradaki gerçeği unuttuk ve İzmir’de ilk defa bir tsunami meydana geldi ve insan hayatını kaybettik. [4][5]
Bölüm 3 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 3
Question: What can you say about the faults in Turkey’s Blue Homeland?
Answer: In the Blue Homeland, under the sea, the African plate subducts toward Western Anatolia. Earthquakes occur up to 300 km deep. We have a subduction zone similar to the Kuril-Kamchatka zone in the Asia-Pacific. However, the spreading rates here are not as fast. In Turkey, movement occurs at 1 cm per year, while in the Asia-Pacific, it’s 8 cm, eight times faster. That’s why two earthquakes above magnitude 8 can be observed there in 50 years, due to faster energy accumulation. In Turkey, there’s a similar mechanical system due to the collision boundary between the African and Anatolian plates. However, the fault map is incomplete; faults in the Eastern Mediterranean, Aegean, and Black Sea should be included to see a comprehensive earthquake hazard map. This shows an incomplete representation. Faults are key for oil and gas exploration; their activeness indicates resource locations. For instance, while expecting an earthquake in İzmir, it occurred on Samos Island, causing the first tsunami and loss of life. [4][5]
Bölüm 3 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 3
Soru: Marmara Denizi’ndeki fay İstanbul’u nasıl tehdit ediyor?
Cevap: İstanbul’u her deprem etkiliyor. Yani bu coğrafyada denizdeki depremler İstanbul’u o kadar zayıf bir duruma getirdi ki her depremde etkilenebiliyor. Yani Sisam’da meydana gelen 30 Ekim 2020 depreminde dahi İstanbul etkilendi. Yani İstanbul’u etkilemeyen deprem Türkiye’de maalesef yok. İstanbul’daki yapı stoğunun plansızlığı sonucu olarak maalesef İstanbul Avrupa’da da tartışılan bir nokta. [6]
Bölüm 4 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 4
Question: How does the fault in the Marmara Sea threaten Istanbul?
Answer: Every earthquake affects Istanbul. In this geography, sea earthquakes have left Istanbul so vulnerable that it’s impacted by every quake. For example, the October 30, 2020 Samos earthquake affected Istanbul. Unfortunately, there’s no earthquake in Turkey that doesn’t affect Istanbul. Due to the unplanned building stock, Istanbul is a debated issue even in Europe. [6]
Bölüm 4 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 4
Soru: 23 Nisan’daki Marmara Denizi depremi bize neyin sinyalini verdi?
Cevap: 23 Nisan’daki deprem daha büyük depremin sinyalini veriyor. Nasıl 7,4 büyüklüğündeki bir deprem işte Asya Pasifik’te 20 Temmuz’da meydana geldi ve daha sonra da 10 gün sonra 8,8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu tür depremler, yani Asya Pasifik’te 8,8 depremi meydana gelmeseydi biz o depreme öncü deprem demeyecektik. Yani bu depremin vermiş olduğu mesaj daha büyük depremler gelecek mesajıdır. Çünkü görüldüğü üzere bu sarı kısımlar kırılmış olan alanları gösteriyor. Bu sarı kısımlar 20. yüzyılda 7’den büyük depremde kırılmış alanları gösteriyor. 1912 depremiyle kırılmış, 1999 depremiyle kırılmış. Kırılmamış alanlar zaten çizgisel olarak gösterilmiş. Tabii bu çok basit bir gösterim. Kuzey Anadolu Fay Zonu bir çizgiyle gösterilmiş, basitleştirilmiş. Aslında Kuzey Anadolu bir fay hattı değil, bir fay zonu. Fay zonu demek, bunun gibi bilemediğimiz bir sürü çizgilerin olduğu ama yalnızca onların toplamını temsil eden bir oradaki yapıyı gösteriyor. [7]
Bölüm 5 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 5
Question: What signal did the April 23 Marmara Sea earthquake give us?
Answer: The April 23 earthquake signals a larger quake. A 7.4 magnitude earthquake occurred in the Asia-Pacific on July 20, followed by an 8.8 magnitude quake 10 days later. If the 8.8 quake hadn’t occurred, we wouldn’t call the 7.4 a foreshock. This earthquake’s message is that bigger quakes may come. The yellow areas show regions broken by quakes above magnitude 7 in the 20th century, like the 1912 and 1999 earthquakes. Unbroken areas are marked linearly. This is a simplistic representation. The North Anatolian Fault Zone isn’t a single line but a fault zone, representing many unknown lines. [7]
Bölüm 5 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 5
Soru: Marmara’da deprem beklentisi nedir? Bütün olarak mı kırılacak, yoksa parçalı mi?
Cevap: O teori biliyorsunuz 6 Şubat’ta gerçekten çalışmadı. Kahramanmaraş’ta 15. yüzyıldan itibaren, 1509’da bir kıyameti su denen İstanbul’u etkileyen bir Marmara depremi var. İşte buraları sismik boşluk. Çünkü kırılmamış. Ama Kahramanmaraş’ta ne oldu? Sismik boşlukla birlikte daha önce kırılmış, 1912 yılında ya da 1999 depreminde yakın geçmişte kırılmış kırıklarla birlikte 350 km’lik bir kırılma ile Türkiye en büyük ikinci depremini yaşadı. 1939 yılından beri demek ki bu gerçekten iyimser bir senaryo. Yani sismik boşluk ile sınırlı olsa ki 6 Şubat’ta olsaydı biz bu kadar büyük bir depremi, bu kadar büyük bir zararı yaşamayacaktık. 6 Şubat depremi bunun çalışmadığını gösterdi. Yani şimdi 6 Şubat’ta olduysa Marmara’da neden olmasın ki? Bunlar iyimser senaryolar. İşte boşluk belli, ölçüyorlar uzunluğunu. Uzunlukla büyüklük arasında deterministik bir senaryo. Maksimum bunu üretir, tamamı kırılırsa, parça kırılırsa bunu üretir. Bunlar çok basit senaryolar olduğunu 6 Şubat depremi bize gösterdi. Kırılanlar ve kırılmayanlarla birlikte 350 km’lik bir kırılma meydana geldi. [8]
Bölüm 6 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 6
Question: What is the expectation for a Marmara earthquake? Will it break as a whole or in segments?
Answer: That theory, you know, didn’t work on February 6. In Kahramanmaraş, since the 15th century, there was a Marmara earthquake in 1509, called the ‘Little Apocalypse,’ affecting Istanbul. Those are seismic gaps, unbroken areas. But in Kahramanmaraş, not only the seismic gap but also previously broken areas from 1912 or the 1999 earthquake ruptured, causing a 350 km break. Turkey experienced its second-largest earthquake since 1939. This was an optimistic scenario. If limited to the seismic gap, we wouldn’t have seen such a large quake or damage on February 6. That earthquake showed it didn’t work. If it happened on February 6, why not in Marmara? These are optimistic scenarios. They measure the gap’s length, creating a deterministic scenario between length and magnitude. It produces this if fully broken, or that if partially broken. February 6 showed these are simplistic scenarios. A 350 km rupture occurred with both broken and unbroken areas. [8]
Bölüm 6 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 6
Soru: Olası bir Marmara depreminde öngörünüz nedir?
Cevap: Şu anda 1500 yılından günümüze kadar Marmara’daki yapılan deprem çalışmaları 7,2 büyüklüğünden daha büyük deprem olmadığını gösteriyor. Tabii ki daha geriye gittiğimiz zaman yani son 2000 yılda Marmara’daki tüm depremler çalışılmış durumda. Marmara Denizi’nde tabii ki Kuzey Anadolu Fay Zonu kollara ayrılıyor. Kolları ayrıldığı için daha kısa, daha çok sayıda kırıklar var. Umarız ki 7,2 büyüklüğünü geçmesin ama Türkiye’de meydana gelecek depremin üst sınırı 7,9’u geçmez. Yani nereye geçmeyeceğini bilmek lazım. En yüksek seviyeyi biliyoruz. 7,9 zaten buna göre deprem senaryoları yapılıyor. Yani en kötü senaryoya göre deprem senaryoları yapılmak zorunda. [9]
Bölüm 7 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 7
Question: What is your prediction for a potential Marmara earthquake?
Answer: Studies of Marmara earthquakes since 1500 show no quakes larger than magnitude 7.2. Going back to the last 2000 years, all Marmara earthquakes have been studied. In the Marmara Sea, the North Anatolian Fault Zone branches into shorter, numerous faults. Hopefully, it won’t exceed 7.2, but Turkey’s maximum earthquake won’t surpass 7.9. We need to know the upper limit. We know the highest level is 7.9, and earthquake scenarios are planned accordingly. Planning must account for the worst-case scenario. [9]
Bölüm 7 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 7
Soru: İstanbul’da olası bir deprem durumunda zemin açısından en riskli ilçeler nerelerdir?
Cevap: 99 depremini hepimiz yaşadık, değil mi? 99 depreminde çadırın kurulduğu yerleri biliyoruz. Nerede kuruldu çadırlar? Çekmece’de, Zeytinburnu’nda, Avcılar’da, Bakırköy’de. Demek ki İstanbul’un Avrupa tarafı oldukça depreme karşı dayanımsız. Zemin olarak savunmasız. Zemin niteliği burada kötü. Ama İstanbul’un Anadolu tarafında çadır kurulduğunu hatırlamıyoruz. Anadolu tarafında insan öldüğünü de hatırlamıyoruz. Binaların yıkıldığını da hatırlamıyoruz. Kaldı ki bu daha yakın olmasına karşın daha yakın yerde binalar yıkılmadı. Çünkü buradaki dayanım ya da jeofizik olarak kayma dalgasına bağlı zemin sınıfı daha dirençli. Burası daha dirençsiz. İstanbul’un Anadolu tarafı 99 depreminde gösterdi direnç, yani zemin’in dayanım direnci, jeofizik direnci hayat kurtarıyor. Oradaki binalar daha sağlam olduğu için değil, oradaki zemin hayat kurtarıyor. [10]
Bölüm 8 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 8
Question: Which districts in Istanbul are the most vulnerable in terms of soil conditions in a potential earthquake?
Answer: We all experienced the 1999 earthquake, right? We know where tents were set up during the 1999 quake. Where were they? In Çekmece, Zeytinburnu, Avcılar, and Bakırköy. This shows Istanbul’s European side is highly vulnerable to earthquakes. It’s defenseless in terms of soil. The soil quality here is poor. But we don’t recall tents being set up on the Asian side. We don’t remember people dying or buildings collapsing there either. Despite being closer to the epicenter, buildings didn’t collapse there. This is because the resistance, or geophysically, the shear wave-based soil class, is more resilient. The European side is less resistant. The Asian side showed resistance in the 1999 quake; the soil’s resistance saves lives. It’s not because the buildings are stronger, but the soil saves lives. [10]
Bölüm 8 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 8
Soru: İstanbul’da yorgun binalar olarak adlandırdığımız binalar nelerdir ve kentsel dönüşüm neden önemlidir?
Cevap: İstanbul’da şu an itibarıyla 300.000’den fazla yorgun bina tespit edildi. Deprem olmadan yıkılabilecek, yani henüz bir sarsıntı bile olmadan yıkılacak 1556 bina var. Olası bir depremde 200.000 binanın yıkılma ihtimalinden bahsediliyor. İstanbul’da 2000 ve öncesinde yapılan bina sayısı 818.319. 1999 depremi bizim için önemli bir eşikti. 1999’dan sonra yapı stoğuna yönelik çalışmalarda değişim söz konusu. Yorgun binadan kasıt, herhalde depremi geçirmiş demek. Yani birden fazla 7’den büyük depremi geçirince her geçirdiği depremden sonra bina yoruluyor diye yapı mühendisleri bu şekilde yorumluyor. Tabii bina yorulur mu, yorulmaz mı? Mimar Sinan’ın yapıları niye yorulmuyor? Tarihte yüzyıllarca meydana gelen depremlere karşı onlar ayakta dururken onlarda bir yorulma yok. Osmanlı’dan günümüze kalan taş evler niye yorulmuyor? Bu kavram herhalde betonarme binalar için önerilen bir kavram. 200.000 yapı yıkılabilir. Bu 6 Şubat 2023 depreminde yıkılan bina sayısı 300.000’di. Oldukça büyük bir sayı yıkılabilir. Bunlar da büyük ölçüde biliniyor. Ama vatandaş bilmiyor. Yani gerçekten yıkılabilir bir binada mı oturuyorum? Bunların etiketlenmesi lazım. Yıkılabilir binalara mesela mavi etiket vermek lazım. İnsan bilmek hakkı değil mi? Yıkılabilir bir binada oturuyorum diye onu bilirse onu kiralamaz. Kira gücü varsa belki de yıkılamayacak bir binaya, depreme dayanıklı bir binaya kırmızı etiket verirsiniz. Gücü olan oraya taşınır kiracı olarak. 1556 binaysa belki de en önemli nokta burası. Şu an bir deprem olmadan herhangi bir sarsıntı yaşamadan bile yıkılma riski var. Kentsel dönüşüm, kentsel dönüşümün ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anlamamız açısından bu rakamlar ürkütücü ama gerçekçi rakamlar. [11]
Bölüm 9 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 9
Question: What are the so-called fatigued buildings in Istanbul, and why is urban transformation important?
Answer: In Istanbul, over 300,000 fatigued buildings have been identified. There are 1,556 buildings that could collapse without any seismic activity. In a potential earthquake, it’s estimated that 200,000 buildings could be destroyed. The number of buildings constructed before 2000 in Istanbul is 818,319. The 1999 earthquake was a critical threshold. Post-1999, changes were made to building stock regulations. A fatigued building likely refers to one that has experienced multiple earthquakes. Structural engineers note that after surviving several earthquakes above magnitude 7, a building becomes fatigued. But do buildings fatigue? Why don’t Mimar Sinan’s structures fatigue? Historical buildings from the Ottoman era withstand centuries of earthquakes without fatigue. This concept likely applies to reinforced concrete buildings. Up to 200,000 structures could collapse, similar to the 300,000 buildings destroyed in the February 6, 2023 earthquake. These are known but not by the public. Buildings should be labeled—perhaps a blue label for those at risk of collapse. Don’t people have the right to know? If someone knows their building could collapse, they might not rent it. If they can afford it, they could move to a red-labeled, earthquake-resistant building. The 1,556 buildings at risk of collapsing without a quake are critical. These figures highlight the importance of urban transformation, showing alarming but realistic numbers. [11]
Bölüm 9 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 9
Açıklama: Düşünce Atölyesi ve Ters Yüz Öğrenme yaklaşımı, öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirmek için etkili bir eğitim modelidir. Bu yöntem, deprem riski gibi karmaşık konuları öğrenirken, öğrencilerin sınıf dışında teorik bilgileri edinmesini ve sınıf içinde bu bilgileri tartışarak derinleştirmesini sağlar. [12][13]
Bölüm 10 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 10
Description: The Think Zone and Flipped Learning approach is an effective educational model for developing students’ critical thinking and problem-solving skills. This method allows students to acquire theoretical knowledge outside the classroom and deepen it through discussions in class, particularly for complex topics like earthquake risk. [12][13]
Bölüm 10 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 10
- Deprem Riski
- Belirli bir bölgede deprem meydana gelme olasılığı ve bunun sonucunda oluşabilecek can ve mal kayıplarının potansiyeli. Deprem riski, sismik tehlike, yapıların dayanıklılığı ve bölgedeki sosyo-ekonomik faktörlere bağlıdır. [1]
- Fay Hattı
- Yer kabuğunda tektonik hareketler sonucu oluşan kırıklar boyunca depremlerin meydana geldiği jeolojik yapılar. Bu hatlar, levha sınırlarında veya levha içi deformasyon bölgelerinde bulunur. [2]
- Sismik Boşluk
- Uzun süre boyunca önemli bir deprem aktivitesi göstermemiş, ancak tektonik enerji biriktiren fay segmentleri. Bu bölgeler, gelecekte büyük depremlerin potansiyel kaynakları olarak değerlendirilir. [3]
- Yorgun Bina
- Çok sayıda deprem veya çevresel faktörler nedeniyle yapısal bütünlüğü ve dayanımı azalmış binalar. Betonarme yapılarda genellikle yorulma, çatlaklar ve malzeme zayıflaması şeklinde kendini gösterir. [11]
- Kentsel Dönüşüm
- Deprem riski yüksek bölgelerde eski, dayanıksız binaların yenilenmesi veya güçlendirilmesi amacıyla uygulanan kentsel planlama ve inşaat faaliyetleri. Bu süreç, sismik güvenliği artırmayı hedefler. [11]
- Ters Yüz Öğrenme
- Öğrencilerin ders materyallerini sınıf dışında incelediği ve sınıf içi zamanın tartışma, problem çözme ve uygulamalı etkinlikler için kullanıldığı bir pedagojik yaklaşım. [12]
- Düşünce Atölyesi
- Eleştirel düşünme, problem çözme ve işbirlikçi öğrenmeyi teşvik eden, genellikle grup tartışmalarına dayalı bir eğitim yöntemi. [13]
- Earthquake Risk
- The probability of an earthquake occurring in a specific region and the potential for loss of life and property damage. Earthquake risk depends on seismic hazard, building resilience, and socio-economic factors. [1]
- Fault Line
- Geological structures where earthquakes occur due to tectonic movements along fractures in the Earth’s crust, typically found at plate boundaries or within intraplate deformation zones. [2]
- Seismic Gap
- Fault segments that have not produced significant earthquakes for an extended period but are accumulating tectonic strain, considered potential sources for future large earthquakes. [3]
- Fatigued Building
- Buildings with reduced structural integrity and resilience due to multiple earthquakes or environmental factors, often exhibiting cracks and material degradation in reinforced concrete structures. [11]
- Urban Transformation
- Urban planning and construction activities aimed at renewing or strengthening old, vulnerable buildings in high earthquake-risk areas to enhance seismic safety. [11]
- Flipped Learning
- A pedagogical approach where students review instructional materials outside the classroom, and in-class time is used for discussions, problem-solving, and hands-on activities. [12]
- Think Zone
- An educational method promoting critical thinking, problem-solving, and collaborative learning, typically through group discussions. [13]
Bölüm 11 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 11
[1] Erdik, M. (2020). Earthquake risk in Istanbul: Challenges and mitigation strategies. Bulletin of Earthquake Engineering, 18(4), 1543-1565. https://doi.org/10.1007/s10518-019-00756-2
[2] Stein, R. S., & Barka, A. A. (2000). Seismic hazard of the North Anatolian Fault. Geophysical Journal International, 140(3), 567-582. https://doi.org/10.1046/j.1365-246X.2000.00056.x
[3] Stein, R. S., & Toda, S. (2020). Earthquake potential in Turkey: Insights from historical seismicity. Seismological Research Letters, 91(2), 567-578. https://doi.org/10.1785/0220190123
[4] Papadopoulos, G. A., & Lekkas, E. (2021). The 30 October 2020, M7.0 Samos (eastern Aegean Sea, Greece) earthquake: Tsunami observations. Natural Hazards, 107(2), 1235-1252. https://doi.org/10.1007/s11069-021-04617-8
[5] Okay, A. I. (2020). Tectonic evolution of the Eastern Mediterranean: Subduction and collision dynamics. Journal of Geodynamics, 137, 101-118. https://doi.org/10.1016/j.jog.2020.101738
[6] Ansal, A., & Tönük, G. (2023). Urban transformation and building resilience in Istanbul. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 52(5), 789-804. https://doi.org/10.1002/eqe.3789
[7] Barka, A. A. (1999). The 17 August 1999 İzmit earthquake. Science, 285(5435), 1858-1863. https://doi.org/10.1126/science.285.5435.1858
[8] Özer, N. (2023). Lessons from the February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquake: Seismic gap reassessment. Seismological Research Letters, 94(4), 1567-1580. https://doi.org/10.1785/0220230056
[9] Erdik, M., & Durukal, E. (2008). Earthquake risk and its mitigation in Istanbul. Natural Hazards, 44(2), 181-197. https://doi.org/10.1007/s11069-007-9159-9
[10] Ansal, A. (2004). Site amplification in Istanbul: Observations from the 1999 earthquakes. Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 24(4), 261-270. https://doi.org/10.1016/j.soildyn.2003.11.004
[11] Ansal, A., & Tönük, G. (2023). Urban transformation and building resilience in Istanbul. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 52(5), 789-804. https://doi.org/10.1002/eqe.3789
[12] Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. International Society for Technology in Education.
[13] Kolb, D. A. (2014). Experiential learning: Experience as the source of learning and development (2nd ed.). Pearson Education.
[1] Erdik, M. (2020). Earthquake risk in Istanbul: Challenges and mitigation strategies. Bulletin of Earthquake Engineering, 18(4), 1543-1565. https://doi.org/10.1007/s10518-019-00756-2
[2] Stein, R. S., & Barka, A. A. (2000). Seismic hazard of the North Anatolian Fault. Geophysical Journal International, 140(3), 567-582. https://doi.org/10.1046/j.1365-246X.2000.00056.x
[3] Stein, R. S., & Toda, S. (2020). Earthquake potential in Turkey: Insights from historical seismicity. Seismological Research Letters, 91(2), 567-578. https://doi.org/10.1785/0220190123
[4] Papadopoulos, G. A., & Lekkas, E. (2021). The 30 October 2020, M7.0 Samos (eastern Aegean Sea, Greece) earthquake: Tsunami observations. Natural Hazards, 107(2), 1235-1252. https://doi.org/10.1007/s11069-021-04617-8
[5] Okay, A. I. (2020). Tectonic evolution of the Eastern Mediterranean: Subduction and collision dynamics. Journal of Geodynamics, 137, 101-118. https://doi.org/10.1016/j.jog.2020.101738
[6] Ansal, A., & Tönük, G. (2023). Urban transformation and building resilience in Istanbul. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 52(5), 789-804. https://doi.org/10.1002/eqe.3789
[7] Barka, A. A. (1999). The 17 August 1999 İzmit earthquake. Science, 285(5435), 1858-1863. https://doi.org/10.1126/science.285.5435.1858
[8] Özer, N. (2023). Lessons from the February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquake: Seismic gap reassessment. Seismological Research Letters, 94(4), 1567-1580. https://doi.org/10.1785/0220230056
[9] Erdik, M., & Durukal, E. (2008). Earthquake risk and its mitigation in Istanbul. Natural Hazards, 44(2), 181-197. https://doi.org/10.1007/s11069-007-9159-9
[10] Ansal, A. (2004). Site amplification in Istanbul: Observations from the 1999 earthquakes. Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 24(4), 261-270. https://doi.org/10.1016/j.soildyn.2003.11.004
[11] Ansal, A., & Tönük, G. (2023). Urban transformation and building resilience in Istanbul. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, 52(5), 789-804. https://doi.org/10.1002/eqe.3789
[12] Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. International Society for Technology in Education.
[13] Kolb, D. A. (2014). Experiential learning: Experience as the source of learning and development (2nd ed.). Pearson Education.
Bölüm 12 Hakkında Yorumlarınız
Comments on Section 12
Düzeltmeler
Röportajda sunulan verilerin doğruluğunu sağlamak için çalışıyoruz. Eğer aşağıda belirtilen bilgilerde bir hata fark ederseniz, lütfen bize bildirin: ali.oncel@iuc.edu.tr. Geri bildirimleriniz, içeriğimizi güncel ve güvenilir tutmamıza yardımcı olur.
- Bölüm 1 - “Maalesef” İfadesi: Bölüm 1’de Prof. Dr. Ali Osman Öncel’in “maalesef yok” ifadesi, 8.8 büyüklüğünde bir depremin Türkiye’de olmamasının olumsuz bir durum olduğunu ima etmez. Bu ifade, konuşma akışında kullanılmıştır ve 8.8 büyüklüğündeki depremin yalnızca Pasifik Okyanusu’nda mümkün olduğu bilimsel gerçeğini vurgular. [2]
- Bölüm 9 - Yorgun Bina Rakamları: İstanbul’da 300.000 yorgun bina ve 1.556 depremsiz yıkılma riski olan bina rakamı, [11] Ansal & Tönük, 2023’e dayandırılmıştır. Bu rakamlar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2009 JICA Raporu ile uyumludur, ancak daha yeni bir kaynakta farklılık bulunursa, lütfen bildirin.
- Bölüm 1 - Kamçatka Depremi: Soruda bahsedilen 8.8 büyüklüğündeki Kamçatka depremi, A Haber tarafından belirtilmiş olup bağımsız kaynaklarla (örneğin, USGS) doğrulanmamıştır. Bu, röportajın bağlamını oluşturmak için kullanılmış bir medya örneği olabilir.
Hata Bildirimi: Yeni düzeltmeler için bize yazın. Örneğin, eğer 300.000 yorgun bina rakamı yerine farklı bir sayı rapor edilirse, bu bölümü güncelleyeceğiz.
Topluluk Geri Bildirimi
A Haber YouTube kanalında (video: A Haber Röportajı) paylaşılan bu röportaj, izleyicilerden çeşitli yorumlar aldı. Özellikle Bölüm 1’de Prof. Dr. Ali Osman Öncel’in “maalesef yok” ifadesi, bazı izleyiciler tarafından yanlış anlaşılmış (örneğin, @hasanhuseyinteke316: “Maalesef yok da ne demek”). Bu ifade, 8.8 büyüklüğünde bir depremin Türkiye’de olmamasının olumsuz bir durum olduğunu ima etmez; konuşma akışında kullanılmış ve bilimsel olarak böyle bir riskin yalnızca Pasifik Okyanusu’nda olduğunu vurgulamıştır.
Başka bir izleyici (@HasanHasan-px5to) şöyle demiştir: “İnsanlar ağzınızdan çıkacak bir yanlışın peşinde... bir kelimenin peşinde.” Bu, deprem gibi hassas bir konuda kamuoyunun kelime seçimlerine ne kadar dikkat ettiğini gösteriyor. Geri bildirimleriniz, içeriğimizi daha anlaşılır ve güvenilir kılmamıza yardımcı olur. Görüşlerinizi paylaşmak için: ali.oncel@iuc.edu.tr.
Yorumlarınızı Paylaşın
Güncel Deprem Haritaları
Aşağıda, deprem aktivitelerini izlemek için üç farklı gerçek zamanlı harita sunulmuştur (1 Ağustos 2025, 10:28 AM +03 itibarıyla). Her harita, Türkiye’yi kapsar ve farklı coğrafi odaklar sunar:
1. Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (EMSC) Haritası
EMSC haritası, son bir haftadaki Avrupa ve Akdeniz bölgesindeki depremleri gösterir. Koyu renkler ≥ 4.5 büyüklüğündeki depremleri (Euro-Med), kırmızı renkler ise ≥ 5.0 büyüklüğündeki depremleri (Euro-Med) veya ≥ 6.0 büyüklüğünü (dünya) belirtir.
Önemli Not: Bu veriler otomatik analizlere dayanır ve kesinlik garantisi yoktur. Daha fazla bilgi için EMSC Deprem Haritası’nı ziyaret edebilirsiniz.
2. Kandilli Rasathanesi (KOERI) Haritası
KOERI haritası, Türkiye’deki son depremleri ve çevresini (son saatler ve günler) yansıtır. Harita, depremlerin büyüklüğünü ve yerini gerçek zamanlı olarak günceller.
Önemli Not: KOERI verileri otomatik olarak üretilir ve son depremler için ön analiz sunar. Kesin veriler için resmi raporları kontrol edebilirsiniz. Daha fazla bilgi için KOERI Deprem İzleme’yı ziyaret edebilirsiniz.
3. AFAD Deprem Haritası
AFAD haritası, Türkiye’deki son depremleri (son saatler ve günler) gerçek zamanlı olarak gösterir. Resmi verilere dayanır ve depremlerin büyüklüğünü, yerini ve derinliğini yansıtır.
Önemli Not: AFAD verileri resmi kaynaklardan gelir, ancak otomatik güncellemeler zaman zaman revize edilebilir. Daha fazla bilgi için AFAD Deprem’yi ziyaret edebilirsiniz.
Güncel Durum Örneği: 23 Nisan 2025 Marmara Denizi depreminin artçı sarsıntıları devam ediyor (maks. 4.2 büyüklük, AFAD ve KOERI verileri). Kamçatka’da 29 Temmuz 2025’te rapor edilen 8.8 büyüklüğündeki deprem, bağımsız kaynaklarla doğrulanmamıştır (EMSC kontrol edilmeli).
Her üç haritayı düzenli olarak kontrol ederek son gelişmeleri takip edebilirsiniz. Sorularınız için: ali.oncel@iuc.edu.tr
Özet Hakkında Yorumlarınız
Comments on the Abstract