Japon Biliminde İngilizce ve Yapay Zeka: Çeviri Sorununu Nasıl Aşıyorlar?

1999-2000 ve 2003-2004 yıllarında Japonya’da Post-Doc araştırmacısı olarak bulunduğum dönemlerde, Japon bilim insanlarının İngilizce dilinde yaşadıkları zorlukları gözlemleme şansım oldu. Özellikle, tanınmış Japon bilim insanlarıyla karşılaştığımda, İngilizce konuşmada zorlanmalarını fark ettim. Oysa bizler, kendi ülkemizde anadilimizin yanı sıra İngilizce öğrenmek için uzun yıllar çalışıyoruz. Japon bilim insanları İngilizceyi okuma düzeyinde oldukça iyi bilmelerine rağmen, telaffuz ve konuşma konusunda ciddi zorluklar yaşıyorlardı.

Japonya'da İngilizce Eğitim ve Bilimsel Yayıncılık 

Japonya’da İngilizce eğitimi, büyük ölçüde Japonca yürütülüyordu. Japonya’daki üniversitelerde eğitim tamamen Japonca yapılıyor ve İngilizce programlar neredeyse hiç yok. Bu durum, Japon bilim insanlarının İngilizce yayın yaparken zorlanmalarına yol açıyordu. Kyoto Üniversitesi’nde geçirdiğim dönemde, rektör yardımcısı olan tanınmış bir sismolog hocam da İngilizce konuşmada zorlanıyordu. Fakat, laboratuvarında farklı ülkelerden gelen doktora öğrencileri vardı. Bu öğrencilerle konuştuğumda, Japon bilim insanlarının makalelerini önce Japonca yazdığını ve daha sonra anlaşmalı çeviri şirketlerine çevirterek uluslararası dergilere gönderdiğini öğrendim. Proje bütçelerinin içinde ‘Çeviri Bütçesi’ bulunması da bu süreci destekliyordu.

Çeviri Destekleri ve Yapay Zeka 

Geçmişte, Japon bilim insanları için çeviri hizmetleri zaman alıcı ve maliyetliydi. Ancak, son yıllarda yapay zeka destekli çeviri teknolojilerinin gelişmesi, bu süreci büyük ölçüde kolaylaştırdı. Japon bilim insanları, yapay zeka tabanlı araçlarla daha hızlı ve daha doğru çeviriler yapabiliyorlar, bu da uluslararası dergilerde yayımlanma süreçlerini hızlandırıyor (Arenas-Castro et al., 2024).

Uluslararası Toplantılarda Japon Bilim İnsanları 

Japon üniversiteleri ve araştırma merkezleri, uluslararası toplantılara katılmayı teşvik eder. Ancak, Japon bilim insanları genellikle prompter sunumlar yapar ve konuşmalardan ziyade yazılı metinleri okur. Sunumları uzatmak ve soru almadan bitirmek stratejileri arasındadır, çünkü İngilizce konuşmada yaşadıkları zorluklar nedeniyle soru-cevap bölümü onlar için problem olabilir. Bununla birlikte, Japon hükümeti bu toplantılara katılımı destekler ve Japon bilim insanlarını bilim elçisi olarak bu etkinliklere gönderir. Japonya’daki üniversitelerde ve araştırma merkezlerinde yapılan bilimsel çalışmalar, büyük ölçüde beyin transferi ile desteklenir.

Japonya'nın Bilimsel Performansı ve Beyin Gücü Stratejisi 

Japonya, bilimsel performansını artırmak ve uluslararası alanda rekabet gücünü artırmak için çeşitli politikalar geliştirmiştir. Japon hükümeti, Japon bilim insanlarına uluslararası toplantılara katılmaları için geniş çapta destek sağlar ve onları uluslararası işbirlikleri kurmaya teşvik eder. Japonya’nın bilimsel çalışma ortamı, beyin gücünü tespit etmeye ve beyin göçünü teşvik edecek destekler sağlamaya yönelik bir model üzerinde inşa edilmiştir.

Sonuç 

Japonya’daki bilimsel yayıncılık ve İngilizce dil yeterliliği konusunda yaşanan zorluklar, yapay zeka ve çeviri teknolojilerinin gelişmesiyle büyük ölçüde aşılmış görünüyor. Japonya, bu teknolojik gelişmeler sayesinde bilimsel performansını artırmış ve uluslararası alanda daha rekabetçi bir konum elde etmiştir. Ancak, global bilgi paylaşımındaki dengesizliklerin dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.

Referanslar

• Arenas-Castro, H., et al. (2024). Academic publishing requires linguistically inclusive policies. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. https://doi.org/10.1098/rspb.2023.2840
• Hino, N., & Tajino, A. (2008). Learner autonomy and English language proficiency in Japan. Asian EFL Journal, 10(3), 79-91.
• Honna, N., & Takeshita, Y. (2005). English language teaching in Japan: Policy plans and their implementations. RELC Journal, 36(3), 363-383. https://doi.org/10.1177/0033688205060052
• Kobayashi, Y. (2015). Global English and the challenges of English education in Japan. Asia-Pacific Journal of Education, 35(4), 427-439. https://doi.org/10.1080/02188791.2013.860008
• Knight, J. (2004). Internationalization remodeled: Definition, approaches, and rationales. Journal of Studies in International Education, 8(1), 5-31. https://doi.org/10.1177/1028315303260832
• Yashima, T. (2002). Willingness to communicate in a second language: The Japanese EFL context. The Modern Language Journal, 86(1), 54-66. https://doi.org/10.1111/1540-4781.00136