Afet Yönetimi ve Hazırlığı: Toplumların Güvenliği İçin Kritik Bir Konu

Afet yönetimi ve hazırlığı, günümüzde her bireyin üzerinde durması gereken kritik konular arasında yer almaktadır. Doğal afetler, iklim değişikliği ve insan kaynaklı krizler, toplumların güvenliğini tehdit eden önemli unsurlardır. Bu bağlamda, Prof. Dr. Murat Balamir'in "Afetler, Risk Yönetimi, Sakınım Planlaması - Kavram ve Terimler" adlı eseri, afet yönetimi konusundaki bilgimizi derinleştirip, riskleri azaltma yönünde etkili stratejiler geliştirmemiz için önemli bir rehber sunmaktadır.

Afetlerin sadece fiziksel zararlarla sınırlı kalmadığını, sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarının da bulunduğunu unutmamak gerekir. Birleşmiş Milletler'in (UNDRR, 2015) belirttiği gibi, afet risklerinin azaltılması, sürdürülebilir kalkınmanın temel unsurlarından biridir. Bu nedenle, afet yönetimi stratejileri, toplumların dayanıklılığını artırmak ve gelecekteki tehditlere karşı hazırlıklı olmalarını sağlamak amacıyla sürekli olarak geliştirilmelidir. Ayrıca, afet yönetiminde bilgi sistemlerinin kullanımı, karar alma süreçlerini destekleyerek daha etkili müdahale ve iyileşme planları oluşturulmasına katkı sağlamaktadır (FEMA, 2010).

Afet farkındalığını artırmak, kamuoyunu bilgilendirmek ve hazırlıklı olma konusunda eğitmek, toplumların afetlere karşı dirençlerini artırmanın anahtarıdır (UNDP, 2004). Bu bağlamda, afet yönetimi ve hazırlığı konusundaki önemli videoların özetleri ve bağlantıları aşağıda sunulmuştur:

1. Konutun Önemi ve İklim Krizi

• Konut, insan hakkıdır ve kriz dönemlerinde topluluk güvenliği için hayati öneme sahiptir.
• Yetersiz konutların yaygınlığı, kent sakinlerinin üçte birinin standart altı konutlarda yaşadığını göstermektedir.
• İklim krizi, fırtınaların daha sık ve şiddetli hale gelmesine neden olarak, kötü konutlarda yaşayan ailelerin kırılganlığını artırmaktadır.
• Yenilikçi konut çözümleri ile mevcut evlerin proaktif olarak yenilenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.

2. Afet Hazırlığının Önemi

• Afetler sık sık meydana gelir ve bölgesel olarak günlük yaşamı etkileyebilir.
• Temel ihtiyaçlar arasında gıda, su, barınak, sağlık ve güvenlik yer almaktadır.
• Gıda hazırlığı için kişi başına en az 30 günlük gıda depolamak önerilmektedir.

3. Afet Yönetimi ve Dayanıklılık Üzerine

• İklim değişikliği, düşük gelirli ülkeler için kırılganlıkları artırmakta ve afetlerin sıklığını artırmaktadır.
• Etkili afet risk yönetimi, kalkınma politikalarına entegre edilmelidir.
• Topluluk dayanıklılığı, güçlü sosyal ağlar aracılığıyla artırılabilir.

4. Küresel Çapta Afet Risk Finansmanı

• Finansal planlama, afet etkilerine karşı koruma sağlayarak yaşamları güvence altına alabilir.
• Gelişmekte olan ülkelerde, sınırlı kaynaklar, afet sonrası iyileşme çabalarını zorlaştırmaktadır.
• Uzun vadeli istikrar, finansal koruma programları ile sağlanabilir.

5. İklim Değişikliği ve İnsan Faaliyetleri

• İklim değişikliği, insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak hızla ilerlemektedir.
• Sera gazları, atmosferde ısıyı hapsederek küresel sıcaklıkların artmasına neden olmaktadır.
• Enerji dönüşümü, fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçiş ile sağlanabilir.

Bu özetler, afet yönetimi ve hazırlığı konusundaki bilgi birikimimizi artırarak daha güvenli bir geleceğe doğru ilerlememize yardımcı olacaktır. Prof. Dr. Balamir'in tanımları ile birlikte, afet yönetimi konusundaki anlayışımızı derinleştirerek, toplumların dayanıklılığını artırmak için gerekli adımları atabiliriz.

Sonuç: Afet Yönetimi ve Hazırlığının Önemi

Sonuç olarak, afet yönetimi ve hazırlığı, bireylerin ve toplumların güvenliğini artırmak için sürekli olarak geliştirilmesi gereken bir alandır. Bilgi sistemlerinin entegrasyonu, bilinçlendirme çalışmaları ve proaktif stratejiler, gelecekteki tehditlere karşı hazırlıklı olmanın anahtarıdır. Bu makalede ele alınan kavramlar ve öneriler, afet yönetimi konusunda daha derin bir anlayış geliştirmemize yardımcı olmakta ve daha güvenli bir geleceğe doğru ilerlememizi sağlamaktadır.

Afetlerin etkilerini azaltmak ve toplumsal dayanıklılığı artırmak için atılacak adımlar, sadece bireyler için değil, tüm toplumlar için hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, afet yönetimi konusunda bilgi paylaşımının artırılması ve işbirlikçi çabaların desteklenmesi gerekmektedir.

Kaynakça:

• Balamir, M. (2013). Afetler, Risk Yönetimi, Sakınım Planlaması - Kavram ve Terimler. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
• UNDRR. (2015). Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015-2030. United Nations Office for Disaster Risk Reduction.
• FEMA. (2010). Developing and Maintaining Emergency Operations Plans. Federal Emergency Management Agency.
• UNDP. (2004). Reducing Disaster Risk: A Challenge for Development. United Nations Development Programme.

Video Özetleri

Konutun Önemi ve İklim Krizi

YouTube Linki

1. Konutun Önemi

Konut, insan hakkıdır ve kriz dönemlerinde topluluk güvenliği için hayati öneme sahiptir.

2. Yetersiz Konutların Yaygınlığı

Kent sakinlerinin üçte biri, su ve sağlam duvarlar gibi temel korumaları olmayan standart altı konutlarda yaşamaktadır.

3. İklim Krizinin Etkisi

İklim değişikliği, fırtınaların daha sık ve şiddetli hale gelmesine neden olarak, kötü konutlarda yaşayan ailelerin kırılganlığını artırmaktadır.

4. Afetler Yoluyla Yerinden Edilme

Afetler, dünya çapında çatışmalardan daha fazla insanı yerinden ediyor ve dayanıklı konut ihtiyacının aciliyetini vurguluyor.

5. Yenilikçi Konut Çözümleri

Sadece afetlerden sonra yeniden inşa etmek yerine, mevcut evleri proaktif olarak yenileyip iyileştirebiliriz.

6. Teknoloji Entegrasyonu

Makine öğrenimi, risk altındaki konutları tespit edebilir ve bu, geniş çaplı araştırma çalışmalarında iş gücü ihtiyacını azaltır.

7. İşbirlikçi Çabalar

Hükümetler, bankalar ve inşaat şirketleri ile işbirliği yaparak konut koşullarını finanse etmek ve iyileştirmek için çalışıyorlar.

8. Önleyici Tedbirlerin Maliyet Etkinliği

Proaktif önlemler, afet sonrası yeniden yapılandırmadan 10 kat daha ucuzdur.

9. Başarı Hikayeleri

Meksika, Kolombiya ve Endonezya'daki yenileme projeleri, dayanıklı konutların somut faydalarını gösteriyor.

10. Eylem Çağrısı

Afetler meydana gelmeden önce daha iyi inşa etmenin gerekliliğini vurguluyor; bu, hayatları kurtarır ve güvenliği sağlar.

Afet Hazırlığının Önemi

YouTube Linki

1. Afet Hazırlığının Önemi

Afetler sık sık meydana gelir ve bölgesel olarak günlük yaşamı etkileyebilir.

2. Yaygın Afetler

Örnekler arasında kasırgalar, seller, orman yangınları, pandemiler ve sivil huzursuzluklar yer alır.

3. Temel İhtiyaçlar

Hazırlık için temel ihtiyaçlar: gıda, su, barınak, sağlık, güvenlik, güç, iletişim, seyahat, araç-gereçler ve yönetim.

4. Gıda Hazırlığı

Kişi başına en az 30 günlük gıda (yaklaşık 90,000 kalori) depolayın.

5. Su Depolama

İçme, yemek pişirme, temizlik ve hijyen için kişi başına günde 4-8 galon su hedefleyin.

6. Doğa Şartlarından Korunma

Giysiler, geçici barınaklar ve eviniz için onarım malzemeleri bulundurmak önemlidir.

7. Sağlık ve Tıbbi Hususlar

Fiziksel ve zihinsel sağlığı güvence altına alın; ilk yardım malzemeleri ve duygusal destek kaynakları bulundurun.

8. Güvenlik Önlemleri

Ev güvenlik sistemleri kurun ve öz savunma eğitimi almayı düşünün.

9. Güç ve Isı Üretimi

Jeneratörler satın alın ve güneş panelleri gibi alternatif enerji kaynaklarını keşfedin.

10. İletişim ve Seyahat

Uzun menzilli iletişim araçlarını muhafaza edin ve acil durumlar için birden fazla seyahat rotası ve hedefi planlayın.

 Afet Yönetimi ve Dayanıklılık Üzerine

YouTube Linki

1. Kişisel Anılar

Konuşmacı, çocukluk anılarından bahsederek büyükannesiyle geçirdiği zamanı ve dayanıklılığın, toplumsal desteğin önemini vurguluyor.

2. Mevcut Afet Manzarası

Son yıllarda doğal afetler büyük kayıplara neden oldu ve son 30 yılda finansal zararlar üç katına çıktı.

3. İklim Değişikliğinin Etkisi

İklim değişikliği, özellikle düşük gelirli ülkeler için kırılganlıkları artırıyor, afetlerin sıklığını ve şiddetini artırıyor.

4. Kentsel Büyüme ve Riskler

Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki şehir nüfusu artışı, afete maruz kalma riskini artırıyor.

5. Afet Yönetiminin Gerekliliği

Etkili afet risk yönetimi, kalkınma politikalarına ve uygulamalarına entegre edilmeli ve gelecekteki belirsizliklere karşı birincil savunma olarak kullanılmalıdır.

6. Başarılı Örnekler

Japonya'nın Sendai şehrindeki Westin Oteli, sıkı afet risk düzenlemeleri sayesinde büyük bir depremden sağ çıktı ve aynı zamanda bir yanıt merkezi olarak hizmet verdi.

7. Önlem Yatırımı

Reaktif yatırımlardan proaktif afet hazırlığı yatırımlarına geçiş kritik öneme sahiptir; tarihsel olarak fonlamanın sadece küçük bir kısmı önlemeye odaklanmıştır.

8. Topluluk Dayanıklılığı

Güçlü sosyal ağlar, toparlanma sonuçlarını önemli ölçüde iyileştirir; iyi ilişkiler kurmuş topluluklar kriz anında birbirlerini daha iyi destekleyebilirler.

9. Özel Sektör Katılımı

Kolombiya'daki Cartagena Liman Şirketi gibi özel sektör kuruluşları, afet dayanıklılığına yatırım yapmanın faydalarını fark etmeye başlıyor.

10. Bütüncül İyileşme Yaklaşımı

Etkili iyileşme, yukarıdan aşağıya politika yapımı ile aşağıdan yukarıya topluluk katılımını birleştirir ve toplumun dayanıklılığı artırmada kolektif sorumluluğunu vurgular.

 Küresel Çapta Afet Risk Finansmanı

YouTube Linki

Aile Kırılganlığı

Genç bir aile, fırtınaya yatkın kıyı topluluğunda çiftçilik yaparak sık sık tropik fırtınalarla mücadele ediyor.

Doğal Afetlerin Küresel Etkisi

Her yıl milyonlarca insan etkileniyor; afetler altyapıyı ve geçim kaynaklarını yok ediyor.

Artan Finansal Maliyetler

Afetlerin yıllık ortalama maliyeti 165 milyar dolara yükseldi ve kalkınma yardımlarını aşıyor.

Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerindeki Orantısız Etkiler

Gelişmekte olan ülkelerdeki sınırlı kaynaklar, afet sonrası iyileşme ve yeniden inşa çabalarıyla daha da zorlanıyor.

Finansal Planlamanın Önemi

Finansal stratejiler, afet etkilerine karşı koruma sağlayarak yaşamları ve kamu hizmetlerini güvence altına alabilir.

Finansal Korumanın Faydaları

Gelişmiş finansal planlama, sağlık hizmetleri ve eğitim gibi kritik hizmetlerin daha hızlı eski haline getirilmesine olanak tanır.

Bölgesel Stratejiler

Pasifik'teki küçük ada ülkeleri, siklon ve deprem ödemeleri için sigorta sözleşmeleri üzerinde işbirliği yapıyor.

Kolombiya'da Kamu-Özel Ortaklıkları

Kolombiya, yeniden inşa maliyetlerini karşılamak için 38 milyar dolarlık altyapı yatırımı yapıyor.

Afrika'da Tarımsal Koruma

Afrika ülkeleri, kuraklık etkilerine karşı çiftçileri korumak için giderek daha fazla yatırım yapıyor.

Uzun Vadeli İstikrar

Finansal koruma programları, toplulukların ve ülkelerin afetlere karşı dayanıklılıklarını artırmasına ve büyümeyi teşvik etmesine yardımcı olur. 

İklim Değişikliği Genel Bakış

YouTube Linki

İklim Değişikliği Tanımı

İklim değişikliği, Dünya'nın sıcaklığındaki önemli artışla karakterize edilen gerçek ve ciddi bir sorundur; son yüzyılda 1.2 ila 1.4 derece Fahrenheit artış göstermiştir.

Tarihsel Değişiklikler

Dünya'nın iklimi tarihsel olarak doğal değişkenlikler nedeniyle değişmiş olsa da, mevcut eğilim esas olarak insan faaliyetleri tarafından yönlendirilmektedir.

İnsan Etkisi

Sanayi Devrimi: Sanayi Devrimi'nden bu yana teknoloji ve kaynak tüketiminin genişlemesi, sera gazı emisyonlarının artmasına neden olmuştur.

Sera Etkisi: Fazla sera gazları, güneşten gelen ısıyı hapsederek küresel sıcaklıkların artmasına neden olmaktadır.

Okyanuslara Etkisi

Okyanus Sıcaklık Artışı: Küresel okyanus sıcaklıkları 0.3 derece Fahrenheit'ten fazla artmış, bu da deniz ekosistemlerini etkilemiştir.

Okyanus Asitlenmesi: 18. yüzyılın sonlarından bu yana okyanus yüzeyinin asitliği %30 artmış, bu da kalsifiye olan türleri tehdit etmiş ve deniz besin ağlarını bozmuştur.

Deniz Seviyesinin Yükselmesi

Deniz Seviyelerinin Yükselmesi: Deniz seviyeleri geçen yüzyılda 6.7 inç yükselmiş ve bu oran son on yılda neredeyse iki katına çıkmıştır; bu, buzulların erimesi ve suyun ısıl genişlemesi nedeniyle olmuştur.

Buzulların Erimesi: 2002 ile 2005 yılları arasında Antarktika 36 kübik mil buz kaybetmiş ve bu da deniz seviyelerinin yükselmesine katkıda bulunmuştur.

Artan Aşırı Hava Olayları

Doğal Afetler: İklim değişikliği, sel, kasırga ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı hava olaylarının artmasına yol açmıştır.

Kişisel Çözümler

Harekete Geçmek: Bireyler, geri dönüşüm yaparak, toplu taşıma kullanarak, daha az et tüketerek ve bu konuda farkındalık yaratarak iklim değişikliğiyle mücadeleye katkıda bulunabilirler.   

İklim Değişikliği ve İnsan Faaliyetleri

YouTube Linki

1. İnsan Faaliyetleri

Kirlilik ve aşırı nüfus artışı, iklim değişikliğinin başlıca sebepleridir.

2. Sera Etkisi

CO2, metan ve azot oksit gibi gazlar, atmosferde ısıyı hapsederek sera etkisine neden olur.

3. Artan CO2 Seviyeleri

CO2 seviyeleri, Sanayi Devrimi'nden bu yana üçte bir oranında artmıştır.

4. Isınan Gezegen

Sera gazlarının hızla artması, Dünya'yı eşi benzeri görülmemiş bir hızla ısıtmaktadır.

5. İklim Dalgalanmaları

Mevcut atmosferik CO2 seviyeleri, yüz binlerce yılın en yüksek seviyesindedir.

6. Okyanuslara ve Hava Durumuna Etkileri

Eriyen buz tabakaları, deniz seviyelerinin yükselmesine ve aşırı hava koşullarının artmasına yol açar.

7. Tarıma Etkisi

İklimdeki değişiklikler, tarım ürünlerini yetiştirmeyi daha zor hale getiriyor.

8. Sağlık Riskleri

Şehirlerde artan duman ve kirlilik, astım ve kalp hastalıkları gibi sağlık sorunlarını artırmaktadır.

9. Enerji Dönüşümü

Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçiş, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir rol oynayabilir.

10. Değişim Potansiyeli

İnsan çabaları, iklim değişikliğinin en kötü etkilerini hafifletebilir.

EKLER

Kavram ve Terimler

Balamir, M. (2013)

AFET / KRİZ (disaster / crisis) 

Toplumun, yönetimlerin, ya da işletme birimlerinin belirli tehlikeler karşısında korunmasız kalarak olağan işleyiş ve üretkenliklerini kaybetmeleri, ya da verim düşüklüğü yaşamalarıyla yol açılan olaylardır.

AFET ATIĞI (disaster debris / waste)

Afet sonrasında kullanılamaz duruma gelen eşya, yapı enkazı ve diğer hurda niteliği varlıklar, ya da taşınması ve ortadan sıfırlanması gerektiği nesnelerdir.

AFET ATIĞI TOPLAMA ALANI (debris disposal area)

Afetlerde olay yakınlarının çevrede olumsuzluklar yaratmaması amacıyla yerleşim alanları çevresinden yeterli uzaklıkta konumlandırılmış, atıkların ve artıkları toplamak ve ortadan sıfırlanması için kullanılan senaryolarda ayrıca alanlar olarak ayarlanan alanlardır.

AFET / KRİZ FIRSATI (disaster opportunity)

Afet ya da kriz ortamında fark yaratacak çözümlerle çıkış yolları bulunabilir. Bu fırsatçılık farklı biçimler gösterebilir. Alternatif kriz ve afet yönetimi yaklaşımlarını içerebilir. Bu kapsamda, iş çevresindeki insanları ve kaynakları bir araya getirerek yaratıcı çözümler bulunabilir.

AFET DİPLOMASİSİ (disaster diplomacy)

Afetlerin, barışçıl ilişkiler kurmak için uluslararası düzeyde ortak işbirliği ve iletişim stratejileri geliştirmek için nasıl kullanılabileceği yönünde izlenimler ve girişimlerdir.

AFET FARKINDALIĞI (disaster awareness)

Afet ve krizlerin meydana gelmeden önce potansiyel tehlikeleri hakkında kamuoyunu bilgilendirme, hazırlıklı olma ve önleme konusundaki farkındalığı artırma faaliyetleridir.

AFET İLETİŞİMİ (disaster communication)

Afetler sırasında ve sonrasında, güvenilir bilgi akışını sağlamak için kullanılan iletişim kanalları ve stratejileri kapsar.

AFET PLANI (disaster plan)

Afetlerin zararlarını en aza indirmek ve afetlere karşı hazırlıklı olmak için önceden hazırlanan ve belirli düzenlemeler içeren planlardır.

AFET YÖNETİMİ (disaster management)

Afetlerin önlenmesi, zararlarının azaltılması, ve meydana geldikten sonra hızlı ve etkin bir şekilde müdahale edilmesi amacıyla yapılan tüm faaliyetleri kapsar.

AFET YÖNETİMİNDE BİLGİ SİSTEMLERİ (information systems in disaster management)

Afet yönetimi sürecinde kullanılan ve yönetimsel kararların alınmasında destek sağlayan bilgi sistemleridir.

AFET İSTATİSTİKLERİ (Disaster Statistics) Afetlerle ilgili temel bilgilerin ulusal ve uluslararası düzeyde saklandığı veri tabanları. Bu veriler, afetin yeri ve zamanı, tehdit türü ve büyüklüğü, can kaybı, yaralı sayısı, yerinden edilenler, ekonomik kayıplar ve diğer tehlikeler gibi bilgileri içerir. Bir afet olayının uluslararası istatistiklere dahil edilebilmesi için, en az 10 kişinin hayatını kaybetmesi, 100 kişinin olumsuz koşullardan etkilenmesi, afet durum ilanı ya da uluslararası yardım talebi koşullarından birinin gerçekleşmesi gerekmektedir.

AFET KAPİTALİZMİ (Disaster Capitalism) Klein (2017) tarafından tanımlanan bu kavram, kriz ve afet durumlarının ekonomik işleyişleri ve yönlendirici ekonomik ilişkileri sürdürmek amacıyla kasıtlı olarak kullanıldığı politik ve ekonomik bir yaklaşımdır (bkz. Şok Doktrini).

AFET KAYIP ENVANTERİ (Disaster Damage Data) Afetlerde meydana gelen kayıpların sistematik biçimde kayıt altına alınmasıdır. Fiziksel, toplumsal ve ekonomik kayıplar ve kazanımların belirlenmesi ve risk unsurlarının etkilerine göre değerlendirilmesi çalışmalarıdır (bkz. Afet İstatistikleri).

AFET KURBANI HİZMETLERİ (Victim Services) Afetlerden zarar gören kişilere yönelik sunulan tıbbi yardımlar, kayıpların tazmini, hukuk yardımları, barınma imkanları, kimlik yenileme, cenaze işlemleri, sosyal ve psikolojik destek hizmetleri ve geçici konut tahsisi gibi kamu hizmetleridir.

AFET YIKIMI (Disaster Destruction) Afetlerin yol açabileceği olumsuz etkileri ve yıkıcı sonuçları inceleyen çalışmalardır. Bilgi eksikliği, yanlış yönlendirme, yalan haberler ve afet olayları ile ilgili kafa karışıklıkları bu kapsamda değerlendirilebilir (bkz. Bilgi Yıkımı).

AFET MÜDAHALE YÖNETİMİ (Disaster Response Management) Afet anında veya hemen sonrasında hayat kurtarma, hasar azaltma ve iyileştirme gibi işlevleri yerine getirmek için yapılan müdahale planları ve koordinasyonudur.

AFET ZARAR (Disaster Damage) Afetlerin yol açtığı ekonomik, fiziksel, toplumsal ve çevresel kayıplar. Bu zararlar, evlerin yıkılması, iş kaybı, ekosistemlerin bozulması ve ekonomik faaliyetlerin durması gibi birçok olumsuz etkiyi içerir.

AFET KÜLTÜRÜ (Disaster Culture) Afetlerle ilgili toplumsal algıların, inanışların ve yaklaşımların tümüdür. Bu kültür, geçmişteki afet tecrübelerinin ve uygulamalarının toplumsal hafızada yer almasıyla şekillenir ve afet sonrası iyileşme süreçlerini etkiler.

AFET HAZIRLIK (Disaster Preparedness) Afetlerin olası etkilerini en aza indirmek için yapılan planlama ve önlemler. Eğitim, tatbikat, kaynakların tahsisi, risk analizi ve kamu bilgilendirme çalışmaları afet hazırlık sürecinin parçalarıdır.

AFET RİSK AZALTMA (Disaster Risk Reduction) Afetlerin olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan strateji ve eylem planları. Risk analizi, erken uyarı sistemleri, yapı standartlarının iyileştirilmesi ve afet eğitimleri bu süreçte önemli rol oynar.

AFET RİSKİ DEĞERLEMESİ (Disaster Risk Assessment) Tehlike olasılıklarının ve korunmasız kaynak ve değerlerin belirlenerek çevre, yapılar, altyapı, toplum ve yaşam ortamına ilişkin olası kayıp risklerinin doğası ve yaygınlığı konusunda niteliksel ve niceliksel değerlendirmeler yapılmasıdır.

AFET RİSKİ GÖSTERGESİ (Disaster Risk Index) Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP, 2004) tarafından geliştirilen bu gösterge, ülkelerin büyük coğrafi büyüklükteki afetlerde uğradığı toplam can kaybına dayalı olarak, 1980-2000 yılları arasındaki verilere göre ülkelerin fiziki ve ekonomik kırılganlıklarını belirlemek için kullanılır. Kentsel dönüşüm uygulamalarında ve yapıların yenilenme süreçlerinde sosyal ve ekonomik politikalar nedeniyle ortaya çıkan sorunları ve çözümleri tespit etmek için de kullanılır.

AFET SENARYOLARI (Disaster Scenarios) Afetler sonrasında hangi tehdit ve tehlikelerin ortaya çıkacağını öngörmek için geliştirilen, bilimsel araştırmalara dayanan olay dizileridir. Bu diziler, afet sırasında ve sonrasında ortaya çıkabilecek olayları ve etkilerini, can ve mal kayıplarını ve ekonomik zararları simüle eder. Afet yönetimi planlarının oluşturulmasında ve stratejik kararların alınmasında kullanılır.

AFET TAZMİNATI (Disaster Compensation) Afetler sonrası oluşan can kaybı, yaralanma, ev ve iş kayıplarının telafisi için verilen maddi yardımlardır. Bu yardımlar, sigorta ödemeleri, devlet yardımları ve uluslararası fonlar aracılığıyla sağlanır.

AFET TEHLİKESİ AÇIĞI (Hazard Vulnerability Gap) Afetler sonrası yaşanan ve olası tehlikelerle ilgili olarak yapılan hazırlıkların yetersiz kalması durumudur. Bu durum, afet sonrası müdahalelerin etkinliğini azaltır ve toplumların afetlere karşı kırılganlığını artırır.

AFET YAŞAM KAYBI (Disaster Fatalities) Afetler sonucunda hayatını kaybeden insanların sayısını ifade eder. Bu kayıplar, afet türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir ve afet yönetimi planlamalarında önemli bir göstergedir.

AFET ZARAR GÖRÜLÜRLÜĞÜ (Disaster Exposure) Afetlere maruz kalma durumunu ifade eder. Yapılar, insanlar ve altyapının afetlerden etkilenme olasılığını gösterir. Yüksek nüfus yoğunluğu, yapıların dayanıklılığı ve altyapının sağlamlığı bu durumu etkileyen faktörlerdir.

AFET ZORLUKLARI (Disaster Hardships) Afetler sonrası yaşanan zorlukları ifade eder. Bu zorluklar, yaşam koşullarının kötüleşmesi, besin ve su kıtlığı, barınma sorunları ve sağlık hizmetlerine erişim zorlukları gibi çeşitli olumsuzlukları içerir.

AFET, ÇOCUK VE YAŞLILAR (Children and Elderly in Disasters) Afetlerin en savunmasız gruplar üzerinde yarattığı etkileri inceler. Çocuklar, yaşlılar, engelliler ve kronik hastalıkları olan bireyler afetlerden orantısız şekilde etkilenirler. Afet yönetimi planlarının bu grupları da kapsayacak şekilde hazırlanması önemlidir.

AFET, GÖÇ VE YER DEĞİŞTİRME (Disasters, Migration, and Displacement) Afetler sonucu insanların güvenli bölgeler arama ve yer değiştirme durumlarını ifade eder. Bu durum, barınma, gıda, su, sağlık ve eğitim gibi temel ihtiyaçlara erişimde sorunlar yaratır ve uzun vadeli sosyoekonomik etkileri olabilir.

AFET, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ADAPTASYON (Disasters, Climate Change, and Adaptation) İklim değişikliğinin afet risklerini artırması ve bu risklere karşı uyum sağlama çabalarını ifade eder. İklim değişikliğine bağlı olarak artan doğal afetler, afet yönetimi planlamalarında ve stratejilerinde yeni yaklaşımlar ve çözümler gerektirir.

AFET, KIRSAL VE KENTSEL ALANLAR (Disasters in Rural and Urban Areas) Afetlerin kırsal ve kentsel alanlarda yarattığı etkileri ve bu iki alanın farklı özelliklerine göre afet yönetimi stratejilerini inceler. Kentsel alanlarda yüksek nüfus yoğunluğu ve yapılaşma riskleri artırırken, kırsal alanlarda altyapı yetersizlikleri ve erişim zorlukları öne çıkar.

AFETLERDE ERKEN UYARI (Early Warning Systems in Disasters) Afetlerin önceden tahmin edilmesi ve bu tahminlere göre erken uyarı sistemlerinin kurulmasını ifade eder. Bu sistemler, afetlerin olumsuz etkilerini en aza indirmek için önemli bir rol oynar ve toplulukların afetlere karşı hazırlıklı olmasını sağlar.