Japon şirketlerinin uzun vadeli başarıları, Richard Tanner Pascale ve Anthony G. Athos’un Japon Yönetim Sanatı kitabında ele alınan “Vizyoner Yönetim” yaklaşımına dayanmaktadır. Bu yaklaşım, Japon şirketlerinin çevreyi analiz etme, ortak bir vizyon oluşturma ve sürdürülebilir stratejiler geliştirme becerilerini vurgulayan “Yedi S” modeli etrafında şekillenmiştir. Model, şirketlerin stratejik hedeflerine ulaşmalarında kritik bir çerçeve sunar.
“Yedi S” Unsurları
- Sensing (Algılama): Şirketlerin çevresel
değişimleri öngörme ve geleceğe yönelik vizyon belirleme becerisidir. Bu
unsur, hızlı değişen iş dünyasında hayatta kalmak ve büyümek için
stratejik bir avantaj sağlar.
- Örnek: Japon otomotiv şirketleri, tüketici
taleplerindeki değişiklikleri algılayarak hibrit ve elektrikli araçlara
erken yatırım yapmıştır.
- Shared (Paylaşılan): Belirlenen vizyonun tüm
çalışanlarla paylaşılması ve ortak bir amaç doğrultusunda hareket
edilmesidir. Bu, ekip içinde birlik ve motivasyonu artırır.
- Örnek: Toyota'nın “Kaizen” (sürekli
iyileştirme) kültürü, tüm çalışanları organizasyonun başarısına katkıda
bulunmaya teşvik eder.
- Systems (Sistemler): Vizyonu gerçekleştirmek
için yapılandırılmış sistemlerin ve süreçlerin oluşturulmasını ifade eder.
Güçlü sistemler, sürdürülebilir bir yönetim modeli için temel taşlardır.
- Örnek: Just-in-Time (Tam Zamanında Üretim)
sistemi, Japon üretim sektörünün verimliliğini artıran bir yeniliktir.
- Skills (Beceriler): Çalışanların gerekli
bilgi ve becerilere sahip olmalarını sağlama sürecidir. Eğitim programları
ve mesleki gelişim, bu unsuru güçlendirir.
- Örnek: Sony, mühendislik alanında yetenek
geliştirmek için çalışanlarına kapsamlı eğitim fırsatları sunar.
- Style (Tarz): Liderlerin ve çalışanların
davranışlarının vizyonla uyumlu hale getirilmesini kapsar. Yönetim tarzı,
organizasyon kültürünü belirler ve çalışanların tutumlarını etkiler.
- Örnek: Japon liderlerin “hizmetkar
liderlik” yaklaşımı, çalışanlar arasında bağlılık yaratır.
- Supervision (Denetim): Şirket hedeflerinin
izlenmesi ve gerektiğinde revizyonların yapılmasıdır. Esneklik ve sürekli
gözden geçirme, stratejilerin güncel kalmasını sağlar.
- Örnek: Panasonic, pazar koşullarına göre
stratejik hedeflerini düzenli olarak yenilemektedir.
- Staff (Personel): Çeşitli becerilere sahip
bir iş gücünün oluşturulmasını ifade eder. Çalışan çeşitliliği ve
uzmanlıklar, yenilikçiliği ve problem çözme kapasitesini artırır.
- Örnek: Hitachi, farklı disiplinlerden
uzmanları bir araya getirerek inovasyonu teşvik eder.
Uzun Vadeli Başarı İçin
Entegrasyon
Athos ve Pascale’ye göre, Japon
şirketleri bu yedi unsuru bütünleşik bir şekilde kullanarak sürdürülebilir
başarıya ulaşmıştır. Örneğin, Toyota’nın “Yalın Üretim” yaklaşımı, sistemler
(systems), beceriler (skills), ve paylaşılan vizyon (shared) unsurlarını
entegre ederek maliyet düşürme ve kalite artırma hedeflerini aynı anda
başarmasına olanak tanımıştır.
Bu yaklaşım, sadece Japon
şirketleri için değil, aynı zamanda Amerikan ve Avrupa şirketleri için de bir
rehber niteliğindedir. Günümüz iş dünyasında, bu modelin küresel
organizasyonların rekabet avantajı sağlamasında ne denli önemli olduğu
kanıtlanmıştır.
Sonuç
Japon şirketlerinin “Yedi S”
yaklaşımı, stratejik vizyonun güçlü bir liderlik ve kolektif bağlılıkla nasıl
hayata geçirilebileceğini göstermektedir. Bu model, şirketlere sadece bugünün
zorluklarıyla başa çıkma değil, aynı zamanda gelecekteki fırsatları yakalama
kapasitesi de sunar.
Japon yönetim felsefesinin temel
taşlarından biri olan bu yaklaşım, farklı kültürlerdeki işletmeler için
uyarlanabilir bir başarı stratejisi sunmaktadır. Şirketlerin uzun vadeli
hedeflerine ulaşmalarında sürdürülebilirlik, yenilikçilik ve insan odaklılık
ilkelerini benimsemeleri bu çerçevede büyük önem taşır.
Referanslar
Pascale, R. T., & Athos, A. G. (1981). The Art of Japanese Management:
Applications for American Executives. Warner Books.
Ohno, T. (1988). Toyota
Production System: Beyond Large-Scale Production. Productivity Press.
Nonaka, I., & Takeuchi, H. (1995). The Knowledge-Creating Company: How
Japanese Companies Create the Dynamics of Innovation. Oxford University
Press.
Katkı Belirtme
Bu makale, merhum Prof. Dr.
Nazif Gürdoğan’ın 16 Aralık 2015 tarihli şu mesajından ilham alınarak
hazırlanmıştır: "A.G. Athos & R.T. Pascale, iki Stanford
Üniversitesi yönetim hocası, 'YEDİ S' yaklaşımıyla vizyoner Japon ve Amerikan
şirketlerindeki yönetim geleneklerini karşılaştırmalı olarak anlatırlar."
Rahmetli hocamızın vizyoner düşünceleri ve entelektüel rehberliği, bu çalışmanın temelini oluşturarak Japon yönetim felsefesi üzerine daha derin bir anlayış geliştirmemize vesile olmuştur. Kendisine şükran ve saygılarımızı sunarız.
No comments:
Post a Comment