Son depremler üzerine?

Son meydana gelen M4.2 depremi üzerine hazırladığım kısa değerlendirme notunu, @LastQuake/  @DepremDairesi üzerinden derledim. Makalenin tamamını blogger sayfamdan okuyabilirsiniz.

AFAD ve EMSC, deprem tehlike durumu ve deprem riski ile ilgili güncel veriler sunar. EMSC, vatandaşlardan bilgi toplayarak deprem riskiyle ilgili önemli verileri toplamaya çalışır. Son meydana gelen deprem verileri, 6 Şubat 2023 çifte büyük depremden günümüze meydana gelen M>3 büyüklüğündeki depremlerin yerini gösterir.

2018 Ulusal deprem tehlike verisine göre renklerin aynı olması, deprem tehlikesi açısından bölgede fark olmadığını gösterirken, EMSC vatandaş ihbar verileri risk tabanlı farklılıkların değişimini göstererek, depreme karşı savunma direnci farklı zemin ve yapıların yerini gösterir.

Malatya'ya doğru yönelmiş depremlerin uzaysal dağılımları, tespiti önceden yapılmamış bir diri kırık yapısının varlığını net bir şekilde gösterir. Bu nedenle, tehlike durumunun olasılıksal olarak tahmin edilmesi zor olabilir. Diri kırık yapısının varlığından kaynaklanan deprem tahminindeki hataları azaltmak için derin kuyu içi sismoloji verileri kullanılabilir. Böylece negatif depremler de takip edilerek veri eksikliği durumu ortadan kaldırılabilir. Ancak, tespiti yapılan kırık sisteminin daha detaylı incelenmesi de gereklidir.

Kırık Cam Teorisi nedir?

Genel olarak "Fixing Broken Windows" adlı çalışma, kriminoloji ve suçla mücadele alanında önemli bir teorik makale olarak bilinir. Çalışmanın yazarları George L. Kelling ve Catherine M. Coles, "kırık pencereler teorisi" olarak da bilinen bir kavramı ele almışlardır. Bu teori, suçun ve düzensizliğin yayılmasını önlemek için kentsel alanlarda görsel olarak bakım ve düzenin önemini vurgular. Eğer 6 yaşındaki bir çocuğa bu teoriyi açıklamamız gerekiyorsa, ona basitçe iki farklı örnekle şöyle anlatabiliriz:

Örnek 1: "Bu çalışma, bir evin veya binanın pencerelerinin kırık olduğunu düşünelim. Eğer bu kırık pencereler zamanla onarılmazsa, diğer insanlar da bu eve gelip pencereleri daha fazla kırabilir veya içeri girebilirler, çünkü kimse düzgün bir bakım yapılmadığını düşünür. İşte aynı durum bir mahalle veya şehir için de geçerli olabilir. Eğer bir mahallede düzen ve bakım konusunda dikkatli olmazsak, suçlu insanlar bu mahalleye gelip daha fazla düzensizlik ve suç işleyebilirler. Bu yüzden, mahallelerimizi güvenli tutmak için hepimizin birlikte düzeni ve bakımı koruması önemlidir."

Örnek 2:  "Bak, bu bir deney! Araştırmacılar, insanların nasıl davrandıklarını anlamak için bir oyun oynadılar. Bir odaya gittiler ve her şeyi düzenli ve temiz bıraktılar. Sonra başka bir odaya gittiler ve her şeyi dağınık ve dağınık bıraktılar. Şimdi burası önemli: İlk odada düzen olduğunda, diğer insanlar da düzenli davrandılar ve odada düzeni korudular. Ama ikinci odada dağınıklık olduğunda, diğer insanlar da daha dağınık davrandılar ve odadaki düzensizliği artırdılar. Yani, düzenli bir ortamda insanlar düzenli kalma eğilimindedir, ancak düzensiz bir ortamda insanlar daha düzensiz davranma eğilimindedir. Bu deney, insanların çevrelerine nasıl tepki verdiğini ve düzenin yayılmasının nasıl etkilendiğini anlamaya yardımcı oluyor."

Sarayburnu'na Çocuk Bakışı!

Kadırga'da büyüyen bir çocuk olarak, okulların tatil olduğu zamanlarda en çok mutlu olduğum şeylerden biri, babamın bana bisiklet almasıydı. Babamla birlikte çalışma hayatına başladığım dönemlerdeydi. Ona küçük işlerde yardım ederdim.

Bir gün, babamla Laleli'deki dükkanından çıkıp Aksaray'a doğru yürürken, sokaklarda yabancı marka bisikletlerin sergilendiği bir alan gördük. Ben de babamdan bisiklet isteyip istemediğimi sormuştum, hatırladığım kadarıyla. Akşama doğru eve döndüğümde, sıfır ve yeni bir bisikletim olduğunu gördüm. O an dünya benim olmuş gibiydi! Artık bisikletle istediğim yere özgürce gidebilirdim. Bunlardan biri de Sarayburnu'na gitmekti. Orada denize girebilir ve eski İstanbul'un güzelliklerini seyredebilirdim.

 

Deniz içinde depremini bekleyen aktif kırıklar!

Ege Denizi'nde meydana gelen M4.1 depremi ile ilgili olarak, @LastQuake ve @DepremDairesi verilerini esas alan verilere dayanarak, #deprem tehlikesinin sınırlarının karalardan denizin içine kadar uzanması için güncellenmiş deprem tehlike haritalarının lüzumlu olduğunu fark ettim.

Ege Denizi ve Kuşadası'na yakın deniz içinde meydana gelen bir deprem, büyük olmamakla birlikte önemli bir büyüklük ve mesafede şiddete neden olmuş gibi görünüyor.

AFAD'ın deprem verisi tarafından sağlanan ulusal diri fay haritası ve deprem tehlike haritası, denizlerimizin içindeki jeofizik kırıkların neden olabileceği tehlikeleri dikkate almamış durumda.

Son yıllarda sayıları artan deprem istasyonları ve özellikle Ege Denizi kıyısındaki ülkelerde kaydedilen deprem verilerinin EMSC üzerinden analiz edilmesiyle, denizdeki deprem tehlikesinin karada olan deprem tehlikesinden daha düşük olduğunu kimse iddia edemez.

Ulusal deprem tehlike haritasının sınırları, kara içinde yayılan ve yüzeysel gözlemlere dayalı olarak yerbilimciler tarafından tespit edilen kırık sınırlarıyla aynı. Bu nedenle, Mavi Vatan olarak adlandırılan ülkemizin deniz içinde ve bize ait olan deniz tabanında fayların varlığını işaret eden kırık çizgiselliklerini takip ederek, deniz jeofiziği ve OBS izleme teknolojisi ile deniz altındaki kırıkların yerlerinin acilen tespit edilmesi gerekir.

Ülkemizin depreme karşı savunma gücü, yalnızca karada varlığı tespit edilen diri kırıklar kadar değil, aynı zamanda tespit edilmeyi bekleyen deniz altındaki kırıkların deprem tehlike performansı esas alınarak daha gerçekçi düzeye çıkabilir.

Mavi bayraklı plaj standart denetimini kim yapıyor?

Çanakkale'nin yeni kordonunda bulunan Mavi Bayraklı Plaj geçmiş yıllarda daha temizdi. Ancak bu yıl kumların üstünde izmarit yığınları bulunuyor ve plaj standartlarına göre sigara içilmesine kapalı alanlar olması gerekirken, sıcağın altında sigara içen çok sayıda insan var. Çevremdeki insanlar da aynı şekilde şikayetçi.

Ayrıca, çocukların olduğu alanlarda içki içilmesi yasak olmasına rağmen içki şişesi alan insanlar da mevcut. Dün akşam, belediye başkanına ulaşmaya çalışacağımı ve durumdan haberdar olup olmadığını soracağımı söyledim. Meslek odası başkanlığını eskiden yaptığım için yerel idarecilere ulaşmanın en kolay yolu özel kalemlerini aramak ve mesaj bırakmak olduğunu biliyorum. Durumu açıkladım ve rahatsızlığımdan bahsettim. Düzelme olur mu bilemem, ancak şu an için elimden daha fazla bir şey gelmiyor.

Almanya'da Üniversite Öncesi Eğitim ve Üniversiteye Giriş!

Üniversite sınav sonuçları açıklandı! 

Ülkemizde üniversite sınav sonuçları açıklandı ve "sınavsız üniversite" tartışmaları hala devam ediyor. Üniversiteye girişte, saatlerle ölçülen sınav yerine, yıllara dayalı okul başarısını esas alan bir modelin kaç ülke tarafından tercih edildiğini bilmiyorum. Acaba üniversite sınavları yerine, okul başarısına dayalı bir sınavsız üniversite modeli düşünülebilir mi? Almanya'da sınavsız üniversite modeli hakkında yazdığım kısa notta bu konuyu açıklamaya çalıştım.

ChatGBT İngilizce!

Yapay Zeka uygulama aracı ChatGBT ile ilgili yapılan paylaşımlar oldukça ilginç. Bu nedenle insanlığın nereye doğru gittiğini anlamakta zorlanmaya başladım. 

Yapay Zeka teknolojileri hızla hayatımıza girdi ve üniversite akademik eğitimine sunulan birçok katkıyı sağlayarak akademik danışman gibi işlev görüyor. Ancak, onun sınırlarını ve cevap veremeyeceği konuları kestirmek zor. Akademik çalışmaları özetleyebilir, istenilen yaşa uygun olarak yazabilir ve gereken işleri yapabilir. İngilizce, Türkiye'de akademik İngilizce sınavlarında YDS'de ölçülen Okuma ve Kelime becerileri ile seviye belirlenirken, CHATGBT ise bunların hepsini yapabiliyor. Metni istediğiniz dilden okuyup özetleyerek dakikalar içinde size sunabiliyor.

Ancak uluslararası ingilizce sınavlarında, Konuşma ve Dinleme önemlidir. Bu becerilere sahip olmayan bir kişinin dışarıya açılması zor olabilir. ChatGBT'nin konuşma ve dinleme konularında nasıl katkı sağlayabileceği konusunda fazla bir bilgim yok. Sonuç olarak, CHATGBT hayatımıza girdi ve ondan yararlanmak için öğrenmeye değer.

Best Earthquake Slogans

Depreme karşı hazırlıkta deprem sloganlarının önemli bir rol oynadığını düşünebiliriz. 2014 yılında düzenlenen slogan yarışmasında sunulan öneriler, kısmen veya tamamen uygulanabilir olanlar, depreme karşı savunma gücümüzü kesinlikle artırabilir.

Farkındalığı artırmak için uygulamaya geçirilecek davranış kalıplarının veya projelerin kısa ve öz şekilde açıklanması önemlidir. 2014 yılında "Deprem Slogan Yarışması" düzenledim ve bu sloganları sosyal medyada oylatarak yılın en iyi deprem sloganını belirledik. Oylamaya katılan kişilerin meslek grupları sonuçları etkileyebilir, bu yüzden farklı meslek gruplarına benzer anketlerle seçim yapılsa sonuçlar farklı olabilir. Sonuç olarak, 6 Şubat 2023 mega depremlerine yaklaşık 10 yıl önce, sloganların ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı.

Mars'a Gitmek İsteyen Girişimci!

Çok para kazanmak, işçilere düşük maaş vermekle değil, onları mutlu etmekle olur. Düşük maaşla çalışan mutsuz insanlar sizi sadece bir şehirden diğerine götürebilir. Ama ben Mars'a gitmek istiyorum.  Elon Musk

İstanbul Depreme Hazır mı?

24 Mayıs 2012 tarihinde 'İstanbul depreme nasıl hazırlanıyor?' konulu paneller ve konferanslar düzenlendi. Bu etkinliklerin organize edilmesinde, 2012-2014 yılları arasında TMMOB Jeofizik Odası İstanbul Şube Başkanı olarak büyük çaba harcadım. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nde gerçekleşen 'Deprem Konferansı' basın tarafından büyük ilgi gördü ve bu süre zarfında birkaç basın açıklaması yapma fırsatım oldu. Konferans resimlerine göz attığımda, konuşmacılar, dinleyiciler ve akademisyen hocalar arasından maalesef kaybettiğimiz meslektaşlarımız olduğunu fark ettim. Önemli olan, ardımızda güzel bir iz bırakabilmektir.

Korkma!

İnsanları kaybetmekten korkma. Etrafında ki insanların tamamını hoş tutmak için kendini kaybetmekten kork.

İnsanların tamamını memnun etmek imkansızdır. Ancak, herkesi mutlu etmeyi hedefleyen bir kişi kendisi mutsuz olur. Bu yüzden her zaman ve her yerde dürüst olmalı, içimizle dışımızla bir olmalıyız. Herkesi mutlu etmek olanaksızdır çünkü insan olmanın amacı bu değildir. Amacımız, insanlığımızdan taviz vermemek, düşüncelerimize ve vicdanımıza kulak vererek yaşamaktır. Doğruluktan, haklılıktan ve adaletten yana olmalıyız.